"Porządkowanie świata - przemijanie"

 Ks.Jan Twardowski "Powiedzcie to dalej" 

 Różo powiedz róży

szpaku powiadom szpaka

ogary szczekajcie ogarom jak zwykle w wielu tonacjach

czaplo wypaplaj czapli na żółtych nogach stojąc

mrówko powtórz to mrówce

miniemy. Potoczy się dalej 

ziemia niebo powietrze

tylko ten kamień na polu

ten sam wciąż księżyc przed deszczem

wiara co pije ze skały

bez nas zostanie jeszcze

 

 (...) śmierć znaczy miejsca jak pies, który obsikuje swoje terytorium. Niektórzy ludzie wyczuwają to natychmiast, inni po prostu po jakimś czasie czują się nieswojo. Każde zasiedzenie się odkrywa subtelną wszechobecność zmarłych. (...)

- Najpierw zawsze widzisz to, co żywe, co piękne. Zachwyca cię przyroda, miejscowy kościół z polichromiami, zapachy i tak dalej. Ale im dłużej to trwa, urok tych rzeczy blednie. Zastanawiasz się, kto mieszkał przed tobą w tym domu i pokoju, czyje to rzeczy, kto zadrapał ścianę nad łóżkiem i z jakiego drzewa wycięto parapety. Czyje ręce zbudowały misternie zdobiony kominek i wybrukowały podwórko. I gdzie są teraz. W jakiej postaci. Czyja to myśl poprowadziła ścieżki wokół stawu i kto wpadł na pomysł, żeby posadzić pod oknem wierzbę. Wszystkie domy, aleje, parki, sady, ulice są nasiąknięte śmiercią innych ludzi. Kiedy to poczujesz, coś cię zaczyna ciągnąć gdzie indziej, wydaje ci się, że już czas ruszyć dalej. (...)
(Cytat z książki Olgi Tokarczuk "Bieguni", Wyd. Literackie, Kraków 2007)

 Myśli do rozważenia:

"Bo czymże tak naprawdę jesteśmy, jeśli nie sumą tego, co się nam przydarzyło." (James Patterson)

"Czas wszystko na jaw wydobywa." (Sofokles)

"Istota wspomnień polega na tym, że nic nie przemija." (Elias Canetti)

"Ważne są tylko te dni, których jeszcze nie znamy. Ważnych jest kilka tych chwil, tych na które czekamy." (Marek Grechuta)  

"Porządkowanie świata - osoby znaczące"

 Alicja Patey-Grabowska "wdzięczność"

 

rzadko

ale zdarza się czasami

że z serca obdarowani

skąpani we wdzięczności

doświadczamy światła

w krysztale wzajemności 

 

Osoby znaczące w życiu każdego człowieka to te, które wpływają na jego zachowanie, myślenie, postępowanie.
Pierwszymi i najważniejszymi osobami znaczącymi dla każdego człowieka są rodzice, bo:

- zapewniają bezpieczeństwo i towarzyszą we wszystkich czynnościach dnia codziennego,

- zapewniają materialny byt i troszczą się o wszechstronny rozwój,

- są pierwszymi opiekunami i nauczycielami,

- uczą życia we wszystkich aspektach,

- kształtują system wartości: tworzą nasz wewnętrzny drogowskaz, a więc wpajają normy, zasady, prezentują poglądy i pożądane zachowania,

- budują w nas świadomość osobistych kompetencji i troszczą się o nasze wysokie poczucie wlasnej wartości.

Rodzice zawsze pozostają naszymi rodzicami i są stałym punktem odniesienia we wszystkich sprawach, które w życiu przeżywamy. Towarzyszą nam w radościach i smutkach, sukcesach i porażkach, w zdrowiu i chorobie. Ich obecność pozwala łatwiej znosić trudne momenty w życiu i cieszyć się pełną radością, gdy mamy ku temu powody.

Kolejną ważną grupą osób znaczących w życiu każdego człowieka są nauczyciele wszystkich instytucji wychowawczych i kształcących, które zaliczamy we właściwej sobie kolejności. Każdy nauczyciel ma nam coś osobistego i ważnego do przekazania, nawet wtedy, gdy tego w konkretnym momencie nie zauważamy lub nie chcemy zauważyć. Patrząc z perspektywy czasu trzeba bezsprzecznie docenić rolę nauczycieli w kształtowaniu osobowości wychowanków i uczeniu ich życia w społeczeństwie.

A potem jest  już życie dorosłe, które sami kreujemy. Wyznaczamy więc sobie szlak własnego rozwoju i łańcuszek własnych celów. Dobieramy sobie ludzi na poszczególne odcinki szlaku i oczekujemy od nich, że będą dla nas wzorem lub będą nas wspierać, będą nam doradzać, będą nam pomagać itp. Ludzie ci dość często będą się zmieniać. Próbę czasu przetrwają tylko niektóre przyjaźnie i niektóre doraźne wybory.

