"Porządkowanie świata - Święta Bożego Narodzenia"

 Artur Oppman (Or-Ot) "Wigilia"

Stara pieśni kolędowa

Święć się, święć się wieczne lata!

Zawsze żywa, zawsze nowa

I w serdeczną pieśń bogata!

Gdy zadzwoni nuta twoja,

Taka prosta, taka szczera,

Znieczulenia pęka zbroja

I młodością serce wzbiera!

Z tobą anioł w białej szacie

I przeczysta schodzi wiara!

Święć się, święć się w naszej chacie,

Kolędowa pieśni stara! 

 

Magię Świąt Bożego Narodzenia tworzą przekazywane z pokolenia na pokolenie zwyczaje:

- czytanie biblijnego opisu narodzenia Jezusa,

- dzielenie się opłatkiem i wspólne spożywanie kolacji wigilijnej przy wspólnym stole,

- żłóbek i choinka stanowiące motyw łączący ludzi i wyzwalający u ludzi pozytywną energię,

- wigilijne menu podporządkowane tradycji, a więc łączące pokolenia,

- dom pachnący bakaliami, potrawami, wypiekami, czystością,

- prezenty - oczekiwane, niosące radość, miłość, uśmiech,

- śpiew kolęd i pastorałek wywołujący zachwyt, radość, powodujący miłe drżenie serca,

- wspominanie osób bliskich, z różnych powodów nieobecnych,

- słuchanie ciekawych opowieści wigilijnych z pogranicza realizmu i fantazji,

- piękne iluminacje w miastach, wioskach i domostwach; piękne dekoracje sklepów i obiektów kultury.

Każdy ma własny obraz Świąt Bożego Narodzenia. Każdy ma osobiste wspomnienia i własną wizję świętowania w trudnym 2020 roku. Moje doświadczenia pokazują, że Święta Bożego Narodzenia są zawsze piękne, gdy są dobrze przemyślane, zaplanowane i przygotowane. Nie potrzeba wielkiej gotówki, aby było pięknie, godnie i wzruszająco. Wystarczy pomysł, chęć tworzenia dobra, serdeczność, zgoda.

 Myśli do przeanalizowania:

"W Boże Narodzenie wszystkie drogi prowadzą do domu." (Marjorie Holmes)

Przyszła nareszcie chwila ciszy uroczystej, Stało się - między ludzi wszedł Mistrz - Wiekuisty." (Cyprian Kamil Norwid)

"Święta to nie stół i ozdoby, a ludzie z ich uśmiechami i ciepłymi spojrzeniami. Ludzie są w święta najważniejsi." (Sylwia Trojanowska) 

Moje życzenia dla Czytelników bloga brzmią: 

Dużo zdrowia, radości i pomyślności na Święta Bożego Narodzenia i Nowy 2021 Rok!
"Aby Święta Bożego Narodzenia były Bliskością i Spokojem, a Nowy 2021 Rok - Dobrym Czasem." (K.I. Gałczyński)

"Porządkowanie świata - wartości wyniesione z domu rodzinnego"

Tadeusz Śliwiak  ***

zobacz jak zmalał nasz odległy dom

niewiele większy już od gdańskiej szafy

kiedy go weźmiesz na spytki - usłyszysz

jak skrzypi stare jego drewno

jak podłodze dokuczają dreszcze

w kredensach cicho brzęczą filigrany

szmery chowają się po kątach

zegary rozsypują swoje suche ziarna

i drażniąc wieczność

maszerują w miejscu

czy dostrzegasz nasze w tym domu dzieciństwo

głęboko uśpione w lustrach?

 

Czasem warto zastanowić się nad tym, jaką rolę odegrał dom rodzinny we wpajaniu nam wartości nadających życiu sens. Wychowanie w rodzinie oznacza przekazywanie informacji, norm, zasad, sposobów i przykładów zachowania w różnych sytuacjach dnia codziennego.

Mój dom rodzinny był dla mnie przede wszystkim ostoją bezpieczeństwa. W gronie rodzinnym rozmawialiśmy też bardzo często - i - o wszystkim: o zdrowiu, o codzienności, o radościach, troskach, polityce, historii itp. Nikt nikogo nie musiał się bać, ani też ulegać niczyim wpływom. Czas rozmów i wymiany poglądów wspominam bardzo ciepło. Wtedy, w moim odczuciu, najbardziej kształtowało się moje "widzenie świata"i poznanie, co jest w świecie i życiu ważne, co ważniejsze, a co kluczowe.

W mojej rodzinie za rzeczy ważne uważało się:

- dom i rodzinę, jako środowisko, w którym toczy się bieżące życie każdego człowieka,

- małżeństwo, jako związek kobiety i mężczyzny,

- religię, jako klamrę łączącą przeszłość z teraźniejszością, 

- pielęgnowanie tradycji, jako łączność kulturową z przodkami, 

- szacunek dla drugiego człowieka, niezależnie od wieku, wyznania, poglądów itp.,

- szacunek dla zdrowia i życia,

- rzetelność, odpowiedzialność i uczciwość we wszystkich czynnościach, rozliczeniach, działaniach,

- unikanie obraźliwych i brutalnych wypowiedzi względem każdego rozmówcy,

- poszanowanie wolności w dokonywaniu życiowych wyborów,

- naukę i wiedzę, jako sposób budowania zdrowego poglądu na świat i życie,

- pracę, jako sposób realizowania siebie na co dzień, 

- szacunek dla pracy i wychowanie przez pracę, jako najbardziej skuteczny sposób kształtowania osobowości człowieka,

- otaczanie się ludźmi uczciwymi, wyznającymi podobne do naszych zasady funkcjonowania w codziennym życiu, jako dobrą platformę do budowania poprawnych, merytorycznych, twórczych, przyjacielskich kontaktów społecznych.

 Wskazanie fundamentów normalności przez rodzinę pozwala mi iść przez życie z podniesioną głową, w poczuciu dobrze spełnianych obowiązków, w przekonaniu, że nikogo nie skrzywdziłam, i w przeświadczeniu, że moje relacje z ludźmi są sensowne i uczciwe.
Wytyczne wyniesione z domu towarzyszą mi przez całe dorosłe życie, określają ramy mojej wiary, moralności i codziennego postępowania. Wiem, że od domu i rodziny w dużym stopniu zależy moje/nasze postrzeganie świata i funkcjonowanie każdego człowieka dorosłego w jego samodzielnym życiu.

Myśli do przeanalizowania:  

"Wiedza musi być lepsza niż życie w nieświadomości, bez względu na wszystko." (John Marsden)

"Bardzo trudno jest człowiekowi uwierzyć, że Bóg go kocha, jeśli nigdy nie doświadczył miłości drugiego człowieka." (Michael D. O'Brien)

"Dom to o wiele więcej niż tylko budynek (...), kupujemy marzenia, inwestujemy w miłość." (Carol Drinkwater)  

"Porządkowanie świata - rodzina"

 Maria Pawlikowska-Jasnorzewska "Bezpieczna rodzina"

 

Kochających się rodzin losy opłakane,

Jakby okrutnym jakimś przewidziane planem,

Powtarzają się w dziejach... Patrzy na to z góry

Nierozłączna Rodzina: Słońce pośród planet.

  

Święta Bożego Narodzenia kojarzą się ze słowem "rodzina". Spójrzmy na tę podstawową komórkę społeczną i doceńmy jej rolę w budowaniu naszej, ludzkiej teraźniejszości i przyszłości. Zauważmy, że rodziny tworzą kraje, społeczeństwa i naszą cywilizację.

Czym jest rodzina?

- to osoby powiązane więzami krwi,

- to podstawowa komórka społeczna składająca się z małżonków (kobieta i mężczyzna) i dzieci,

- to wspólnota, w której ludzie się rodzą, uzyskują tożsamość, kształtują swoja podmiotowość,

-  to bliskość osób obdarowujących się sobą nawzajem, będących dla siebie partnerami, istniejących tylko dla siebie.

Warunki zgodnego funkcjonowania w obrębie rodziny:

- budowanie domowego życia na prawdzie i wartościach,

- bycie razem zarówno w radościach, jak i smutkach,
- wzajemny szacunek, wzajemne zrozumienie i porozumienie,

-  poszanowanie życia i zdrowia,

- bezwarunkowa akceptacja siebie nawzajem,

- pielęgnowanie więzi uczuciowych,

- rozwijanie własnych i rodzinnych pasji, 

- budowanie atmosfery stabilności i przewidywalności,

- unikanie długotrwałych gniewów i zgrzytów.

 Rodzina stanowi wartość, bo:

- wyznacza granice moralne i normy postępowania,
- funkcjonuje na zasadzie dobrej organizacji życia codziennego, 

- zapewnia warunki rozwoju: daje poczucie bezpieczeństwa, poczucie akceptacji, poczucie własnej wartości, poczucie odporności na zagrożenia i pokusy świata,

- w rodzinie "patrzymy sercem" tzn. zwracamy uwagę na emocje, przeżycia, marzenia, troski bliskich nam osób,

- łączy nas bliskość: szczególna więź, przyjaźń, troska o dziś i jutro,

- jest naturalnym środowiskiem, do którego zawsze chętnie wracamy, w którym zawsze ktoś na nas czeka i otacza nas troską, słucha z uwagą, wspiera w potrzebie,

- bo w niej "ładujemy akumulatory" - wnosimy i odbieramy emocje i siły witalne,

- ona pomaga nam niwelować problemy, łagodzić napięcia, dochodzić do równowagi psychicznej,

- ona zabezpiecza nasz byt materialny, wykształcenie, życiowy start, pomoc w załatwianiu spraw.

Wiadomo, że w życiu i w rodzinach różnie bywa. Nie zawsze wszystko przebiega wzorcowo i książkowo, ale warto ze wszech miar troszczyć się i zabiegać o własną rodzinę, bo ona daje nam wszystko, co jest potrzebne do życia, rozwoju i szczęścia.

 Myśli do rozważenia: 

"Życie rodziców jest księgą, którą czytają dzieci." (św. Augustyn)

"Rodzina to kompas, który nas prowadzi. Inspiruje do zdobywania szczytów i pociesza, kiedy się potykamy." (Brad Henry)

"Rodzina to zespół, drużyna, samodzielne państwo, jedyna część tożsamości, która pozostaje niezmieniona przez resztę życia." (Laura Lippman)

"Rodzina nie jest tylko czymś ważnym. Ona jest wszystkim." (Michael J. Fox) 

 

"Porządkowanie świata - kultura osobista"

 Stanisław Jachowicz "Czysty kotek"

 

Czemu się często myjesz? pytano raz kota.

Bo czystość - odpowiedział - jest to piękna cnota,

Jakoż doprawdy, kocina

Mył się prawie co godzina;

Chętnie mu do pokoju wchodzić pozwalano,

Powszechnie go kochano,

Doznawał wszelkich pieszczotek:

A czemu? bo czysty był kotek.

 

Zachowanie z klasą wynika z naszej osobowości i jest nierozłączną sumą dwóch składników: pięknego  wnętrza człowieka i towarzyszącej mu radości życia. 
 

Piękne wnętrze otrzymujemy w genach i kształtujemy w domu rodzinnym, a później w każdym miejscu naszego pobytu i aktywności. Budujemy je przez naśladownictwo, uczenie się, uczestnictwo w życiu codziennym, zawodowym i kulturalnym, rozszerzamy w drodze własnej twórczości oraz podczas krytycznego oglądu świata zewnętrznego i przez kreowanie własnego wizerunku stworzonego przez siebie na własne potrzeby.

