niedziela, 23 kwietnia 2017

"Czerpać z natury i kultury"

"Szacunek to mój wizerunek.
Bez kultury świat ponury.
Mój dobry wizerunek to kultura i szacunek."
(ZSP Nr 2 w Pleszewie)

O tym, że NATURA jest naszym środowiskiem życia, myślenia, podziwu, zachwytu wie każdy człowiek.
Dla lepszego uświadomienia sobie znaczenia przyrody dla ludzkiej egzystencji przypomnę wypowiedzi Jana Gwalberta Pawlikowskiego, urodzonego w Medyce na Podkarpaciu (1860-1939), pioniera ochrony przyrody i taternika. Jego myśli na temat przyrody zawarte są w wyborze pism "O lice Ziemi".  Mimo upływu lat, myśli te są ciągle aktualne, warte przypominania i zapamiętania.

"Natura jest tą kąpielą ożywczą, która przywraca siły wyczerpane w świecie ludzkim - jest zaciszną świątynią, w której dusza, z dala od zgiełku codziennych zabiegów, staje oko w oko przed samą sobą do refleksji - jest miejscem oczyszczenia z tego wszystkiego, co przylgnęło do nas jako obce i narzucone - jest miejscem miary i wagi, miejscem bezinteresownego sądu, miejscem spojrzenia z oddali pod kątem widzenia wieczności, jest ona wreszcie miejscem wzlotu myśli wolnej, własnej, wypoczętej, nie skarlałej i skurczonej przez względy i okoliczności."

"Wrażeń estetycznych nie połyka się, ale się je przeżywa. Koniecznym elementem przeżycia jest czas... źródłem [przeżyć] nie są bynajmniej wrażenia wyłącznie wzrokowe. Mamy tu raczej do czynienia z całym kompleksem wrażeń, w których biorą udział nie tylko zmysły wzroku, słuchu i powonienia, ale nawet wrażenia mięśniowe... nieokreślone sensacje organiczne... wysiłek - zarówno mięśniowy jak psychiczny... . [...] Ten trud odmładza i krzepi zarówno ciało jak duszę [...] Nie dostaje się tego za darmo, nie wysiaduje się na restauracyjnych terasach hoteli... ."

Kontakt z przyrodą przywraca więc siły i pogodę ducha, pomaga odnaleźć samego siebie, wprowadza w ciszę kontemplacji.

Kulturę wytworzył i ciągle tworzy gatunek ludzki, jako jedyny gatunek na Ziemi. Kultura przeobraża świat rzeczywisty, wynika z natury, ale jest równocześnie jej przeciwstawna. Mimo, że jest atrybutem człowieka, nie jest jednolita. Powstawała w różnych okresach historycznych i w różnych obszarach geograficznych. Jej celem i zadaniem jest zaspokajanie ludzkich potrzeb. Jest zbiorem zjawisk wyuczonych czyli nie przekazywanych za pośrednictwem genów, ale na drodze wychowania i uczenia się. Każda pojedyncza kultura ma własną wewnętrzną logikę. Jest pośrednikiem między człowiekiem a środowiskiem, które tenże człowiek zamieszkuje.

Czerpać z natury to ją obserwować, szanować, poznawać, uczyć się, rozumieć, a gdy to możliwe - naśladować i wykorzystywać dla własnych potrzeb nie niszcząc jej i nie dewastując.

Czerpać z kultury to uczyć się świata przez poznawanie kultury własnej nacji i nacji zamieszkujących inne miejsca na Ziemi, to stały kontakt z kulturą lokalną przez instytucje kultury (teatr, domy kultury, filharmonie, muzea), to tworzenie kultury w oparciu o własny potencjał genetyczny i intelektualny. Kultura jest jak ocean. Otacza nas ze wszystkich stron i wraz z kolejnymi falami przynosi zmiany, nowe trendy, mody, nowe style życia, nowe rytuały. Warto śledzić nowości w postrzeganiu świata i wybierać to, co odpowiada (na ten moment) naszym gustom, możliwościom i potrzebom.

Zapamiętajmy powiedzenia, które pozwalają szeroko patrzeć na kulturę stworzoną przez ludzi na przestrzeni dziejów:
"Tylko kultura umysłowa może przysposobić człowieka do rozkoszowania się życiem w jego najwyższej pełni." (Ryszard Wagner)
"Kultura jest paradą wartości." (Henryk Enzelberg)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz