"Kolędować Małemu"

Teofil Lenartowicz "Mizerna, cicha"

Mizerna, cicha, stajenka licha,
Pełna niebieskiej chwały.
Oto leżący, przed nami śpiący
W promieniach Jezus mały.

Nad nim anieli w locie stanęli
I pochyleni klęczą
Z włosy złotymi, z skrzydła białymi,
Pod malowaną tęczą.

I oto mnodzy, ludzie ubodzy
Radzi oglądać Pana,
Pełni natchnienia, pełni zdziwienia
Upadli na kolana.

Wielkie zdziwienia: wszelkie stworzenie,
Cały świat orzeźwiony;
Mądrość Mądrości, Światłość Światłości,
Bóg - człowiek tu wcielony.

Oto Maryja, czysta lilija,
Przy Niej staruszek drżący.
Stoją przed nami, przed pastuszkami
Tacy uśmiechający.

Święta  Bożego Narodzenia to czas celebrowania radosnej nowiny: oto narodził się Zbawiciel Świata. Wydarzenie świętujemy zwykle tradycyjnie i w rodzinnym gronie (zasiadamy do stołu wigilijnego, dzielimy się opłatkiem, śpiewamy pieśni religijne: kolędy i pastorałki).

Śpiew pieśni bożonarodzeniowych ma szczególne znaczenie:
- opowiadają one prawdziwą historię sprzed wieków,
- przybliżają prawdę o zbawieniu, w którą wierzymy,
- uświadamiają, że Narodzenie Jezusa nadało sens istnieniu na świecie (wielka i głęboka miłość jest potrzebna każdemu człowiekowi i światu),           
 - treść kolęd i pastorałek jest bliska ludziom: prosta, zrozumiała, wzięta z życia,
-  pieśni adresowane są do każdego: prostego i wykształconego, ze wsi i z miasta, młodego i starszego,
-  cechuje je obrazowość przedstawień,
- są melodyjne i radosne,
- niosą pociechę i nadzieję,
- stanowią określony obszar naszej kultury,
- jednoczą ludzi,
- budują wspólnotę i łagodzą obyczaje.

Historia kolęd i pastorałek sięga w polskiej tradycji XIII w. i związana jest z jasełkowymi przedstawieniami organizowanymi w klasztorach.
Większość kolęd napisali poeci amatorzy, żołnierze, organiści kościelni itp. Pisali je także wybitni poeci: np. Franciszek Karpiński, Teofil Lenartowicz, Piotr Skarga.
Współcześnie kolędy i pastorałki tworzą i śpiewają niemal wszyscy piosenkarze, zespoły muzyczne, chóry zawodowe i amatorskie.
Nam, śpiewającym i słuchającym kolęd, towarzyszy świadomość, że utwory przekazują w piękny sposób nieprzemijające wartości moralne, kształcące i ludzkie ( miłość, tradycja, dobro, przebaczenie, zrozumienie innych). Śpiewajmy więc kolędy i pastorałki w okresie bożonarodzeniowym. Niech nas ubogacają ich treści i wzruszają melodie.

Czytelnikom bloga życzę zdrowych i wesołych Świąt Bożego Narodzenia oraz szczęśliwego i  pomyślnego Nowego 2020 Roku!

Do zapamiętania:
"Kto śpiewa, dwa razy się modli." (św. Augustyn)
"Muzyka ma koronę w niebie, ale korzenie w ziemi." (Maria Kuncewiczowa)
"Muzyka budzi w sercu pragnienie dobrych czynów." (Pitagoras)
"Jeśli choć raz, w dzieciństwie, kolęda zapadnie w duszę Polaka, towarzyszyć mu będzie zawsze i wszędzie, oderwie go od nędzy i codziennej szarości, przeniesie w inne światy, na obczyźnie da wrażenie ojczyzny." (Hanna Szymanderska)
 

"Poznawać twórczość noblistki Olgi Tokarczuk"

Edward Lecheta "Mam talent"

mam wiele talentów 
ukrytych w kieszeniach
przepastnych
jak czarne dziury
mam talent do chodzenia
z głową w chmurach
do łapania wiatru we włosy
do liczenia gwiazd nocą
też nie wiadomo po co
do łapania słońca
na gorącym uczynku
mam talent do wypoczynku
od poniedziałku do piątku
do zaczynania od początku
mnóstwo innych talentów
mógłbym wymienić jeszcze
ale mi się nie chce wcale
bo do tego największy mam talent 