Radość życia zaś to efekt własnej filozofii życia:

- lubienie siebie i nieustanne stawianie sobie wymagań,  

- troska o własne zdrowie, wygląd i samopoczucie,

- docenianie tego, co mamy,

- identyfikowanie tego, co jest nam bliskie, co nas urzeka, co lubimy,

- nawiązywanie dobrych relacji z ludźmi z bliskiego i dalszego otoczenia,

- odnotowywanie i świętowanie osobistych sukcesów,

- określanie - ciągle i na nowo - warunków dobrego wypoczynku i relaksu,

- wspieranie kogoś w potrzebie (osoba, instytucja, miejsce kultu religijnego, itp.)

- pielęgnowanie w sobie sztuki podziwu i zachwytu dla rzeczy dostępnych każdemu człowiekowi za darmo (słońce, śpiew ptaków, dzikie przestrzenie, polne kwiaty, itp.)

- wykonywanie ulubionych zajęć; uprawianie własnej twórczości.

Kultura osobista - jest też/ lub przede wszystkim - efektem samowychowania poprzez:

- krytyczny ogląd własnej osoby,

- znajomość swoich mocnych i słabych stron,

- umiejętność narzucenia sobie dyscypliny i bycia w tym konsekwentnym,

- zdolność podejmowania trudu pracy nad sobą w ciągu całego życia (kultura osobista tego wymaga!) w sferze bycia, wyglądu, higieny, zachowania.

Kultura osobista powinna być pragnieniem każdego człowieka, który chce mieć szacunek i poważanie otoczenia. Ćwiczenia poprawnego i pożądanego sposobu zachowania zaczynamy w domu (kulturalne rozmowy, traktowanie z szacunkiem siebie nawzajem; świadome dążenie do bycia coraz lepszym i bardziej kompetentnym; podejmowanie i wdrażanie postanowień w zakresie pracy nad sobą; poszukiwanie zachowań spełniających nasze, osobiste poczucie piękna i elegancji). Aby móc wymagać od innych kultury osobistej, trzeba samemu taką kulturę posiąść i prezentować. Doskonaląc własne zachowanie będziemy zmieniać siebie, ale również otoczenie i świat  - na lepszy, przyjaźniejszy, piękniejszy (w sferze kultury istnienia, bycia, funkcjonowania). Powinniśmy więc od zaraz indywidualnie, ale też i jako społeczeństwo, podjąć trud pracy nad kulturą życia i bycia, by rozwijać się, uszlachetniać, budować piękno w nas i wokół nas.

 Cytaty do przeanalizowania: 

"Prawdziwa cnota krytyk się nie boi." (Ignacy Krasicki)

"Jeśli reguł moralności nie nosisz w sercu, nie znajdziesz ich w książkach." (Monteskiusz)

"Czego nie zabrania prawo, zabrania wstyd." (Seneka Młodszy)

"Łatwiej oczyścić się z wielkich omyłek, niż z drobnych świństw." (Marek Hłasko)

"Porządkowanie świata - wpływowe osoby z życia publicznego"

 Czesław Miłosz "Który skrzywdziłeś"

 

Który skrzywdziłeś człowieka prostego

Śmiechem nad krzywdą jego wybuchając,

Gromadę błaznów koło siebie mając

Na pomieszanie dobrego i złego,

 

Choćby przed tobą wszyscy się skłonili

Cnotę i mądrość tobie przypisując,

Złote medale na twoją cześć kując,

Radzi, że jeszcze jeden dzień przeżyli

 

Nie bądź bezpieczny. Poeta pamięta.

Możesz go zabić - narodzi się nowy.

Spisane będą czyny i rozmowy.

 

Lepszy dla ciebie byłby świt zimowy

I sznur i gałąź pod ciężarem zgięta.

 

Osoba publiczna to ta, która wykonuje funkcje publiczne lub przez inną działalność zawodową, gospodarczą, społeczną, polityczną, kulturalną itp. wpływa na funkcjonowanie społeczeństwa.

Czego oczekuję od osób pełniących  role publiczne?

- dobrego wrażenia podczas prezentowania zagadnień, programu, postulatów, komentarzy, opinii,

- troski o rozmówcę, jego interes i jego dobro,

- wystrzegania się języka brutalnego, obraźliwego, poniżającego rozmówcę o poglądach innych niż te  referowane, oczekiwane, uważane za "najwłaściwsze",

- rzetelnej wiedzy na referowany temat,

- otwartości na dyskusję,

- uważności w wysłuchiwaniu rozmówców i poważnego traktowania rozmówców,

- liczenia się z opinią publiczną,

- odpowiedzialności za wypowiadane słowa i podejmowane działania,

-- przedstawiania argumentacji opartej na wiedzy naukowej i doświadczeniu,

- przedstawiania problemów w sposób rzeczowy, atrakcyjny, ciekawy,

- zaangażowania w sprawy stanowiące przedmiot osobistych zainteresowań,

- przyjaznego traktowania zwykłych ludzi.

Ciągle poszukujemy w przestrzeni publicznej ludzi sensownych, mądrych, uczciwych, poprawnych. Zarówno osoby wyżej postawione, jak i tzw. zwykli śmiertelnicy cenią, poważają, szanują i wspierają osoby mądre, uczciwe, odpowiedzialne, otwarte na dialog. Tacy ludzie są nam potrzebni dla zwykłego poczucia stabilizacji, sensu, normalności, porządku,  poprawności - w życiu codziennym, społecznym, gospodarczym, politycznym i kulturalnym.

Myśli do przeanalizowania: 

"Nigdy nie mów ludziom, jak coś zrobić. Powiedz im, co zrobić, a oni zaskoczą cię pomysłowością." (George S. Patton)

"Prawie zawsze można być szczerym i pozytywnym." (Nawal Ravikant)

"Patrząc zawsze przed siebie, myśląc, jak robić jeszcze więcej, osiągniesz stan umysłu, w którym nie ma rzeczy niemożliwych." (Henry Ford)

"Jeśli nie możesz robić rzeczy wielkich, rób małe rzeczy w wielki sposób." (Napoleon Hill)

"Porządkowanie świata - kultura języka"

 Małgorzata Strzałkowska "Zakazane słowa"

 

Czasem w ustach się kotłują brzydkie słowa,

lecz przy innych je pod język szybko schowaj.

Niech czekają pod jęzorem,

aż wyplujesz je wieczorem...

do śmietnika.

 

I bezwzględnie w towarzystwie ich unikaj!

Do refleksji skłoniły mnie strajki kobiet związane z zaostrzeniem prawa aborcyjnego przez orzeczenie TK. Osoby protestujące wypisują na tekturkach hasła zawierające mnóstwo wulgaryzmów, a to powoduje "zniesmaczenie" i pytanie o to, czy w przestrzeni publicznej wypada tak ostro wyrażać swoje, nawet słuszne, oburzenie i niezadowolenie?

Kultura języka polega na świadomym, poprawnym posługiwaniu się językiem we wszystkich możliwych sytuacjach komunikacyjnych. Nasz język świadczy o nas w dużo większym stopniu, niż byśmy się tego spodziewali i niż byśmy sobie tego życzyli. Każdy człowiek postrzegany jest na podstawie sposobu, w jaki mówi i pisze, jak dobiera słowa i konstruuje zdania oraz jaki ma styl komunikowania się z innymi ludźmi.

 Wulgaryzacja i brutalizacja języka uważane są za skrajny przypadek profanowania języka, który ma wartość samą w sobie i powinien przyczyniać się do budowania przyjaznych kontaktów międzyludzkich.
Wulgaryzmy pojawiają się w naszym języku dlatego, że trudno nam znaleźć odpowiednie słowa na określenie naszego stanu emocji i przeżyć oraz na ocenę bieżącej sytuacji czy zdarzenia. Stosowanie wulgaryzmów pod wpływem silnego wzburzenia sugeruje jednakże nasze słabości - bezsilność i  nieumiejętność poradzenia sobie z problemem będącym powodem silnych emocji.
 

Nie można udawać, że wulgaryzmów nie ma - one są przecież takim samym elementem języka jak inne słowa, ale nie można z nimi przesadzać. W nadmiarze są źle odbierane przez nasze oczy i uszy, powodują negatywne oceny zdarzeń i osób wulgaryzmami się posługującymi. Wszyscy wiemy jednakże, że w życiowej przestrzeni bywają okoliczności i zdarzenia, które bulwersują maksymalnie i stan wzburzenia z ich powodu można wyrazić tylko przez zastosowanie brutalnego języka, najpełniej odzwierciedlającego powstałe stany wzburzenia i niezadowolenia.

 Cytaty do przemyślenia:

" Mowa nasza, nasz język jest naszym największym skarbem kulturalnym; broniąc naszego języka, bronimy samej istoty naszej kultury." (Jarosław Iwaszkiewicz)

"Kultura - to co zostaje, kiedy zapomnisz wszystko, czego się nauczyłeś." (Selma Lagerlof)

"Kultura jest tym, co sprawiło, że człowiek stał się czymś innym niż tylko przypadkowym wydarzeniem w przyrodzie. (Andre Malraux)

"Język jest mapą drogową kultury. Mówi ci, skąd ludzie pochodzą i dokąd zmierzają." (Rita Mae Brown)

"Porządkowanie świata - macierzyństwo"

 P. Kaniżaj "Miłość Mamy"

 

Miłość Mamy nie waży się na gramy!

Mama - dotknięciem dłoni największy smutek przegoni!

Miłość Mamy nie waży się na kilogramy!

Gdy Mamusia usiądzie przy tobie,

Lżej nawet w ciężkiej chorobie!

Chociaż się waży na tony hipopotamy i dzwony,

to takiej wagi nie mamy,

żeby zważyła miłość Mamy.

Wszystko, co Mama nam daje,

co będzie, co jest, co już było,

i Mama, i my obok Mamy

- to miłość.

W Polsce trwają protesty związane z orzeczeniem TK w sprawie prawa aborcyjnego. Kobiety w czasie epidemii COVID -19 wyszły na ulice polskich miast i miasteczek narażając swoje życie i zdrowie (oraz zdrowie i życie osób z kontaktu), by domagać się dla siebie szacunku, zrozumienia, wolności wyboru (w każdej sprawie), a w szczególności w kwestii macierzyństwa.

Na macierzyństwo i znaczenie matki w życiu każdego człowieka patrzę z podziwem, troską i zrozumieniem. Dostrzegam - patrząc na rolę matki z dystansu - że nie jest łatwo matką być:

- ciąża - dla kobiety: łatwa, trudna, zawsze wymagająca;

- ciąża - prawidłowa, rozwój dziecka prawidłowy (Fajnie!) lub ciąża zagrażająca życiu, zdrowiu i rozwojowi dziecka i matki - wielka sprawa, wielkie zmartwienie;

- rozwiązanie szczęśliwe (bardzo pożądane!), ale bywa też rozwiązanie skomplikowane - wielki problem;

- różne uwarunkowania domowe, małżeńskie, życiowe, materialne, zawodowe;

- różna siła charakteru kobiet i ich odporność na przeciwności losu;

- strach przed komplikacjami wszelakimi i towarzyszące temu skrajne emocje: bezsilność, bezradność, zmęczenie, a nawet ból fizyczny; 

- wsparcie ze strony rodziny różne: często jest, ale bywa, że wcale go nie ma;

- pomoc państwa wysoce niezadowalająca.

Nie da się za pomocą centralnie przyjętych przepisów rozwiązywać problemów macierzyństwa. Każda kobieta jest inna i każdy przypadek ciąży jest inny (myślimy tu też o trudnym macierzyństwie!).

Wiadomo, że w zagadnieniach trudnych nie ma dobrych rozwiązań, a każdy problem (trudne macierzyństwo to wielki życiowy problem!) trzeba rozwiązać w sposób najlepszy spośród wyborów możliwych. 

