czwartek, 23 kwietnia 2020

"Porządkowanie świata - język ojczysty"

Leopold Staff "Mowa ojczysta"

Bądź z serca pozdrowiona 
Ojczysta, święta mowo!
Niby łańcuchem złotym
Wiąże nas twoje słowo.

W tobie ostoja nasza,
Wieczna odnowy siła,
Tyś znowu ziemię śląską
Ojczyźnie powróciła.

Twój dźwięk przez góry, morza
Łączy i w jedności splata
Wychodźców polskich rzesze
We wszystkich częściach świata.

Tyś nasza twierdza, tarcza,
Opieka i obrona.
Ojczysta święta mowo
Bądź z serca pozdrowiona!

Język jest zbiorem słów, którymi rządzą reguły gramatyczne. Służy komunikacji międzyludzkiej. Rozróżniamy język mówiony i język pisany. Język mówiony pozwala zaspokoić potrzebę bliskości, spontaniczności; opiera się na improwizacji. Wypowiedzi pisemne nie są spontaniczne, powinny być dobrze przemyślane, aby były (w przyjętej formule) komunikatywne. Język, którym się posługujemy, jest wspólny dla nadawcy i odbiorcy informacji.
Język, podobnie jak powietrze, jest niezbędny dla życia człowieka. Otacza go od początku jego istnienia na Ziemi i towarzyszy mu zarówno w życiu indywidualnym, jak i wspólnotowym. Jest wartością samą w sobie.
Umożliwia:
- myślenie,
- bycie wśród ludzi,
- zdobywanie wiedzy i dzielenie się nią, 
- porządkowanie rzeczywistości poprzez grupowanie elementów zbiorów, ich segregowanie, kategoryzowanie itp,
- budowanie tożsamości osobistej i narodowej,
- nadawanie sensu i wartości innym wartościom,
- ekspresję najbardziej intymnych myśli i przeżyć,
- organizowanie naszej wewnętrznej i zewnętrznej przestrzeni,
- budowanie świadomości istnienia,
- tworzenie kultury symbolicznej,
- sprawowanie władzy i stanowienie prawa,
- budowanie państwowości (historia, kultura, ideologia, nauka, zwyczaje i obyczaje, wychowanie),
- integrację narodów w ważnych momentach historycznych.

Język stanowi podstawowe dobro każdego narodu. Poszczególne osoby i grupy społeczne kraju/ów żyją i funkcjonują w obrębie własnego języka i przez język. Pozwala to ludziom być, myśleć, porozumiewać się, rozwijać się, tworzyć.

 Myśli do przeanalizowania:
"Granice mojego języka są granicami mojego świata." (Ludwig Wittgenstein)
"Inny język to inna wizja życia." (Federico Fellini)
"Znajomość języków jest bramą do wiedzy." (Roger Bacon)
"Kto nie zna języków obcych, nie wie nic o własnym." (Johann Wolfgang Goethe) 
"... polszczyzna jest zobowiązaniem, a dla niektórych pasją." (Czesław Miłosz)


czwartek, 16 kwietnia 2020

"Porządkowanie świata - tradycja"

Aleksandra Baltissen -"Tradycja"

Tradycja lubi być kontynuowana
i zwyczajnie dalej przekazywana.
Uświęcona wiekami jest święta,
bo z poprzednich pokoleń przejęta.
W najładniejsze kolory ubierana
z ojca na syna - z matki na córkę
w odbiciach czasu uhonorowana.
Rzeczy pełne znaczenia odbija
i historii przodków sprzyja,
gdyż w oczach kolejnych generacji
są one większe z mnóstwem racji.
Płonie ogniem, co tańczy z wiatrem
i nigdy nie staje się grą lub teatrem,
ponieważ ona - tradycja jest prawdą,
która własny charakter posiada,
przed którą chylimy wspólnie głowy,
bo to ona naszym sercem włada... 

Tradycja to wiele zwyczajów i obyczajów funkcjonujących w obrębie kraju/ów, przekazywanych z pokolenia na pokolenie, akceptowanych przez większość społeczeństwa/stw i stosownych na  różne okoliczności i na co dzień. Przyczynia się do identyfikacji kulturowej obywateli danego kraju. Stanowi o tożsamości narodowej każdego z nas. Dzięki tradycji odróżniamy się od innych nacji i mamy przesłanki do dumy z powodu własnej przynależności narodowej.
Tradycja ma swoje źródła w Biblii, kulturze ludowej, kulturze rycerskiej i szlacheckiej, jest też ciągle uzupełniana o nowe, współczesne zwyczaje, obyczaje, które społeczeństwo przejmuje, akceptuje, wykorzystuje i stosuje.
Z kultury ludowej wywodzą się m.in.: ceremonie weselne, topienie marzanny, Śmigus-Dyngus, zachowania związane z obchodami nocy świętojańskiej, dożynek czy wigilii Bożego Narodzenia.
Z kultury rycerskiej pochodzą m.in.: prawo nietykalności posłów, gra fair play, szacunek dla damy serca. Tradycja szlachecka wniosła takie zachowania, jak: manifestowanie, że rodzina jest najważniejsza, duma z własnego stanu posiadania, gościnność (zastaw się a postaw się), kultura zachowania przy stole czy huczne biesiadowanie.
Na przestrzeni lat zostały wypracowane i dobrze przyjęte scenariusze obchodzenia świąt państwowych (m.in.Dzień Odzyskania Niepodległości, Dzień uchwalenia Konstytucji 3Maja, upamiętnienie wybuchu powstania warszawskiego). Zasadą jest godne czczenie wydarzeń historycznych o znaczeniu przełomowym dla istnienia i funkcjonowania państwa.