Od osób, z którymi spotykamy się w życiu dorosłym przejmujemy te cechy, zachowania i umiejętności, które uważamy za ważne dla nas na pewnym etapie naszego życia i rozwoju (np. sposób kreowania wyglądu zewnętrznego, umiejętność samokontroli, sposób dochodzenia do wiedzy, doświadczenia i specjalistycznych umiejętności zawodowych, sposób zarządzania firmą i zatrudnionymi w niej pracownikami itp.).  

W całym życiu prywatnym i zawodowym, są ludzie, którzy wywierają na nas większy lub mniejszy wpływ. Ważne, byśmy byli tego świadomi i zawsze stawiali na tych, którzy będą nas unosić na wyżyny naszego rozwoju i podnosić nasze umiejętności, a rezygnowali z tych, którzy będą powodować nasze wykluczenie lub marginalizację.

 Myśli do przeanalizowania:

"Ludzie cię inspirują lub ciągną w dół - wybieraj ich mądrze." (Hans F. Hansen)

"Miarą człowieka nie jest majątek, mądrość i to co mówi. Naprawdę liczą się tylko czyny - dobre i złe." (Mirosław Welz) 

"Ten, kto życzliwie wskazuje drogę błądzącemu, jest jak człowiek, który drugiemu pozwala zapalić pochodnię od swojej: wszak jego własna pochodnia nie będzie przez to świecić mniej jasno." (Enniusz)

"Pokora i delikatność nie są cnotami ludzi słabych, lecz mocnych, którzy nie potrzebują źle traktować innych, by czuć się ważnymi." (papież Franciszek)

"Porządkowanie świata - wiek życia"

ar-tur "młodość przemija"

 

Młodość... Cudowne lata są już za nami.

Jej urok trwa nadal i do niej wracamy

z nostalgią, z tęsknotą, z wielkim
rozrzewnieniem.

Nie chcemy, by została tylko wspomnieniem

lecz, by żyła ciągle - bez końca w nas trwała,

wbrew prawom natury by w nas pozostała.

I została... w części. A co pozostało?

Duch pozostał młody; zmieniło się ciało. 

 

 Młodym być i więcej nic - prawda stara, jak świat!

Atutami młodości są: zdrowie; wysoka sprawność fizyczna i intelektualna; otwartość na wszystko co nowe, inne, zaskakujące; potrzeba wszechstronnego rozwoju, potrzeba rozwijania osobistych kompetencji i zainteresowań, ambicja w osiąganiu celów; ciekawość świata; mobilność; pomysłowość; elastyczność; kreatywność; łatwość w korzystaniu z bieżących osiągnięć nauki i techniki. Cała przyszłość (we wszystkich wymiarach) jest przed młodymi.

Współcześni młodzi ludzie urodzili się w czasie wolności, mają możliwość uczenia się we wszystkich typach szkół, mogą swobodnie poruszać się po świecie, znają języki obce, mają łatwy dostęp do informacji (komputer, internet, telefonia komórkowa), chcą wysokiego komfortu życia, są przebojowi, roszczeniowi i niecierpliwi.

Osoby starsze mają życiowe doświadczenie, mądrość, stateczność, rozsądek, umiejętność panowania nad emocjami. Ale mają też wiele przypadłości utrudniających im życie w zmieniającym się świecie. Mają nadwątlone zdrowie, niższą sprawność fizyczną, są znacznie wolniejsi w wykonywaniu codziennych czynności, nie umieją korzystać z nowoczesnej techniki i środków szybkiej komunikacji,  często są samotni i nie zauważani przez młodych ("przeźroczyści"). Są to ludzie u schyłku karier zawodowych lub na emeryturach czyli w ostatnim stadium życia, często tracący poczucie sensu dalszego życia i zmagający się z różnymi przeciwnościami życia codziennego.

Nikogo nie cieszy fakt starzenia się, ale jest to proces nieuchronny, który trzeba przyjąć i zaakceptować bez reszty. Poza nabytą wiedzą i równowagą starość oznacza same straty, w tym - co najważniejsze - utratę relacji z innymi. Pomocnymi zachowaniami ratującymi starszych przed wykluczeniem społecznym jest tzw. mentalna młodość, która spowalnia starzenie się. Polega ona na dobieraniu sobie towarzystwa ludzi ciekawych świata, uczestnictwie w życiu społecznym i kulturalnym środowiska (na ile to możliwe), eksperymentowaniu w obrębie własnych zainteresowań np. kulinarnych, pielęgnowaniu sprawności fizycznej i umysłowej (spacery, czytelnictwo, rozwiązywanie łamigłówek), pielęgnowaniu poczucia własnej wartości (bycie użytecznym dla rodziny i sąsiedztwa), zainteresowaniu bieżącym życiem rodzinnym, politycznym, gospodarczym i kulturalnym oraz interesowaniu się nowymi technologiami i przyswajaniu umiejętności posługiwania się nimi (postępu cywilizacyjnego nie da się przeczekać).