Kobiety same muszą dokonać wyboru na podstawie pozyskanej od specjalistów wiedzy medycznej, etycznej, psychologicznej. Muszą rozważyć problem w sumieniu, wyważyć rodzące się argumenty  i samodzielnie przyjąć rozwiązanie najlepsze.  Decyzja kobiet powinna być ostateczna.

Walkę kobiet o wolność wyboru w sprawach macierzyństwa rozumiem i popieram. Wierzę w kobiecą mądrość zarówno w życiu codziennym, jak i rodzinnym. Mam nadzieję, że rządzący też docenią tę mądrość i przyjmą rozwiązania dla kobiet akceptowalne.

 Cytaty do przemyślenia: 

"Rodzi nie tylko matka dziecko, lecz także dziecko matkę." (Gertrud von le Fort)

"Żadna mądrość, której możemy nauczyć się na ziemi, nie da nam tego, co słowo i spojrzenie matki." (Wilhelm Raabe)

"Ludzie to zawsze dzieci swoich matek. Bez matki nie ma poety, nie ma bohatera." (Maksym Gorki)

"Matka byłaby zdolna wymyślić szczęście, aby je dać swoim dzieciom." (Madeleine Delbrer)

"Porządkowanie świata - przemijanie"

 Ks.Jan Twardowski "Powiedzcie to dalej" 

 Różo powiedz róży

szpaku powiadom szpaka

ogary szczekajcie ogarom jak zwykle w wielu tonacjach

czaplo wypaplaj czapli na żółtych nogach stojąc

mrówko powtórz to mrówce

miniemy. Potoczy się dalej 

ziemia niebo powietrze

tylko ten kamień na polu

ten sam wciąż księżyc przed deszczem

wiara co pije ze skały

bez nas zostanie jeszcze

 

 (...) śmierć znaczy miejsca jak pies, który obsikuje swoje terytorium. Niektórzy ludzie wyczuwają to natychmiast, inni po prostu po jakimś czasie czują się nieswojo. Każde zasiedzenie się odkrywa subtelną wszechobecność zmarłych. (...)

- Najpierw zawsze widzisz to, co żywe, co piękne. Zachwyca cię przyroda, miejscowy kościół z polichromiami, zapachy i tak dalej. Ale im dłużej to trwa, urok tych rzeczy blednie. Zastanawiasz się, kto mieszkał przed tobą w tym domu i pokoju, czyje to rzeczy, kto zadrapał ścianę nad łóżkiem i z jakiego drzewa wycięto parapety. Czyje ręce zbudowały misternie zdobiony kominek i wybrukowały podwórko. I gdzie są teraz. W jakiej postaci. Czyja to myśl poprowadziła ścieżki wokół stawu i kto wpadł na pomysł, żeby posadzić pod oknem wierzbę. Wszystkie domy, aleje, parki, sady, ulice są nasiąknięte śmiercią innych ludzi. Kiedy to poczujesz, coś cię zaczyna ciągnąć gdzie indziej, wydaje ci się, że już czas ruszyć dalej. (...)
(Cytat z książki Olgi Tokarczuk "Bieguni", Wyd. Literackie, Kraków 2007)

 Myśli do rozważenia:

"Bo czymże tak naprawdę jesteśmy, jeśli nie sumą tego, co się nam przydarzyło." (James Patterson)

"Czas wszystko na jaw wydobywa." (Sofokles)

"Istota wspomnień polega na tym, że nic nie przemija." (Elias Canetti)

"Ważne są tylko te dni, których jeszcze nie znamy. Ważnych jest kilka tych chwil, tych na które czekamy." (Marek Grechuta)  

"Porządkowanie świata - osoby znaczące"

 Alicja Patey-Grabowska "wdzięczność"

 

rzadko

ale zdarza się czasami

że z serca obdarowani

skąpani we wdzięczności

doświadczamy światła

w krysztale wzajemności 

 

Osoby znaczące w życiu każdego człowieka to te, które wpływają na jego zachowanie, myślenie, postępowanie.
Pierwszymi i najważniejszymi osobami znaczącymi dla każdego człowieka są rodzice, bo:

- zapewniają bezpieczeństwo i towarzyszą we wszystkich czynnościach dnia codziennego,

- zapewniają materialny byt i troszczą się o wszechstronny rozwój,

- są pierwszymi opiekunami i nauczycielami,

- uczą życia we wszystkich aspektach,

- kształtują system wartości: tworzą nasz wewnętrzny drogowskaz, a więc wpajają normy, zasady, prezentują poglądy i pożądane zachowania,

- budują w nas świadomość osobistych kompetencji i troszczą się o nasze wysokie poczucie wlasnej wartości.

Rodzice zawsze pozostają naszymi rodzicami i są stałym punktem odniesienia we wszystkich sprawach, które w życiu przeżywamy. Towarzyszą nam w radościach i smutkach, sukcesach i porażkach, w zdrowiu i chorobie. Ich obecność pozwala łatwiej znosić trudne momenty w życiu i cieszyć się pełną radością, gdy mamy ku temu powody.

Kolejną ważną grupą osób znaczących w życiu każdego człowieka są nauczyciele wszystkich instytucji wychowawczych i kształcących, które zaliczamy we właściwej sobie kolejności. Każdy nauczyciel ma nam coś osobistego i ważnego do przekazania, nawet wtedy, gdy tego w konkretnym momencie nie zauważamy lub nie chcemy zauważyć. Patrząc z perspektywy czasu trzeba bezsprzecznie docenić rolę nauczycieli w kształtowaniu osobowości wychowanków i uczeniu ich życia w społeczeństwie.

A potem jest  już życie dorosłe, które sami kreujemy. Wyznaczamy więc sobie szlak własnego rozwoju i łańcuszek własnych celów. Dobieramy sobie ludzi na poszczególne odcinki szlaku i oczekujemy od nich, że będą dla nas wzorem lub będą nas wspierać, będą nam doradzać, będą nam pomagać itp. Ludzie ci dość często będą się zmieniać. Próbę czasu przetrwają tylko niektóre przyjaźnie i niektóre doraźne wybory.

Od osób, z którymi spotykamy się w życiu dorosłym przejmujemy te cechy, zachowania i umiejętności, które uważamy za ważne dla nas na pewnym etapie naszego życia i rozwoju (np. sposób kreowania wyglądu zewnętrznego, umiejętność samokontroli, sposób dochodzenia do wiedzy, doświadczenia i specjalistycznych umiejętności zawodowych, sposób zarządzania firmą i zatrudnionymi w niej pracownikami itp.).  

W całym życiu prywatnym i zawodowym, są ludzie, którzy wywierają na nas większy lub mniejszy wpływ. Ważne, byśmy byli tego świadomi i zawsze stawiali na tych, którzy będą nas unosić na wyżyny naszego rozwoju i podnosić nasze umiejętności, a rezygnowali z tych, którzy będą powodować nasze wykluczenie lub marginalizację.

 Myśli do przeanalizowania:

"Ludzie cię inspirują lub ciągną w dół - wybieraj ich mądrze." (Hans F. Hansen)

"Miarą człowieka nie jest majątek, mądrość i to co mówi. Naprawdę liczą się tylko czyny - dobre i złe." (Mirosław Welz) 

"Ten, kto życzliwie wskazuje drogę błądzącemu, jest jak człowiek, który drugiemu pozwala zapalić pochodnię od swojej: wszak jego własna pochodnia nie będzie przez to świecić mniej jasno." (Enniusz)

"Pokora i delikatność nie są cnotami ludzi słabych, lecz mocnych, którzy nie potrzebują źle traktować innych, by czuć się ważnymi." (papież Franciszek)

"Porządkowanie świata - wiek życia"

ar-tur "młodość przemija"

 

Młodość... Cudowne lata są już za nami.

Jej urok trwa nadal i do niej wracamy

z nostalgią, z tęsknotą, z wielkim
rozrzewnieniem.

Nie chcemy, by została tylko wspomnieniem

lecz, by żyła ciągle - bez końca w nas trwała,

wbrew prawom natury by w nas pozostała.

I została... w części. A co pozostało?

Duch pozostał młody; zmieniło się ciało. 

 

 Młodym być i więcej nic - prawda stara, jak świat!

Atutami młodości są: zdrowie; wysoka sprawność fizyczna i intelektualna; otwartość na wszystko co nowe, inne, zaskakujące; potrzeba wszechstronnego rozwoju, potrzeba rozwijania osobistych kompetencji i zainteresowań, ambicja w osiąganiu celów; ciekawość świata; mobilność; pomysłowość; elastyczność; kreatywność; łatwość w korzystaniu z bieżących osiągnięć nauki i techniki. Cała przyszłość (we wszystkich wymiarach) jest przed młodymi.

Współcześni młodzi ludzie urodzili się w czasie wolności, mają możliwość uczenia się we wszystkich typach szkół, mogą swobodnie poruszać się po świecie, znają języki obce, mają łatwy dostęp do informacji (komputer, internet, telefonia komórkowa), chcą wysokiego komfortu życia, są przebojowi, roszczeniowi i niecierpliwi.

Osoby starsze mają życiowe doświadczenie, mądrość, stateczność, rozsądek, umiejętność panowania nad emocjami. Ale mają też wiele przypadłości utrudniających im życie w zmieniającym się świecie. Mają nadwątlone zdrowie, niższą sprawność fizyczną, są znacznie wolniejsi w wykonywaniu codziennych czynności, nie umieją korzystać z nowoczesnej techniki i środków szybkiej komunikacji,  często są samotni i nie zauważani przez młodych ("przeźroczyści"). Są to ludzie u schyłku karier zawodowych lub na emeryturach czyli w ostatnim stadium życia, często tracący poczucie sensu dalszego życia i zmagający się z różnymi przeciwnościami życia codziennego.

Nikogo nie cieszy fakt starzenia się, ale jest to proces nieuchronny, który trzeba przyjąć i zaakceptować bez reszty. Poza nabytą wiedzą i równowagą starość oznacza same straty, w tym - co najważniejsze - utratę relacji z innymi. Pomocnymi zachowaniami ratującymi starszych przed wykluczeniem społecznym jest tzw. mentalna młodość, która spowalnia starzenie się. Polega ona na dobieraniu sobie towarzystwa ludzi ciekawych świata, uczestnictwie w życiu społecznym i kulturalnym środowiska (na ile to możliwe), eksperymentowaniu w obrębie własnych zainteresowań np. kulinarnych, pielęgnowaniu sprawności fizycznej i umysłowej (spacery, czytelnictwo, rozwiązywanie łamigłówek), pielęgnowaniu poczucia własnej wartości (bycie użytecznym dla rodziny i sąsiedztwa), zainteresowaniu bieżącym życiem rodzinnym, politycznym, gospodarczym i kulturalnym oraz interesowaniu się nowymi technologiami i przyswajaniu umiejętności posługiwania się nimi (postępu cywilizacyjnego nie da się przeczekać).

Konkluzja: Młodzi i starzy są wzajemnie sobie potrzebni. Ważne, by takie przesłanie przyjęli za swoje ludzie młodzi - i zrozumieli, że nie ważny jest wiek życia, ale ważne są umiejętności, walory osobiste, chęć wzajemnego uzupełniania się jednych i drugich w codzienności, cierpliwość. Istnieje (szczególnie w obecnych czasach) pilna konieczność niwelowania wzajemnej wrogości między młodymi a starymi i przekuwania tejże wrogości we wzajemne zrozumienie, życzliwość i wyrozumiałość. Tylko mądre porozumienie młodych ze starymi ma sens, ludzkie oblicze i rozumną, honorową przyszłość.