Wzory zachowań przekazywane pokoleniowo stanowią dobry szablon myślowy i organizacyjny dla różnych zdarzeń i wydarzeń.  Pozwalają osiągać pozytywne efekty społeczne i być akceptowanymi zarówno przez starych, jak i młodych przedstawicieli społeczeństwa. Są łącznikiem "między dawnymi a nowymi laty", między przeszłością i teraźniejszością. Pokazują, że w życiu indywidualnym, zbiorowym i państwowym bardzo liczy się kontynuacja.

Myśli do przeanalizowania:
"Sens życia i wiara w człowieka nie bierze się z pustki, lecz z pielęgnowania tradycji i ocalania pamięci zbiorowej, która stanowi o przyszłości i wielkości narodu." (Jerzy Waldorff)
"Ważna jest tradycja, dbanie o pewne niezmienne formy wspólnego życia. Coś stałego, do czego się wraca jak do domu. Nie do mieszkania." (Katarzyna Grochola)
"Tradycja nie jest ani bezwzględnym dostosowaniem się do tego co było, ani powolnym utrwalaniem przeszłości w teraźniejszości." (Julius Evola) 

poniedziałek, 6 kwietnia 2020

"Porządkowanie świata - święta, świętowanie"

Roman Brandstaetter "Życie"

Życie nie jest ani bajką,
ani przelotnym uśmiechem.
To, co teraz Ty uczynisz,
w przyszłości odezwie się echem.
Życie to nie fragment powieści,
życie to nie piękna ballada.
Życie to utwór, który w swej treści
przepiękne cechy posiada. 

Święta mogą mieć różny charakter: osobisty, rodzinny, środowiskowy, zawodowy, religijny, narodowy, międzynarodowy. Świętowanie jest zawsze celebracją obchodów według opracowanego scenariusza, uwzględniającego tradycję, zwyczaje, potrzeby i możliwości organizatora.

Czy święta i świętowanie porządkują rzeczywistość? Oczywiście. Wymagają ustalenia tematu wydarzenia, opracowania przebiegu uroczystości, sporządzenia listy gości, przygotowania kosztorysu, sumiennego wykonania czynności przygotowujących do celebracji (praca w dłuższym czasie nad wdrożeniem poszczególnych punktów przygotowanego programu).

Co jest ważne w obchodzeniu świąt? Przede wszystkim świadomość, że:
- święta są takie, jak je przygotujemy,
- każde święta powinny mieć charakter doniosły (coś upamiętniamy, coś wspominamy, coś przypominamy, coś czcimy, komuś oddajemy hołd),
- świętowaniu powinna towarzyszyć atmosfera radości, zabawy, miłego nastroju,
- ważne są akcesoria i ich symbolika (przemyślane i adekwatne stroje, przedmioty, rekwizyty, dekoracje, światło, kolor...),
- świętowanie gromadzi ludzi przy jednym stole, a więc należy stworzyć atmosferę przyjaźni, spokoju, zadowolenia, życzliwej rozmowy,
- należy kontrolować emocje i nigdy nie należy manifestować swoich negatywnych emocji,
- działać i tworzyć w poczuciu odpowiedzialności za zdrowie i bezpieczeństwo gości,
- wierzyć w siebie i swoje możliwości,
- nie prowadzić działań dwulicowych - oszukiwania zaproszonych gości, przyjaciół; traktowania kogoś lepiej, a kogoś gorzej,
- wiedzieć, na czym nam najbardziej w czasie świętowania zależy (przeżycia duchowe, artystyczne czy konsumpcja i zabawa),
- dopuszczać kompromisy - niwelować różnice między potrzebami i aktualnymi możliwościami. 

W przestrzeni realnej nic nie dzieje się samo z siebie. Świętowane wydarzenia wynikają albo z dostępnego wszystkim kalendarza uroczystości międzynarodowych, państwowych, kościelnych, albo z naszego kalendarza domowego, rodzinnego, prywatnego, osobistego. Każda celebracja - ta na dużą skalę i ta sprowadzająca się do kilku osób - musi być przemyślana i rzetelnie przygotowana, jeśli chcemy mieć z niej satysfakcję, zadowolenie, przeświadczenie o sensie jej zorganizowania.

Cytaty do przemyślenia:
"Jeśli możesz sobie coś wymarzyć, możesz to zrobić." (Walt Disney)
"Nie ma nic złego w świętowaniu sukcesu, ale ważniejsze jest wyciągnięcie nauki z porażki."(Bill Gates)
"Ludzie dzielą się na trzy grupy: ci którzy powodują zdarzenia, ci którzy obserwują zdarzenia, ci którzy nigdy nie zrozumieli tego, co się zdarza." (Pino Pellegrino)