poniedziałek, 26 marca 2018

"Rozumieć Wielkanoc"

Jadwiga Zgliszewska "Zmartwychwstanie"

... rozkołysało oziminę
i triumfalne sztandary

rozzłociło kaczeńce
jak koronę zwycięstwa

rozdzwoniło skowronki
i serca na rezurekcję

rozbłękitniło niebo
nad głowami niedowiarków

otwierając szeroko Bramę Zbawienia
przez cud Wielkiej Nocy

Czas Świąt Wielkanocnych to czas budzenia się nowego życia w przyrodzie i czas nowego spojrzenia na życie religijne chrześcijan. Ważna jest tu symbolika przedmiotów/produktów tradycyjnie związanych z wiosennymi świętami. Każda "rzecz" ma swoją wymowę i opowiada swoją historię. Oto zestawienie artykułów o wymowie świątecznej i przypisane im znaczenie:

- jajka - symbolizują triumf życia nad śmiercią i początek nowego życia ściśle związany ze Zmartwychwstaniem Jezusa;
- pieprz i sól - to symbole oczyszczenia, prawdy i życia w prostocie; sól dodatkowo chroni przed zepsuciem;
- chleb - zapewnia dobrobyt i pomyślność; w chrześcijaństwie Jezus Chrystus pojmowany jest jako chleb życia dla Jego wyznawców;
- wędlina - oznacza zdrowie, płodność, dostatek materialny;
- chrzan - to symbol zdrowia i siły fizycznej; niesie również skojarzenie z goryczą towarzyszącą męce Chrystusa na krzyżu;
- baranek - znak odkupienia grzeszników i przezwyciężenie zła;
- słodka babka - opowiada o umiejętnościach i ludzkiej doskonałości;
- zielony bukszpan - przypomina o budzącej się wiośnie; zapowiada początek nowego istnienia;
- poświęcona w Niedzielę Palmową palma - chroni domostwo przed wszelkim złem.

Ponadto, a właściwie przede wszystkim, Święta Wielkanocne to okres zadumy, refleksji, osobistego spojrzenia na upływający czas - i ten czas, który staje (wraz z wiosną) przed nami. Życie dzieje się w oprawie odradzającej się przyrody. Piękno, niewinność, nieśmiałość, zaduma - to słowa, które trafnie opisują rozpoczynający się wraz ze Świętami Wielkanocnymi okres w życiu ludzi i świata  wszechobecnej przyrody (pozostającej w ciągu roku w różnych stadiach swojego rozwoju). Harmonia między tymi światami wciąż pozostaje tym, czego najbardziej oczekujemy i czego sobie życzymy. Mamy nadzieję, że mądrość rządzących będzie ukierunkowana na rozwój świata w każdym wymiarze i nikt nie odważy się zniszczyć odwiecznego porządku na Ziemi.

Czytelnikom bloga życzę zdrowych, wesołych i pełnych nadziei Świąt Wielkanocnych oraz miłych spotkań rodzinnych przy święconce.

Warto obserwować pogodę w czasie Świąt Wielkanocnych. W ciągu roku będzie można zobaczyć czy mądrości ludowe się sprawdzają, czy są nadal aktualne.
"Gdy w Palmową Niedzielę słońce świeci, będą pełne stodoły, beczki i sieci."
"W dnie krzyżowe - męka Boża, wstrzymaj się od siewu zboża."
"W Wielką Niedzielę pogoda, duża w polu uroda."

piątek, 16 marca 2018

"Umieć zachwycać się wiosną"

Magdalena Frączek "Wiosna"

Przyszła do nas pani wiosna,
cała w sukni z kwiatów.
Uśmiechnięta i radosna,
wśród lecących ptaków.
Powróciły z nią bociany
z dalekiej Afryki.
Żaby w stawie się zbudziły,
misie i jeżyki.
W krzewach słychać śpiew skowronka,
słonko mocniej grzeje.
Na listeczku śpi biedronka.
wiatr leciutko wieje.
Witaj wiosno! Piękna pani!
Cieszy nas twój powrót,
zieleń liści, świerszczy granie,
kwiatów pełen ogród.