 Myśli do przeanalizowania:

"Chodzi o to, aby umrzeć młodo, najpóźniej jak się da." (Tao Porchon-Lynch)

"Człowiek nie mądrzeje na starość, ale staje się ostrożny." (Ernest Hemingway)

"Każda minuta życia nosi w sobie własną rangę cudu i oblicze młodości wiekuistej." (Albert Camus)

"Ludzie, którzy nie potrafią się starzeć to ci sami, którzy nie umieli być młodzi." (Marc Chagall) 

  

"Porządkowanie świata - miejsce zamieszkania"

Czesław Janczarski "Moje miasteczko"

 

Kocham moje miasteczko

położone nad rzeczką.

Rzeczka w słońcu się mieni,

a miasteczko w zieleni.

Znam tu wszystkich,

każdego dorosłego i dziecko.

I mnie też wszyscy znają

w moim małym miasteczku.   

 

Zarówno miasto, jak i wieś to miejsca i przestrzenie, w których toczy się ludzkie życie. Ludzie tworzą i zagospodarowują swoje miejsca zamieszkania. Nadają zasiedlonym przestrzeniom znaczenie rodzinne, gospodarcze, kulturalne, handlowe, przemysłowe, itp. Oddzielają przestrzeń prywatną od publicznej, indywidualną od wspólnej. Utrzymują łączność ze światem zewnętrznym -  przyjmują docierające do nich informacje i wysyłają od siebie różne wiadomości i komunikaty. Zagospodarowanie przestrzeni to wprowadzanie określonego porządku w przestrzeni trwałej (np.w budownictwie), pół trwałej (np. w urządzeniu wnętrza własnego domu), nieformalnej (np. w kontaktach międzyludzkich, zachowywaniu dystansu społecznego, itp.).

Ludzie na ogół zachowują się podobnie w podobnych przestrzeniach, niezależnie od swoich cech indywidualnych. Konkretne miejsca skłaniają ludzi do konkretnych zachowań.

Rozwojowe znaczenie dla ludzi z różnych środowisk mają podróże. Ludzie dostrzegają dzięki nim różnorodność otoczenia i stworzonej w odwiedzanych środowiskach kultury. Pozwala im to szerzej patrzeć na świat i życie.

Podróże zaś mają sens tylko wtedy, gdy istnieje dom, do którego można zawsze wrócić. Z domem wiążą się takie pojęcia, jak: stałość, bezpieczeństwo, zakorzenienie, przynależność, więzi rodzinne, rodzina jako ośrodek norm, obyczajów i wartości, kultura codziennego życia i bycia, interakcje społeczne z otoczeniem.

Miejsce zamieszkania powinno więc wyzwalać w nas troskę o to szczególne dla nas miejsce. Powinniśmy wykazywać aktywność pro-rozwojową, a więc dostrzegać mechanizmy sprzyjające rozwojowi życia mieszkańców i te, które utrudniają postęp, wprowadzają stagnację czy nawet regres. Powinniśmy też angażować się w zbiorowe dyskusje środowiskowe, wypracowujące najlepsze rozwiązania dla naszej życiowej przestrzeni. Zbiorowe działania zawsze najbardziej sprzyjają optymalnym rozwiązaniom.

Myśli do przeanalizowania: 

"Zawsze się wydaje, że w innym miejscu będzie lepiej." (Antoine de Saint-Exupery)

"O przeszłości nie można zapomnieć, bez względu na to, gdzie jesteś." (Gillian Shields)

"(...) dobrze być z przyjaciółmi; dobrze być tam, gdzie człowiek ma swoje miejsce (...), dobrze mieć swoją bezpieczną przystań, do której zawsze można wrócić." (Stephen King) 

"Miejsce, które nazywamy domem, trudno wycenić." (Sharon Sala) 

"Porządkowanie świata - codzienne rutyny"

 Ewa Lipska ***

Kurz wdziera się wszędzie

Świetny naśladowca istnienia

Dopasowuje się z łatwością do każdego kształtu

Każda wklęsłość czy wypukłość jest mu bliska

Kurz mistrz szarości ciszy spokoju

Bliski przyjaciel alergii na wszystko

Kochanek pajęczyn w nierozerwalnym z nimi uścisku

Codzienny towarzysz mej roli - gospodyni domowej z odkurzaczem w ręku,

jakby zaklinaczem kłębiących się wyroków

Codzienna z nim walka przegrana

Włazi drzwiami i oknami, jak natrętny petent - w jakiej sprawie?

Wytrwale z dostojną lekkością i gracją

jak puszek opada na wszystko, co skrzętnie ukrywam przed światem

na wszystko co bliskie i kochane

Zbratany z czasem

Jedyna pozostałość tego co było...

Każdy dzień składa się z czynności porządkowych, obowiązkowych i rozwojowych. Wszystkie należy zaprojektować tak, by znaleźć na nie czas, mieć poczucie, że wykonywane działania mają sens, odbywają się w sposób płynny, kontrolowany, spójny, zsynchronizowany z porządkiem dnia innych domowników i eliminują niepożądane straty czasu w ciągu doby.

W znacznej części wykonywane zadania i obowiązki są powtarzalne - wykonujemy je każdego dnia, mniej więcej o tej samej porze i mniej więcej w podobnej kolejności. Warto te spostrzeżenia ująć w szablon i nadać działaniom charakter jasny, zrozumiały, przejrzysty, ułatwiający domownikom normalne funkcjonowanie w ciągu każdego uporządkowanego dnia. Warunek: należy sumiennie przestrzegać ustalonego i przyjętego porządku dnia. W przypadku odstępstw - należy wcześniej poinformować osoby pozostające z nami w zależnościach domowych i organizacyjnych, o koniecznych bądź proponowanych zmianach.

Codzienna rutyna to projekt na siebie i domowników. Polega na uporządkowaniu codzienności własnej i domowej według własnego rozpoznania, własnej wygody i własnych potrzeb. Ma za zadanie określić rytm dnia i nadać sens wszystkiemu, co każdego dnia robimy.

Codzienna rutyna opiera się na prostocie myślenia; zdrowym rozsądku; uważności w śledzeniu własnych potrzeb i biegu życia codziennego; ma ułatwić realizowanie obowiązków rodzinnych i zawodowych, ma wskazać czas na rozwój osobisty i czas na pomoc ludziom wymagającym pomocy. 

Popatrzmy jeszcze raz z uwagą na naszą codzienność - ustalmy prawidła jej funkcjonowania. Bądźmy świadomi pozytywnych stron stosowania codziennych rutyn. Wypunktujmy także  strony negatywne, gdy tylko takie dostrzeżemy.

Myśli do przemyślenia:

"Jesteśmy tym, co w swoim życiu powtarzamy. Doskonałość nie jest jednorazowym aktem lecz nawykiem." (Arystoteles)

"Twój los zależy od Twoich nawyków." (Brian Tracy)

"Rutyna jest jak rdza." (Gabriel Garcia Marquez)

"Życie nie musi obfitować w wielkie wydarzenia. Codzienny obowiązek, prosty i niepozorny wystarczy, aby je upiększyć i uszlachetnić." (Henri Bordeaux)

 

"Porządkowanie świata - grono przyjaciół"

 Agnieszka Hajec "Przyjaźń"

 

Mówisz do lustra a obok stoi człowiek

Podaj mu dłoń, zaufaj, opowiedz o sobie

O swoich uczuciach i swoich pragnieniach

A później

Wysłuchaj co on ma do powiedzenia

 

Gdy zgubi drogę podaj mu mapę

Wskaż znaki i drogowskazy

Naucz go jak mnie nauczyłeś

Że można żyć radością i warto marzyć

 

 Kogo uważam za przyjaciela?

- tego, kto mnie nigdy nie oszukał, ma godność i honor,

- tego, kto jest skromny, delikatny w sposobie bycia i nie ciekawski,

- tego, kto zna miarę słowa i waży wypowiadane słowa - by nie obrazić, nie dotknąć, nie zlekceważyć,

- tego, na którego zawsze mogę liczyć w potrzebie,

- tego, który pomaga mi stanąć w prawdzie o sobie,

- tego, który potrafi patrzeć trzeźwo na świat i ludzi,

- tego, który szanuje mnie i moją rodzinę,

- tego, który jest szczery, niezachłanny i niezaborczy.

Czy mam przyjaciół?

Tak, mam, choć niewielu, bo niewielu odpowiada  moim kryteriom. Tych, których mam, cenię za to bardzo - są ludźmi wielkiej dobroci, wielkiej wrażliwości, wielkiej uczciwości i wielkiej życiowej mądrości. Dzięki ich przymiotom mam zawsze pewność, że nie jestem sama; że w sytuacjach wątpliwych, trudnych, różnych mogę szczerze z nimi porozmawiać, uzyskać poradę, podpowiedź czy pomoc. Nie wyobrażam sobie bycia "samotnym żaglem na oceanie życia". Byłoby to dla mnie po prostu nie do wytrzymania. Nie o każdej jednak znajomej osobie mogę powiedzieć, że to jest mój przyjaciel. Według mnie przyjaciel to ktoś wyjątkowy, zaufany, rzetelny, wierny, prostolinijny, uczciwy.

Myśli do przeanalizowania:

"Przyjaciele są jak ciche anioły, które podnoszą nas, kiedy nasze skrzydła zapominają, jak latać." (Antoine de Saint-Exupery)

"Nie ten przyjaciel, który współczuje, a ten kto pomaga." (Thomas Fuller)

"Krokodyle są proste. Próbują cię zabić i zjeść. Ludzie są trudniejsi. Czasem udają, że są twoimi przyjaciółmi." (Steve Irwin)

"Prawdziwa przyjaźń przychodzi wówczas, gdy cisza między dwojgiem ludzi nie jest męcząca." (Dave Tyson Gentry)

 

"Porządkowanie świata - świat myśli"

 Maria Polak (Maryla) "Do Ciebie biegną moje myśli"

 

Do Ciebie biegną moje myśli,

na przekór chłodom, deszczom, mgłom.

Czy to odczuwasz? Tego nie wiem.

Wiedz, jednak one z Tobą są.

 

Mają rozjaśnić to, co ciemne.

Przytulić jeśli dzień jest zły.

Życie zbyt twarde zmiękczać nieco.

Owinąć ciepłem, dodać sił. 

 

Tylko pozytywne myślenie ma sens. Ono pozwala człowiekowi iść przez życie z podniesioną głową i realizować zamierzenia, mimo przeszkód i trudności. Sprawia, że:

- mózg produkuje więcej hormonów, a one wspomagają naturalną kreatywność, czujność i uwagę,

- organizm ma łatwość zachowania równowagi psychicznej,

- mamy pozytywne nastawienie do ludzi i życia,

- utwierdzamy się w przekonaniu, że "będzie dobrze, i wszystko ułoży się dla nas pomyślnie",

- łatwiej możemy zapanować nad stresem,

- będziemy wierzyć w swoje możliwości i podejmować kolejne wyzwania,

- będziemy skutecznie poszukiwać w sobie energii potrzebnej do rozwiązywania codziennych zadań,

- będziemy mieć większą tolerancję na ból,

- nasze ciśnienie krwi będzie pozostawać w normie.

Umysł człowieka jest tak skonstruowany, że pragnie ponad wszystko sensu, porządku i poukładania. Dąży do przerobienia, zrozumienia i oswojenia rzeczywistości, ubrania jej w harmonię i przejrzyste zasady. Jeśli myślimy pozytywnie, przyciągamy pozytywne doświadczenia oraz pozytywnie myślących ludzi. Wśród osób pozytywnie myślących łatwiej o sukcesy, pomyślność, radość, zadowolenie, humor, siły fizyczne i psychiczne. Za pozytywnym myśleniem idzie zawsze rozwój - w szerokim tego słowa znaczeniu. Chciejmy więc myśleć pozytywnie i widzieć świat w pięknych barwach, a"chcieć to móc!" Efekty pozytywnego myślenia i widzenia świata są oczekiwane, pożądane, rozwojowe.