Konkluzja: Młodzi i starzy są wzajemnie sobie potrzebni. Ważne, by takie przesłanie przyjęli za swoje ludzie młodzi - i zrozumieli, że nie ważny jest wiek życia, ale ważne są umiejętności, walory osobiste, chęć wzajemnego uzupełniania się jednych i drugich w codzienności, cierpliwość. Istnieje (szczególnie w obecnych czasach) pilna konieczność niwelowania wzajemnej wrogości między młodymi a starymi i przekuwania tejże wrogości we wzajemne zrozumienie, życzliwość i wyrozumiałość. Tylko mądre porozumienie młodych ze starymi ma sens, ludzkie oblicze i rozumną, honorową przyszłość.

 Myśli do przeanalizowania:

"Chodzi o to, aby umrzeć młodo, najpóźniej jak się da." (Tao Porchon-Lynch)

"Człowiek nie mądrzeje na starość, ale staje się ostrożny." (Ernest Hemingway)

"Każda minuta życia nosi w sobie własną rangę cudu i oblicze młodości wiekuistej." (Albert Camus)

"Ludzie, którzy nie potrafią się starzeć to ci sami, którzy nie umieli być młodzi." (Marc Chagall) 

  

"Porządkowanie świata - miejsce zamieszkania"

Czesław Janczarski "Moje miasteczko"

 

Kocham moje miasteczko

położone nad rzeczką.

Rzeczka w słońcu się mieni,

a miasteczko w zieleni.

Znam tu wszystkich,

każdego dorosłego i dziecko.

I mnie też wszyscy znają

w moim małym miasteczku.   

 

Zarówno miasto, jak i wieś to miejsca i przestrzenie, w których toczy się ludzkie życie. Ludzie tworzą i zagospodarowują swoje miejsca zamieszkania. Nadają zasiedlonym przestrzeniom znaczenie rodzinne, gospodarcze, kulturalne, handlowe, przemysłowe, itp. Oddzielają przestrzeń prywatną od publicznej, indywidualną od wspólnej. Utrzymują łączność ze światem zewnętrznym -  przyjmują docierające do nich informacje i wysyłają od siebie różne wiadomości i komunikaty. Zagospodarowanie przestrzeni to wprowadzanie określonego porządku w przestrzeni trwałej (np.w budownictwie), pół trwałej (np. w urządzeniu wnętrza własnego domu), nieformalnej (np. w kontaktach międzyludzkich, zachowywaniu dystansu społecznego, itp.).

Ludzie na ogół zachowują się podobnie w podobnych przestrzeniach, niezależnie od swoich cech indywidualnych. Konkretne miejsca skłaniają ludzi do konkretnych zachowań.

Rozwojowe znaczenie dla ludzi z różnych środowisk mają podróże. Ludzie dostrzegają dzięki nim różnorodność otoczenia i stworzonej w odwiedzanych środowiskach kultury. Pozwala im to szerzej patrzeć na świat i życie.

Podróże zaś mają sens tylko wtedy, gdy istnieje dom, do którego można zawsze wrócić. Z domem wiążą się takie pojęcia, jak: stałość, bezpieczeństwo, zakorzenienie, przynależność, więzi rodzinne, rodzina jako ośrodek norm, obyczajów i wartości, kultura codziennego życia i bycia, interakcje społeczne z otoczeniem.

Miejsce zamieszkania powinno więc wyzwalać w nas troskę o to szczególne dla nas miejsce. Powinniśmy wykazywać aktywność pro-rozwojową, a więc dostrzegać mechanizmy sprzyjające rozwojowi życia mieszkańców i te, które utrudniają postęp, wprowadzają stagnację czy nawet regres. Powinniśmy też angażować się w zbiorowe dyskusje środowiskowe, wypracowujące najlepsze rozwiązania dla naszej życiowej przestrzeni. Zbiorowe działania zawsze najbardziej sprzyjają optymalnym rozwiązaniom.

Myśli do przeanalizowania: 

"Zawsze się wydaje, że w innym miejscu będzie lepiej." (Antoine de Saint-Exupery)

"O przeszłości nie można zapomnieć, bez względu na to, gdzie jesteś." (Gillian Shields)

"(...) dobrze być z przyjaciółmi; dobrze być tam, gdzie człowiek ma swoje miejsce (...), dobrze mieć swoją bezpieczną przystań, do której zawsze można wrócić." (Stephen King) 

"Miejsce, które nazywamy domem, trudno wycenić." (Sharon Sala)