W czasie spaceru po lesie spotkałam kwitnące podbiały - zwiastuny wiosny. Zachwyt nad ich pięknem w promieniach wiosennego słońca przywołał pytanie: czy posiadam wrażliwość na zmiany w przyrodzie? w czym się ona przejawia? co z niej wynika? Myślę, że wrażliwość taka jest dana wszystkim ludziom w określonym zapisie genetycznym, i że w związku z tym wszyscy potrafimy na różne sposoby przeżywać zaciekawienie i zachwyt pięknem otaczającej nas natury.

Pytanie kolejne: z czym kojarzy mi się wiosna i dlaczego? Odpowiem słowami-hasłami:  to słońce, światło, tęcza, nowe życie, młodość, nadzieja, świeżość, koloryt, nieśmiałość, niewinność, zadziwienie, zaciekawienie, wiosenne porządki, prace rolnicze, dieta, ruch, rozwój, twórczość, fotozabawa.
 Symbolika wymienionych zjawisk przyrodniczych i stanów psychicznych jest następująca:
- słońce - oznacza nieskończoność, energię, niebo, mądrość, wspaniałość, tryumf, płodność, szczęście, powodzenie;
- światło - bez niego nie byłoby życia na Ziemi, kojarzy się z wiecznością, natchnieniem, intuicją;
- tęcza - można ją rozumieć jako połączenie między niebem a ziemią, ale też jako drogę, po której przychodzą do świadomości treści nieuświadomione;
- nowe życie - przyroda ożywa, rozwija się, rozmnaża się, wzrasta;
- młodość - jej przymiotami są: wola życia i rozwoju, siła, sprawność, urok i czar, determinacja w osiąganiu celów;
- nadzieja - oczekiwanie na spełnienie się czegoś pożądanego; ufność, że podjęte działania jednak doprowadzą do upragnionego celu - i towarzyszące wszystkiemu uczucie mobilizacji do walki o realizację wytyczonych celów;
- nieśmiałość - uczucie skrępowania, zakłopotania, lęku przed mającą nastąpić oceną;
- niewinność - brak winy; nieświadomość zła; niezdolność do bycia kimś innym, niż się jest;
- prace porządkowe - usunięcie zanieczyszczeń z czasu przeszłego;
- prace rolnicze - sadzenie i zasiew roślin oraz ich pielęgnacja; hodowla zwierząt; działania w kierunku zapewnienia żywności wszystkim organizmom jej potrzebującym;
- ruch - to życie, zdrowie, sprawność fizyczna i psychiczna, przemieszczanie się;
- duchowość - życie wewnętrzne w każdych okolicznościach ("w zdrowym ciele zdrowy duch");
- twórczość - niepowtarzalność; kreowanie świata według własnej wizji i możliwości;
- fotozabawa - fotograficzne "chwytanie momentów" w miejscach pobytu, obecności.

Zachwyt jest stanem psychicznym tego, który coś podziwia, coś go zaciekawiło, coś go zaintrygowało. Jest uczuciem uniesienia, pozytywnych emocji, radości z oglądania piękna, nowości, inności, czegoś wyjątkowego, niezwykłego, niecodziennego. W naszym przypadku będzie to podziw dla piękna budzącej się do życia przyrody w różnych odsłonach i konfiguracjach.