Myśli do przeanalizowania:

"Myśl jest światem sama w sobie. Stworzyć może piekło z nieba, a niebo z piekła." (Milton)

"Umysł jest jak spadochron. Nie działa, jeśli nie jest otwarty." (Frank Zappa)

"Człowiek jest wytworem swoich myśli. Co myśli, tym się staje." (Mahatma Gandhi) 

"Boję się świata bez wartości, bez wrażliwości, bez myślenia. Świata, w którym wszystko jest możliwe. Ponieważ wówczas najbardziej możliwe jest zło. (Ryszard Kapuściński)

"Porządkowanie świata - sztuka kulinarna"

 Krzysztof Roguski "Kucharz"

Kucharz krojąc dziś cebule,

Niebotyczne znosił bóle.

W drobne krojąc je kosteczki,

Co rusz sięgał po chusteczki,

Bo przy ostrych cięciach paru

Nos go kręcił od kataru

I po chwili cały w łzach

Płacząc kroił: ciach, ciach, ciach!

Ledwie z jedną skończył męki

Już kolejną brał do ręki.

A następna już leżała

I na kolej swą czekała.

Więc zaczynał znów zabawę

Ocierając łzy rękawem

I w chusteczki smarcząc nos

Skroił cebul cały stos.

 

Sztuka kulinarna to umiejętność przygotowywania jedzenia w sposób smaczny, pożywny, estetyczny; kulinaria zaś to ogół zagadnień związanych z potrawami (np. potrzebne produkty do przygotowywania określonych posiłków). W różnych regionach świata, zależnie od dostępności źródeł pożywienia i wielowiekowej tradycji wykształciły się różne zwyczaje kulinarne.

Każdy człowiek ma nieco inne spojrzenie na kwestie żywieniowe, w zależności od wyniesionych z domu rodzinnego przyzwyczajeń, własnych zainteresowań związanych z omawianym zagadnieniem, filozofią życia i poznawania kultury własnego narodu i kultur innych nacji, prowadzonych eksperymentów kulinarnych, itp. W zależności od przyjętych priorytetów preferencje kulinarne w różnych kuchniach będą nieco inne.

Moje preferencje kulinarne zawierają się w hasłach: szybko, smacznie, tanio, dietetycznie - oraz - kuchnia polska,  kuchnia regionalna. Praktykę w żywieniu i gotowaniu rozpoczynałam od wdrożenia procedur kulinarnych wyniesionych z domu rodzinnego.

Jak organizuję przygotowywanie posiłków, aby były smaczne, zdrowe, tanie, przygotowane na czas, estetycznie podane, sprawnie zakończone?

- posiadam sprawdzone receptury posiłków (podręczny zeszyt z przepisami), 

- mam listę ulubionych sezonowych dań, których przygotowanie nie zajmuje dużo czasu,

- mam dobrze przygotowane miejsca do przechowywania i obróbki artykułów spożywczych,

- robię tygodniowe planowanie posiłków i gromadzę odpowiednio wcześnie potrzebne produkty,

- staram się w rozkładzie tygodniowym ująć wszystkie niezbędne do dobrego funkcjonowania organizmu produkty i zachowywać proporcje ich użycia,

- tworząc posiłki najczęściej bazuję na recepturach tradycyjnych dań polskich i regionalnych,

- systematycznie przeglądam czasopismo kulinarne "100 rad Przepisy i diety",

- mam wypracowany system pracy w mojej kuchni ( standardy, rutyny),

- mam wyznaczony czas pracy w kuchni, 

- mam obmyślone sposoby podawania posiłków i niezbędne akcesoria do estetycznego serwowania dań,

- zakończenie procesu konsumpcyjnego odbywa się płynnie, zgodnie z przyjętym scenariuszem (każda osoba odkłada oczyszczone z resztek talerze i sztućce na wyznaczone miejsca, według asortymentu),

- mam osobistą kontrolę nad przebiegiem konsumpcji i doprowadzeniem do końca każdego procesu likwidacyjnego.

Kuchnia wymaga wiedzy, praktyki, zaangażowania, doskonalenia przepisów i procedur, czuwania nad świeżością produktów, itp. Rola osoby prowadzącej kuchnię jest trudna, ale znakomicie usprawnia funkcjonowanie domu i jest doceniana przez domowników. Satysfakcja gospodyni-kucharki płynie ze sprawnego i świadomego poruszania się w materii sztuki kulinarnej. Wymaga krytycznego i selektywnego podejścia do wszystkiego, co wiąże się z jedzeniem, produktami, sposobem podawania posiłków, estetyką miejsca i zachowaniem higieny w kuchni. Warto do roli codziennie podchodzić sumiennie, krytycznie, selektywnie i odpowiedzialnie.

Myśli do przeanalizowania:

"Przyjemność brzucha jest podstawą i korzeniem wszelkiego dobra." (Epikur)

"Od czasu wynalezienia sztuki kulinarnej, ludzie jedzą dwa razy więcej niż wymaga od nich tego natura." (Benjamin Franklin)

"Nie ma na świecie bardziej szczerej miłości niż miłość do jedzenia." (George Bernhard Shaw)

"Taka zawsze była moja rada: ucz się gotować, a więc próbuj nowych przepisów, wyciągaj wnioski z własnych błędów, bądź nieustraszona i przede wszystkim miej z tego zabawę! (Julia Child) 

"Porządkowanie świata - mowa przedmiotów"

 Zbigniew Herbert "Przedmioty"

Przedmioty martwe są zawsze w porządku i nic im niestety

nie można zarzucić. Nie udało mi się nigdy zauważyć krzesła,

które przestępuje z nogi na nogę, ani łóżka, które staje dęba.

Także stoły, nawet kiedy są zmęczone, nie odważą się przyklęknąć.

Podejrzewam, że przedmioty robią to ze względów wychowawczych,

aby wciąż nam przypominać naszą niestałość.     

 

Żyjemy w otoczeniu przedmiotów - tych zastanych i tych gromadzonych - lub wymienianych - w ciągu życia. Do niektórych przywiązaliśmy się bardziej, do innych mniej; niektóre podlegają ciągłej rotacji. Zwykle nie zastanawiamy się nad mową, wymową i  historią przedmiotów, które nas otaczają, ale warto to uczynić w przekonaniu, że ma to  sens.

Porządkowanie świata to nowe spojrzenie na przedmioty z naszego otoczenia. Jak można na nie popatrzeć?

- że są ładne, nieładne, funkcjonalne, o wartości sentymentalnej, niepotrzebne,

- że opowiadają historię domostwa, historię lokalną, historię przemian cywilizacyjnych,

- że ułatwiają życie codzienne, przetwarzanie natury, zdobywanie pożywienia, podróżowanie,

- że mają swoje nazwy i pełnią określone funkcje, do wykonywania których są przeznaczone,

- że opisują określony okres historyczny,

- że mają określone ceny, cechy, kształty, kolory, wielkości, wymogi przechowywania i konserwacji,

- że mogą być rekwizytami do snucia opowieści o ludziach, o życiu codziennym, społecznym, gospodarczym, kulturowym,  

- że można, a może nawet trzeba, je znać/poznać - wiedzieć coś o ich budowie i zalecanym sposobie obsługi,

- że warto znać historię ich powstania, istnienia, twórcę, producenta,

- że warto (na ich podstawie) stworzyć historię swojego życia rodzinnego w kontekście bieżącym i historycznym... .

 

Porządkowanie świata to porządkowanie przedmiotów z otoczenia. Jak można je grupować? Oto propozycja:

- na przedmioty opisujące osobistą historię,

- na przedmioty opisujące świat własnych marzeń, wyobrażeń, pragnień,

- na przedmioty, z którymi mamy określone skojarzenia,

- na przedmioty, z którymi łączą nas pewne emocje powstałe w czasie ich użytkowania,

- na przedmioty, które miały przełomowe znaczenie dla życia rodziny?

- na przedmioty, które, mimo upływu lat, są nadal użytkowane?

- na przedmioty, z którymi związane są określone, znane nam lub bliskie osoby,

- na przedmioty, które opisują nasze życie zawodowe.

Spróbujmy "wykonać" za pomocą fotografii przedmiotów własny życiorys, a zobaczymy, że opis ten będzie ciekawy, inny, bardziej odkrywczy.
Spróbujmy zgromadzić pod każdym zdjęciem przedmiotu słowa, które są naszymi skojarzeniami z przedmiotem z fotografii. Powstanie interesująca chmura skojarzeń.

Spróbujmy nadać tytuły zdjęciom przedmiotów i odpowiedzieć na pytanie, które z nich miały przełomowe znaczenie dla naszego życia osobistego bądź rodzinnego.

Wybierzmy przedmioty o znaczeniu sentymentalnym - one opowiedzą o osobach bliskich,  znaczących, które dobrze znaliśmy, a których już nie ma wśród żywych. 

Zaproponowane spojrzenie na przedmioty z otoczenia pozwoli nam poczuć się w centrum życiowych zdarzeń, dostrzec upływ czasu, zmianę mód, zauważyć postęp techniczny i cywilizacyjny. Przedmioty naprawdę opowiadają historie!

Myśli do przeanalizowania:   

"...losy przedmiotów są równie ciekawe, jak ludzkie. I równie tragiczne." (Wiesław Myśliwski)

"Przedmioty są jak lustra, w których obserwujemy proces naszego przemijania." (Bruce Chatwin)

"Dlaczego uważamy, że przedmioty opowiedzą myśli używających je ludzi lepiej, niż są w stanie wypowiedzieć je sami ludzie?" (Jacek Dukaj)

"Małżeństwo doprowadza do tego, że ludzie zaczynają traktować siebie nawzajem jak przedmioty, będące ich własnością, a nie jak wolne osoby." (Albert Einstein)                                              

"Porządkowanie świata - obserwacja przyrody"

 Władysława Dorszewska "Piękno przyrody"

 Pięknie jest na naszej ziemi,

tyle drzew, ptaków, zieleni.

Spójrz tylko na łąkę,

jej barwy w oczach się mienią.

Wysoko, pod błękitem nieba

skowronki śpiewają,

rolnikom przy pracy w polu

życie umilają.

Gdzie znajdziesz piękniejsze pejzaże,

jak nie w naszym kraju?

Ci, którzy je pokochali

zawsze tu wracają.

 

 Uważna obserwacja przyrody budzi "codzienne zdumienie". Tyle rzeczy nowych, dotychczas nie widzianych; tyle organizmów żywych - zachwycających, zadziwiających, wartych obejrzenia i poznania; tyle obrazów niezwykłego piękna, serwowanych w czasie trwania czterech pór roku (możliwych do obejrzenia w blasku słońca, w deszczu, we mgle, o poranku, o świcie, o zmroku); tyle ciekawych miejsc na ziemi do odwiedzenia; tyle dzieł ludzkiej twórczości (wykonanych na przestrzeni wieków) do poznania... . 

Zdobywanie wiedzy o przyrodzie odbywa się w czasie trwania ludzkiego życia - zawsze, gdy tylko towarzyszy nam ciekawość poznawcza, zainteresowanie, wola gromadzenia informacji przyrodniczych (o tym, co się dzieje w przyrodzie w tym momencie; co zmienia się okresowo; co odkryliśmy przypadkowo; co nas zadziwiło, zaskoczyło, zmartwiło, ucieszyło). 

Natura w swej olbrzymiej różnorodności może wydawać się chaotyczna, nieprzewidywalna i zagrażająca ludzkiej egzystencji.