 Popatrzmy - dodatkowo - na uroki wiosny przez pryzmat wypowiedzi osób wrażliwych na piękno przyrody wiosennej. Trudno się z ich spostrzeżeniami nie zgodzić:

"Bogaty - to nie ten, kto ma dużo pieniędzy, lecz ten, kto może sobie pozwolić na życie wśród uroków, jakie roztacza wczesna wiosna." (Antoni Czechow)
"Popatrz, jak nam wiosna ubiera przyrodę i rozbiera panny, a zwłaszcza te młode." (Lech Konopiński)
"Kwiat jest uśmiechem rośliny." (Peter Hille)
"Sztuka jest wieczną wiosną. Sztuka jest ciepłym wiatrem, od którego śniegi topnieją." (Konstanty Ildefons Gałczyński)

wtorek, 6 marca 2018

"Rozumieć samotność i jej doświadczać"

Ewa Lipska "Nieprecyzyjny opis samotności"

Nie umeblowana pustynia,
Nieskładany skrypt myśli,
Neurotyczny zachód słońca,
Słuchawka wisząca nad przepaścią.

Poza astmatyczną herbatą
nie da się już więcej nic zrobić.



Wyłączam z rozważań wszelkie stany chorobowe. Pragnę skupić się na pozytywnych stronach samotności z wyboru i dostrzec potrzebę i zalety takiej właśnie samotności.

Człowiek jest z natury istotą społeczną, a więc powinien pielęgnować i rozwijać swoje dwa światy, tj. swój świat wewnętrzny i zewnętrzny. Jeżeli kontroluje i rozwija równolegle obydwa światy - jest dobrze. Gorzej, gdy wystąpi nierównowaga. Jeżeli koncentruje się tylko na działaniach w świecie zewnętrznym - wchodzi w świat pustki i bezsensu; jeżeli zaniedbuje swój świat wewnętrzny - doświadcza poczucia braku sensu istnienia, braku porządku, braku hierarchii wartości,  braku priorytetów w wyborze ważnych dla siebie zadań.

W świecie konsumpcyjnym człowiekiem sterują czynniki zewnętrzne. Wmawiają nam, że liczy się tylko cywilizacja masowości, produkcja, konsumpcja, masowy przekaz informacji oraz treści na bieżąco wypełniające świat zewnętrzny. Nie mówią prawie wcale o potrzebie pielęgnowania osobowego świata wewnętrznego. Posiadanie bowiem przez nas własnego świata jest podstawą  naszej autonomii, niezależności. A jeżeli jesteśmy świadomi siebie i niezależni to nie chcemy podporządkowywać się nieakceptowanym przez siebie układom rzeczy, ludzi, celów czy ambicji - nie chcemy być chorągiewkami na wietrze, pokazującymi zawsze "skąd wieje wiatr".

Czemu więc służy okresowa samotność z wyboru?
- jest rozmową z samym sobą - w ciszy i milczeniu poszukujemy porządku w głębi duszy;
- pozwala nam ujrzeć siebie w prawdzie;
- pozwala nam ocenić zakres własnej samodzielności w myśleniu, refleksji i działaniu;
- jest koniecznym warunkiem twórczości - doskonałość dzieł zewnętrznych jest odbiciem poziomu świata wewnętrznego ich twórcy;
- jest indywidualnym poszukiwaniem wartości i sensu istnienia,
- jest osobistym doświadczeniem, do którego nikt nie ma dostępu - jest prywatnym i bardzo osobistym światem  refleksji, rozumu, emocji, wartości.

Doświadczanie samotności czyni nas osobami świadomymi, niezależnymi, wrażliwymi i twórczymi. Potwierdzają to także refleksje cytowanych poniżej autorów:
"Jeżeli jestem sam w lesie, nie może mnie spotkać żadna podłość, nie mogę usłyszeć kłamstwa ani świstu bata." (Ryszard Kapuściński)
"Im wyższy postawisz sobie cel, tym bardziej będziesz samotny." (Ryszard Kapuściński)
"Boimy się samotności, bo stawia nas twarzą w twarz ze sobą." (Wojciech Eichelberger)
"Samotność jest dla umysłu tym, czym dieta dla ciała." (Luc de Vauvenargues)
"Ludzie czują się naprawdę braćmi tylko wtedy, gdy usłyszą się nawzajem w ciszy rzeczy poprzez samotność." (Miguel de Unamuno)