Jak porządkowanie wiedzy o przyrodzie porządkuje nasz świat?

- systematyzując wiedzę o przyrodzie wydaje nam się, że panujemy nad naturą, a przynajmniej nie stoimy wobec niej bezradni,   

- to, co oswoimy i nazwiemy staje się nam bliskie, zrozumiałe i znajduje miejsce oraz znaczenie w naszej świadomości,

- świat przyrody poprzez swoją cykliczność potwierdza istnienie porządku w naturze,

- w porządkowaniu przyrody wykorzystujemy pewne, przyjęte przez nas kryteria, które pomagają ustalać relacje między obiektami, budować struktury i zależności,

- dokonywanie klasyfikacji staje się równocześnie źródłem informacji o sobie i otaczającym świecie przyrody,

- obserwacje przyrody sprzyjają dostrzeganiu praw, procesów i zależności rządzących światem natury - dzięki spostrzeżeniom i pozyskanej wiedzy lepiej rozumiemy przyrodę, mamy dla niej większy szacunek i respekt,

- wiedza, spostrzeżenia i doświadczenia nakazują nam konieczność życia zgodnie z prawami natury (umiejętne korzystanie z dobrodziejstw i bogactw przyrody, unikanie zniszczeń i destrukcji).

Kontakt z przyrodą służy zdrowiu psychicznemu: daje poczucie zdrowia, zadowolenia, szczęścia; pozwala na odkrywanie sensu życia; zapewnia równowagę systemowi regulacji emocji; skłania do aktywności na świeżym powietrzu. I co najważniejsze: wyposaża w wiedzę o przyrodzie, a ona -wiedza - powoduje świadome, rozumne współdziałanie z naturą tak, aby obie strony - i ludzie i natura - czerpały wzajemne korzyści, nie powodowały zniszczeń, szkód, strat.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              Cytaty do przeanalizowania:

"Jeżeli nie jesteś zdolny widzieć więcej ponad to, co widzialne, nie możesz zobaczyć niczego." (Ruth Bernhard)

"Kiedy Twoje oczy są inne, cały świat jest inny. Ponieważ nie chodzi o świat, lecz o Twój sposób patrzenia. Chodzi o Twoje  podejście do świata. Twoje nastawienie jest Twoim światem." (OSHO)

"Choćbyśmy cały świat przemierzyli w poszukiwaniu Piękna, nie znajdziemy go nigdzie, jeżeli nie nosimy go w sobie." (Ralph Waldo Emerson)

"Artysta to także obserwator." (Dorota Terakowska)

"Jaka jest różnica pomiędzy obserwatorem a gapiem? Ten pierwszy robi notatki." (Allan Pease)

 

"Porządkowanie świata - podróże sentymentalne"

Roberto Juarroz ***
 tłum. Krystyna Rodowska

Podróż obraca się czasem ku wnętrzu
a tam natrafia na wszystkie podróże
wyryte w przeszłości
także te do których nigdy nie doszło

A wtedy odkrywamy że jakaś inna podróż
dojrzewała w nas potajemnie
a teraz nas wciąga i zabiera
tam gdzie niby się nie wybieraliśmy

Podróże spełnione i podróże niespełnione
są tylko pretekstem i matrycą
dla podróży co nie zna zmęczenia i chwili przybycia
i wymyśla wciąż dla siebie wędrowca
a także trasę i metę 

Podróżować to jeździć, wojażować, zmieniać miejsce pobytu. Przesłankami do wyboru celów podróży mogą być: człowiek, jego kultura i twórczość; rodzina i wspomnienia z nią związane; miejsca ważne historycznie i geograficznie; cmentarze jako miejsca pochówku ludzi bliskich, zasłużonych dla nas, kraju, historii; ludzie różnych umiejętności, pasji, talentów; codzienność człowieka prostego, itp.
Podróże sentymentalne zawierają pierwiastek uczuciowy, przybliżają nas do osób z naszego kręgu zainteresowań, pomagają odkrywać znaczenie wątków religijnych, folklorystycznych i narodowych w życiu codziennym ludzi; nastawione są na poznawanie historii i kultury różnych środowisk i kraju ojczystego; pozwalają wspólnie z bliskimi i znajomymi przeżywać radości, troski, sukcesy, porażki.

Podróże sentymentalne mogą być różnotematyczne, np.:
- w poszukiwaniu siebie i własnej tożsamości,
- w poszukiwaniu historii rodzinnej,
- w poszukiwaniu sensu życia,
- śladami wydarzeń z czasu II wojny światowej,
- wyprawa do świata książek i zabawek z dzieciństwa,
- wyprawa do świata sztuki współczesnej,
- wyprawa do krainy czasu minionego (skanseny, muzea),
- wyprawa do świata twórczości (np. malarskiej, fotograficznej) z ostatnich kilku lat czy ostatniego wieku, itp.

Rezultaty podróży sentymentalnych:
- zbieranie przeżyć i doświadczeń w bezpośrednich kontaktach międzyludzkich,
- poznawanie własnych korzeni i wzmacnianie własnej tożsamości,
- przekraczanie progu tego, co nie zostało opisane i jest niewyrażalne,
- poszukiwanie prawdy w naturalnych okolicznościach i uwarunkowaniach różnych zdarzeń,
- poznawanie kultury materialnej i niematerialnej wyodrębnionego środowiska (środowisk),
- dostrzeganie normalności, swojskości, tajemniczości miejsca/miejsc,
- konfrontacja wyobrażeń z rzeczywistością,
- swobodne łączenie się z rodziną, przyjaciółmi i znajomymi z tego samego kręgu kulturowego,
- pielęgnowanie odmienności kulturowej w obrębie swojej grupy etnicznej,
- dostrzeganie przenikania się różnych elementów kulturowych w poznawanych środowiskach (obyczaje, poglądy, idee, prądy artystyczne),
- zaspokajanie ciekawości poznawczej i dążenie do integracji duchowej z ludźmi swojego kręgu kulturowego,
- dostrzeganie podobieństw i różnic kulturowych; akceptacja inności, odmienności, różnorodności.

Podróże to piękne widoki, tajemnica nieznanego, zmęczenie, wolność, ciekawość poznawcza i cały bagaż informacji, spostrzeżeń, wrażeń i doznań z bezpośrednich kontaktów międzyludzkich prowokujących myślenie o tym, co jest wartością, co jest ważne, co najważniejsze, co ulotne, niezdefiniowane, niedostrzegalne, przemijające. Ciągle aktualne jest powiedzenie: "Podróże kształcą". Dodam: podróże kształcą wszechstronnie i porządkują nasz świat i nasze myślenie wszechstronnie.

Myśli do przeanalizowania:
"Zbieraj wspomnienia." (Chief Seattle)
"Podróżujemy nie po to, aby uciec przed życiem, ale aby życie nam nie uciekło." (Anonim)
"Cel podróży nigdy nie jest miejscem, ale nowym spojrzeniem na sprawy." (Henry Miller)
"Największym osiągnięciem jest być sobą w świecie, który nieustannie próbuje z ciebie uczynić kogoś innego." (Ralph Waldo Emerson)

"Porządkowanie świata - potrzeby"

Marcin Urban "Podróż przez życie"

Niejeden myśli, biegnąc przez życie,
że dobrze jest się znaleźć na szczycie,

lecz gdy zapyta się alpinistę
to zaraz staje się oczywiste,
że choć już bolą nieludzko nogi
szczyt to dopiero połowa drogi...

podobnie w życiu - choć szczyt jest celem,
czasu się spędza na nim niewiele... 

Potrzebą nazywamy odczucie braku czegoś, co jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu i psychiki ludzkiej.

Potrzeby ludzkie według klasyfikacji Abrahama H. Maslowa wyglądają następująco :
- potrzeby fizjologiczne (np. pragnienie zaspokojenia głodu, snu),
- potrzeby bezpieczeństwa (np. pragnienie życia, stałej pracy),
- potrzeby przynależności (np. do grupy, do klasy, do rodziny) i miłości (przyjaźni),
- potrzeby uznania i szacunku (np. pragnienie akceptacji, niezależności),
- potrzeby poznawcze (wiedzy, rozumienia, kształcenia),
- potrzeby estetyczne (pragnienie poczucia piękna),
- potrzeby samorealizacji (pragnienie wykorzystania własnego potencjału umysłowego).

Zagadnienie ludzkich potrzeb jest zjawiskiem bardzo obszernym. Warto się nim zainteresować,  poznać tematykę potrzeb i spojrzeć na siebie przez pryzmat zgromadzonej wiedzy.Warto wiedzieć o sobie dużo, bo świadomość siebie pozwala prowadzić świadome życie, a ono - w tym wymiarze - niesie możliwość wpływania na to, co chcemy docelowo przeżyć, uzyskać, osiągnąć.

Jak porządkujemy świat pod kątem potrzeb?
- dokonujemy analizy wewnętrznej: określamy co chcemy osiągnąć, co lubimy, na czym nam zależy, do czego mamy predyspozycje, jakie mamy możliwości osobowe i finansowe,
- dokonujemy analizy zewnętrznej: poznajemy problemy, potrzeby i zasoby środowiska lokalnego i próbujemy się w tym środowisku odnaleźć,
- dokonujemy łącznej analizy - wewnętrznej i zewnętrznej - i ustalamy, gdzie jesteśmy, jakie mamy możliwości i zasoby. Ważna jest w tym umiejętność wnikliwego obserwowania siebie i otoczenia oraz umiejętność dostosowywania własnych potrzeb do osobistych możliwości realizacyjnych oraz do potrzeb i możliwości realizacyjnych środowiska lokalnego.
Zasobami w realizacji potrzeb są: faktyczny stan posiadania materialnego (mieszkanie, dostęp do materiałów i potrzebnego sprzętu), nasz potencjał fizyczny i psychiczny, dostęp do wiedzy (oraz chęć korzystania z jej ustaleń), dostęp do środków finansowych, a także nasza innowacyjność, styl pracy, zaangażowanie, niezależność, efektywność, lokalizacja, możliwość pracy w zespole.

W takim - dość precyzyjnym i szczegółowym oglądzie - nasz świat wydaje się bardziej zrozumiały. Jest zdefiniowany poprzez nasze potrzeby. Wiemy, co jest w tym świecie w zasięgu naszych możliwości, a co jawi się jako trudniej dostępne. Hierarchizujemy więc potrzeby, ustalamy priorytety, zbieramy siły i działamy - nie zrażając się po drodze bieżącymi przeszkodami i trudnościami.


Myśli do przeanalizowania:
"Lepiej jest stworzyć coś, co inni skrytykują, niż nie stworzyć niczego i krytykować innych." (Ricky Gervais)
"But, który pasuje na jedną stopę, uwiera inną. Nie ma jednego przepisu na udane życie, który odpowiadałby każdemu." (C.G.Jung)
"Przestrzenią ducha, gdzie może on rozwinąć skrzydła, jest cisza." (Antoine de Saint-Exupery)

"Porządkowanie świata - polityka"

Marek Gajowniczek "Zagadka"

Wszystkie niepokoje potrafi uleczyć.
Umie też krew wypić, ale nie skaleczyć.
Dziwne przed oczami wizje rozpościerać,
byś to, co zapragnie - sam zechciał wybierać.
Język jego dziwny i mowa gardłowa,
oczka wyłupiaste, łysiejąca głowa.
Postury niewielkiej, rzekłbyś nawet - mikry.
Czego się nie dotknie, zapach potem przykry
unosi się długo.
Jest chytrym lichwiarzem, a mówi, że sługą,
i że cię zabierze na wyspy szczęśliwe.
Wszystko, co przyrzekał jest już nieprawdziwe.
Chciałby zostać dłużej duchem w Twoim domu.
Mason jest mu bratem, przyjacielem komuch.
Z obcym knuł intrygi, ginęli niewinni.
Zawsze udowadnia, że winni są inni.
Nie zważa na Ciebie, śledzi notowania.
Czy wiesz kto to taki? Rozpoznajesz drania?

W rozumieniu potocznym polityka oznacza: umiejętność sprawowania władzy publicznej i działania rządu; zdolność mobilizowania członków zbiorowości do wspólnego wysiłku na rzecz celów społecznych i uzyskiwania ich posłuchu dla decyzji władzy; umiejętność skutecznej realizacji wyznaczonych celów społecznych w podzielonym i zróżnicowanym społeczeństwie.(SJP)

Politykę tworzą i realizują ludzie i jest ona kulturowym i cywilizacyjnym świadectwem działalności ludzkiej.

Założenia i cele polityki to:
- kształtowanie świadomości i życia ludzi;
- walka o rozumienie i zachowanie godności ludzkiej;
- dążenie do budowania sprawiedliwego ładu społecznego, w którym każdy człowiek będzie posiadał ludzką godność;
- udział w skutecznym rozwiązywaniu bieżących problemów gospodarczych i społecznych, służących dobru wspólnemu;
- redukowanie nierówności między ludźmi;
- afirmacja rodziny i harmonijnego rozwoju społeczeństwa na bazie dobrostanu rodzin;
- wybór takiego modelu społeczeństwa, w którym istnieje poszanowanie godności każdego człowieka, solidarność i sprawiedliwość społeczna;
- poszanowanie Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka głoszącej: wszyscy ludzie rodzą się jako istoty wolne i równe z punktu widzenia godności oraz praw, oraz: wszyscy ludzie są równi wobec prawa, a wolność człowieka podlega ochronie prawnej, a także: prawo i praworządność nie mogą ograniczać duchowości człowieka;
- stosowanie  na co dzień zasad: komunikacja społeczna musi odbywać się w języku jasnym i zrozumiałym dla wszystkich; każdy człowiek ma nie tylko prawa, ale - przede wszystkim - obowiązki wobec społeczeństwa i państwa;
- pilnowanie, by polityka zawsze służyła interesom ludzi, rodzin, społeczeństwa, a nie interesom określonej partii politycznej, luksusowi władzy czy interesowi własnej sławy.

Polityka służy zdobywaniu władzy, rozumianej jako zdolność wpływania na otoczenie i ludzi, zdolność rządzenia i kierowania, zdolność narzucania innym swojej woli i porządkowanie świata. Od rządzących bardzo wiele zależy, dlatego powinniśmy uważnie wsłuchiwać się w głoszone przez polityków programy wyborcze i wybierać zawsze ludzi obdarzonych przymiotami mądrości, kreatywności, rozsądku, roztropności, patriotyzmu, odpowiedzialności. Tylko takie osobowości mogą porządkować świat w sposób satysfakcjonujący społeczeństwo, robić to na miarę obecnych czasów, uwzględniać dokonujący się postęp (we wszystkich dziedzinach życia) i spełniać narodowe aspiracje Polaków.

Myśli do przeanalizowania:
"Im mniej polityki, tym więcej wolności." (Hannah Arendt)
"Nie ma nie-polityki. Wszystko jest polityką." (Tomasz Mann)
"Polityka nie zna brata ani ojca, ani względu; jest to smok, który chłonie szeroką paszczą, co się mu do niej nawinie." (Józef Ignacy Kraszewski)
"Polityka to nie zabawa, to całkiem dochodowy interes." (Winston Churchill)

 

"Porządkowanie świata - moda"

Czesław Miłosz "Na moje 88 urodziny"

Miasto gęste od krytych pasaży, wąskich
placyków, arkad,
schodzące tarasami ku morskiej zatoce.

I ja, zapatrzony w młode piękno,
cielesne i nietrwałe,
jego ruch taneczny wśród starych kamieni.

Kolory sukien według letniej mody,
stuk pantofelka na dallach sprzed stuleci,
cieszą mnie swoim obrzędem powrotu.

Dawno zostawiłem za sobą
zwiedzania katedr i wież warownych.
Jestem jak ten, kto widzi, a jednak sam nie przemija,
duch lotny mimo siwizny i chorób starości.

Ocalony, bo z nim wieczne i boskie zdziwienie.

Moda występuje we wszystkich kulturach. Dotyczy ubiorów i rzeczy z różnych dziedzin życia. Dziś pomówmy o modzie "ubraniowej". Wiele osób, a może nawet każdy z nas, ma dużą wrażliwość na piękno strojów/ubiorów i dużą potrzebę identyfikowania się z osobami pięknie, modnie i z gustem ubranymi oraz potrzebę noszenia rzeczy pięknych, modnych, eleganckich.

Czemu moda służy?
- opowiada o nas - jest naszą wizytówką,
- daje możliwość pokazania indywidualnego wyczucia estetycznego,
- daje możliwość wyrażenia własnej autentyczności - spójności wewnętrznej, otwartości na nowe trendy i propozycje,
-  pozwala odróżniać się od innych,
- daje możliwość pokazania swojej tożsamości, seksualności, pełnionej roli społecznej,
- pomaga określić własne miejsce w społeczeństwie i nawiązać znajomości z osobami o podobnym guście, pochodzeniu, profesji, itp.,
- służy tworzeniu wspólnoty kulturowej np.w obrębie miejsca zamieszkania czy regionu kraju,
- pozwala bez przerwy i na nowo budować obraz własnej osoby,
- umożliwia poznawanie siebie i pokazywanie swojego rozwoju osobistego,
- pozwala zabiegać o akceptację środowiska przez dopasowywanie się do wymogów grupy/grup, na przynależności do których nam zależy,
- pozwala manifestować własny światopogląd i gust oraz fantazjować na własny temat.

Każdy ubiór - niezależnie od woli noszącego - ma wartość estetyczną i podlega klasyfikacji
(tradycyjny, oryginalny, regionalny). Skompletowanie odzieży i dodatków według propozycji kreatorów mody wymaga dużego wysiłku intelektualnego, wyczucia estetycznego i udzielenia sobie odpowiedzi na wiele osobistych pytań (mamy przecież różne sylwetki, różne osobowości i gusty, a ubiór to synchronizacja propozycji z własnymi uwarunkowaniami). Moda jest więc smakowaniem, dotykaniem, przebieraniem, dobieraniem, poszukiwaniem, zestawianiem rzeczy według przyjętej koncepcji, rzeczy odpowiednich do zaspokojenia osobistego gustu i oczekiwania.

Cytaty do przeanalizowania:
" W modzie nie chodzi o spoglądanie wstecz. Moda zawsze opiera się na patrzeniu naprzód." (Anna Wintour)
"Moda jest jak gra, nowe zasady z nowym sezonem." (Stefano Gabbana)
"Moda jest funkcją stylu życia, a styl funkcją jakości, uczciwości i ponadczasowości." (Ralph Lauren) 

"Porządkowanie świata - pogoda"

Dorota Gellner "Deszczowe róże"

Na ulice, na podwórze
rzuca deszcz deszczowe róże.
Każda mokra jest okropnie,
liście ma jak srebrne krople.

Już chodniki i kałuże
przystrojone w srebrne róże.
Już na schodach i na ganku
pełno jest błyszczących wianków.

A ja sobie zaraz, wiesz,
wyjdę na ten wielki deszcz!
Wyjdę z domu, no i już!
Zrobię bukiet z mokrych róż.

Myślę o pogodzie w sensie klimatycznym. Różni ludzie, różnych zawodów, mają różne oczekiwania pogodowe. Są profesje mniej i bardziej uzależnione od aury. Do tych mocno pogodowo uzależnionych zaliczymy: rolników, ogrodników, marynarzy, służby powietrzne, służby komunalne, kierowców, drogowców, budowlańców i wszystkie te zawody, w których ludzie wykonują prace zarobkowe na wolnym powietrzu.
A co z pozostałymi członkami społeczności świata? Czy osobom nie wykonującym wyszczególnionych zawodów pogoda jest całkiem obojętna? Oczywiście, tak nie jest. Aura wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie, ułatwia lub utrudnia organizację czasu wolnego i wypoczynku, może być nam sprzyjająca (tzn. bez gwałtownych zjawisk atmosferycznych, z przyjaznymi temperaturami powietrza i zrównoważonymi opadami deszczu) lub niszczycielska - unicestwiająca nasz materialny dorobek życia (wichury, nawałnice, trąby powietrzne, gradobicia, ulewy, nadmierne upały, susze itp.).

W jaki sposób pogoda porządkuje nasz świat?
- uczy nas pokory - ponieważ nie mamy indywidualnie wpływu na pogodę, musimy przyjmować każdy jej wariant, w danym czasie się pojawiający,
- musimy ją obserwować i na bieżąco zachowywać się tak, jak na to aura pozwala,
- musimy korzystać z prognoz pogody, by móc myśleć długofalowo i planować rozsądnie swoje zajęcia,
- musimy dużo wcześniej myśleć o ewentualnych zagrożeniach i zabezpieczać się przed ew. skutkami tych zagrożeń - w czasie spokojnym, normalnym i z dużym wyprzedzeniem,
- musimy lokalizować domostwa, interesy i biznesy w miejscach uważanych przez specjalistów od zjawisk meteorologicznych za bezpieczniejsze - w przypadku nagłych załamań pogody, groźnych zdarzeń atmosferycznych, kataklizmów. 

Wiadomo, że w naturze wszystkiego nie da się przewidzieć i nie wszystko jest możliwe do wykonania na okoliczność zabezpieczenia przed skutkami zagrożeń. Wiadomo, że przyroda dysponuje ogromną siłą i budującą i niszczącą, i zawsze trzeba tę jej ogromną moc mieć na uwadze. Wiadomo też, że ciągle aktualne jest powiedzenie: "Strzeżonego Pan Bóg strzeże." 

Myśli do przeanalizowania: 
"Nie narzekajcie na pogodę. Gdyby co jakiś czas się nie zmieniała, większość ludzi nie wiedziałaby jak zacząć rozmowę." (Kin Hubbard) 
"Pesymista narzeka na wiatr. Optymista liczy, że pogoda się poprawi. A realista? A realista stawia żagle." (William Arthur Ward)
"Miłość jest mgłą, która wytwarza się w głowie. Jeśli owa mgła opada na dół - na serce - następuje pogoda życia; jeżeli pozostaje w głowie - pada deszcz łez." (Henryk Sienkiewicz) 

"Porządkowanie świata - pieniądze"

Paweł Gołuch "Pieniądz"

Pewien człowiek spod Grudziądza
Wielbicielem był pieniądza.
Każdy grosik zarobiony
Wrzucał zaraz do skarbony -
Tak monety, jak banknoty.
Cieszył go ich zapach, dotyk.
Jako sygnał telefonu
Nagrał sobie brzęk bilonu.
Chciał pieniądze pożreć wzrokiem,
Zachwycony ich widokiem.
Mógł je liczyć przez dzień cały,
Segregować nominały.
Myślec o nich nie przestawał
I niechętnie je wydawał.
Nie pozbywał się waluty,
Chociaż miał dziurawe buty.
Nie zapraszał żadnych gości,
By nie tracić oszczędności.
Nie posiadał samochodu,
Bo mu było żal dochodów.
Nie rozbijał się po świecie
By nie robić dziur w budżecie.

Pieniądz - towar uznany w wyniku ogólnej zgody jako środek wymiany gospodarczej, w którym są wyrażane ceny i wartości innych towarów.

Co myślimy o pieniądzach?
- że są środkiem płatniczym służącym nabywaniu towarów i usług niezbędnych do życia,
- że są środkiem umożliwiającym realizacje potrzeb życiowych, celów i marzeń,
- że są narzędziem władzy i wywierania wpływu na innych,
- że są wyznacznikiem i miarą sukcesu,
- że są czynnikiem motywującym do podejmowania różnych działań,
- że są sposobem zabezpieczania się przed niepewną przyszłością i zdarzeniami losowymi,
- że są jednym ze sposobów zapewniania sobie szacunku innych osób,
- że dają szansę wygodnego i przyjemnego życia,
- że są narzędziem wolności.

Jak radzą sobie osoby "mniej kasowe" z wymagającą codziennością?
- mają w świadomości konieczność oszczędzania podczas wszystkich wydatków,
- robią każdorazowo listę zakupów i określają maksymalna kwotę, którą mogą przeznaczyć na jej realizację,
- poszukują sklepów udzielających promocji na poszukiwane produkty,
-  nie kupują pod wpływem emocji,
- rezygnują z droższych markowych produktów na rzecz produktów bardziej przyjaznych cenowo,
- planują wydatki,
- odkładają pieniądze przez dłuższy czas na poważniejsze zakupy,
- robią podsumowania wydatków i sprawdzają jak się ma relacja potrzeby-wpływy-wydatki.

Pieniądze i możliwość ich pomnażania wyznaczają nasze potrzeby i cele życiowe. Ważna kwestia to rozsądne prowadzenie budżetu domowego, tzn. w taki sposób, żeby bilansowały się wpływy i wydatki oraz tworzyła się pewna rezerwa na okoliczności planowane, nieprzewidziane, losowe. Im rozsądniej wydajemy pieniądze, tym więcej mamy satysfakcji z umiejętności kontrolowania ich przepływu oraz poczucie, że porządkujemy swój świat na miarę swoich możliwości finansowych.  

Myśli do rozważenia:
"Bogactwo stoi na drodze mądrości. Pieniądze rosną na drzewie wytrwałości."
"Młodym ludziom zdaje się, że pieniądze są najważniejszą rzeczą w życiu. Gdy się zestarzeją, są już tego pewni." (Oscar Wilde)
"Dziwne, że wszyscy ukrywamy, że jednym z głównych motorów naszego życia są pieniądze." (Lew Tołstoj)

 

"Porządkowanie świata - zdrowie"

Jan Kochanowski "Na zdrowie"

Szlachetne zdrowie,
Nikt się nie dowie,
Jako smakujesz,
Aż się zepsujesz.
Tam człowiek prawie
Widzi na jawie
I sam to powie,
Że nic nad zdrowie
Ani lepszego,
Ani droższego;
Bo dobre mienie,
Perły, kamienie,
Także wiek młody
I dar urody,
Miejsca wysokie,
Władze szerokie,
Dobre są ale - 
Gdy zdrowie w cale.
Gdy nie masz siły,
I świat niemiły.
Klejnocie drogi
Mój dom ubogi
Oddany tobie,
Ulubuj sobie!

Przypomnijmy definicję zdrowia, by móc rozumieć zdrowie całościowo i precyzyjnie: (Konstytucja Światowej Organizacji Zdrowia z 1946 r.):

Zdrowie to pełen dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie tylko brak choroby czy niedomagania (niepełnosprawności, ułomności).
Wyróżnia się:
- zdrowie fizyczne - prawidłowe funkcjonowanie organizmu, jego układów i narządów;
- zdrowie psychiczne, a w nim: zdrowie umysłowe (zdolność do jasnego i logicznego myślenia); zdrowie emocjonalne (zdolność do rozpoznawania uczuć i wyrażania ich w odpowiedni sposób; umiejętność radzenia sobie ze stresem, napięciami, depresją, lękiem) i zdrowie społeczne (zdolność utrzymywania prawidłowych relacji międzyludzkich).

To, jak ważne jest zdrowie ludzkie dostrzegamy szczególnie teraz, w czasie trwania pandemii koronawirusa.
Zaraza przenosi się z osoby na osobę i zagraża życiu zarażonych (śmiertelność w przypadku nawet niewielkich zaniedbań w obszarze dyscypliny sanitarnej jest bardzo duża). Chorzy poddawani trudnemu i długotrwałemu leczeniu pragną, możliwie najszybszego i najmniej dotkliwego powrotu do zdrowia.
Choroba COVID -19 dotyka zarówno chorych, jak i zdrowych mieszkańców kraju i świata. Wszyscy cierpimy z powodu jej istnienia i czekamy z niecierpliwością na medyczne środki zaradcze. Skutecznie przeszkadza ona nam w normalnym, kreatywnym, codziennym życiu i wypełnianiu codziennych, zwyczajnych obowiązków domowych i zawodowych. Pokazuje, że zdrowie (w każdym czasie) jest dobrem najwyższym i najcenniejszym, a wszelkie wyłomy w tej kwestii (zawinione czy niezawinione) psują nam nastroje, ochotę na życie pełną piersią, ochotę na prowadzenie życia towarzyskiego i budowanie nowych jakości. W czasie normalności o zdrowiu nie myślimy. Wtedy myśli nasze krążą po obszarach obowiązków, potrzeb, zainteresowań, planów, celów, projektów...

Jak pielęgnować zdrowie, by służyło jak najdłużej?
Stosować najbardziej sprawdzone warunki zdrowia:
- ruch przede wszystkim - wybierać aktywność stosowną do sprawności i możliwości naszego organizmu;
- codzienny pobyt na świeżym powietrzu;
- częste wietrzenie pomieszczeń, w których przebywamy;
- częste mycie rąk;
- zdrowe odżywianie się - według ustalonej diety stosownej do zapotrzebowania naszego organizmu; z wykorzystaniem produktów jak najmniej przetworzonych; bazą powinny być warzywa i owoce; należy również stale kontrolować spożycie węglowodanów, tłuszczów i cukrów i konsumowac 5 posiłków dziennie;
- prowadzenie zdrowego stylu życia - tzn.wybierać spośród alternatywnych możliwości takie zachowania, na które pozwala nam stan zdrowia, przekonania, wiedza, umiejętności, sytuacja społeczno-ekonomiczna;
- dbałość o higienę życia codziennego - unikać stresujących sytuacji, przestrzegać czasu i długości snu; uniezależnić się od wszelkiego rodzaju używek, leków i środków psychotropowych;
- posiadanie, rozwijanie i pielęgnowanie zainteresowań i pasji - pozwalają one nadawać działaniom sens; niosą relaks; uspokajają; przynoszą zadowolenie i radość.

Zdrowie (nasze) osób indywidualnych i zdrowie społeczeństw to trampolina do normalnego funkcjonowania ludzi w codzienności, wykazywania się aktywnością i kreatywnością. Bez zdrowia nie ma normalności. Troskę o zdrowie traktujmy więc zawsze priorytetowo i wspierajmy wszelkie społeczne działania prozdrowotne. 

 Cytaty do przeanalizowania:
"Czas i zdrowie to dwa cenne skarby, których nie rozpoznajemy i nie doceniamy, dopóki się nie wyczerpią." (Denis Waitley)
"Choroba pozwala poznać słodycz zdrowia, zło - dobra, głód - sytości, zmęczenie - wypoczynku." (Heraklit z Efezu)
"Bezruch jest chorobą, ruch powrotem do zdrowia." (Aldoux Huksley)

"Porządkowanie świata - fenologiczne pory roku"

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska "Ogród"

Gdy wiosna zaświta,
jest w ogrodzie raz ciemniej, raz jaśniej.
Wciąż coś zakwita, przekwita.
Wczoraj kwitło moje serce. Dziś jaśmin.

 Pory roku wyznacza pogoda, która ciągle się zmienia. Podstawą wyróżniania pór roku jest:
- temperatura powietrza (klimatyczne pory roku),
- położenie Ziemi względem Słońca podczas obiegowego ruchu naszej planety (astronomiczne,  kalendarzowe pory roku).
Wyróżniamy - astronomiczne, kalendarzowe - cztery pory roku, które rozpoczynają się:
- 21 marca - wiosna (równonoc wiosenna),
- 22 czerwca - lato (przesilenie letnie - słońce góruje w zenicie na Zwrotniku Raka),
- 23 września - jesień (równonoc jesienna),
- 22 grudnia - zima (przesilenie zimowe - słońce góruje w zenicie na Zwrotniku Koziorożca).

Zależnościami pomiędzy porami roku i zmianami zachodzącymi w przyrodzie zajmuje się dziedzina nauki zwana fenologią.
W naszej szerokości geograficznej wyróżnia się 8 fenologicznych pór roku: przedwiośnie, pierwiośnie, wiosna, wczesne lato, lato, wczesna jesień, jesień, zima.
- Przedwiośnie, zaranie wiosny (II,III, I poł. IV), średnia temp. powyżej +5 st.C, kwitnie: leszczyna pospolita, olsza czarna, śnieżyczka, przebiśniegi,  krokusy wiosenne, zawilce gajowe, przylaszczki, wawrzynek wilczełyko, podbiał, knieć błotna.
- Pierwiośnie, wczesna wiosna (II poł. IV - II poł. V), średnia temp. powyżej +10 st.C, kwitnie: pierwiosnek lekarski, fiołek polny, przetacznik, rzeżucha łąkowa, czeremcha zwyczajna, buk zwyczajny, kasztanowiec zwyczajny, porzeczka czerwona, jabłoń, grusza, wiśnia.
- Wiosna, pełnia wiosny (II poł. V - VI), średnia temp. +15 st.C, eksplozja wegetacji, kwitną: kasztanowiec zwyczajny, lilak pospolity, jarząb pospolity, żarnowiec miotlasty, żyto zwyczajne, chaber bławatek, firletka poszarpana.
- Lato, wczesne lato (VII), średnia temp. więcej niż +15 st.C; soczysta zieleń liści, kwitnie: robinia akacjowa, liguster pospolity, dziurawiec zwyczajny, poziomka pospolita.
- Lato, pełne lato (I.poł VIII), średnia temp. więcej niż +15 st.C, kwitnie: lipa drobnolistna.
- Lato, późne lato (II poł.VIII -I poł.IX), średnia temp. +15 st.C; żniwa zbożowe, zbiór wczesnych odmian jabłek, gruszek oraz malin, jeżyn.
- Jesień, wczesna jesień (II. poł.IX), średnia temp. +15, +10 st.C, dojrzewają owoce; siew żyta ozimego.
- Jesień, jesień właściwa (X), średnia temp. +10, +5 st.C, kwitnie zimowit jesienny; żółkną i opadają liście drzew.
- Jesień, późna jesień (XI, XII), średnia temp. +5 st.C, cd. opadania liści z drzew, jesienna szaruga.
- Zima (II poł. XII - II), średnia temp. w okolicy 0 st.C, zamiera wegetacja, ziemia trwale zamarznięta.

Przyroda funkcjonuje w systemie uporządkowanym i rozpisanym w czasie. Człowiek jako nieodłączny jej element, musi respektować prawa i prawidłowości Natury. Tylko współpraca człowieka z przyrodą może przysłużyć się powstawaniu dobrostanu na Ziemi!

Cytaty do przeanalizowania:
"Musisz wziąć odpowiedzialność za siebie. Nie możesz zmienić okoliczności, pór roku, albo tego, skąd wieje wiatr, ale możesz zmienić siebie. To jest coś, na co masz wpływ." (Jim Rohn)
"Nagle okropnie błysnęło (...) Bóg zrobił mi zdjęcie. (Stephen King)
"O najważniejszych sprawach najtrudniej opowiedzieć, ponieważ słowa pomniejszają je. Trudno sprawić, aby obcy zaczęli cenić to, co jest dla ciebie najważniejsze." (Stephen King)