Noblistka Olga Tokarczuk jest dla mnie odkryciem - umie patrzeć na otoczenie wieloaspektowo. Przeczytałam jej książkę "Dom dzienny, dom nocny" z przyjemnością. Zachwycił mnie piękny język oraz opisy codziennej rzeczywistości, dostępnej (także) każdemu z nas. Noblistka (w odróżnieniu od zwykłych ludzi) potrafi wyłuskiwać z codzienności te subtelności, których przeciętny człowiek nie dostrzega - i - "malować" za pomocą słów piękne, wielobarwne obrazy, - z "malowaniem" których zwykły człowiek ma/miałby trudności.

Oto kilka cytatów z książki "Dom dzienny, dom nocny". Dla mnie wiele opisów zawartych w książce (nie tylko te przytoczone poniżej) jest niezwykłych i pouczających:

"Jaka to rozkosz, jaka słodycz życia - siedzieć w chłodnym domu, pić herbatę, pogryzać ciasto i czytać. Przeżuwać długie zdania, smakować ich sens, odkrywać nagle w mgnieniu oka sens głębszy, zdumiewać się nim i pozwalać sobie zastygać z oczami wklejonymi w prostokąt szyby. Herbata stygnie w delikatnej filiżance; nad jej powierzchnią unosi się koronkowy dymek, który znika w powietrzu, zostawiając ledwie uchwytny zapach. Sznureczki liter na białej stronie książki dają schronienie oczom, rozumowi, całemu człowiekowi. Świat jest przez to odkryty i bezpieczny."

"... przepływam przez miejsce w przestrzeni i czasie, i jestem sumą właściwości tego miejsca i czasu, niczym więcej.
Jedyna korzyść, jaka z tego wynika, jest taka, że światy widziane z różnych punktów widzenia są różnymi światami. Więc mogę żyć w tylu światach, ile z nich jestem w stanie zobaczyć."

"Kosmicznym instrumentem zbawienia jest ruch obrotowy, i ten wielki, który porusza po orbitach dalekie gwiazdy, zodiak i cały wszechświat, ale też i ten mały, obecny w wytworach ludzi, kołach młyńskich, korbach, zegarach, kołach u wozu, w ucieraniu maku, w lepieniu garnków. Oraz ten najmniejszy, który podobno drga we wszystkich najmniejszych cząsteczkach, z których składa się świat."

"... każdy z nas ma dwa domy - jeden konkretny, umiejscowiony w czasie i przestrzeni; drugi - nieskończony, bez szans na uwiecznienie w architektonicznych planach. ... w obu żyjemy równocześnie."

"Z jakichś względów ludzie nie potrafią wyobrażać sobie końców, nie tylko końców rzeczy wielkich, ale nawet najmniejszych; może samo wyobrażenie sobie czegokolwiek wyczerpuje jakoś rzeczywistość, może ona nie chce być wyobrażana w głowach ludzi, może chce być wolna, jak zbuntowany nastolatek, i właśnie dlatego zawsze jest inaczej, niż można to było sobie wyobrazić."

Czytajmy z uwagą książki Olgi Tokarczuk, poznajmy świat przez autorkę pokazywany, delektujmy się językiem polskim i obrazami malowanymi słowami. Tylko nieliczni posiadają talent doceniony przez Królewską Szwedzką Akademię Nauk.

"Mieć wrażliwe serce"

Irena Santor "Serce to najpiękniejsze słowo świata"

(...)
Serce to najpiękniejsze słowo świata
Serce to w życiu najcudniejszy skarb
Serce - miłości hymn co w słońce wzlata 
to baśń skrzydlata to szczęście i zaklęty czar

Serce płonący wiecznie w piersiach ogień
Serce to najcudniejszy w życiu skarb
Serce to czyjeś imię takie drogie
To szał i ogień co niebo z ziemią splótł i zwarł
(...)



Nie ma drugiego takiego organu, który by miał tyle znaczeń w sensie fizycznym i duchowym oraz metaforycznym i całkiem dosłownym, jak serce człowieka. Gdy bije - żyjemy. Gdy jest gorące - przepełniają nas uczucia i emocje. Gdy jest szczere - wyrażamy prawdę o sobie. Gdy jest kamienne i nieczułe - ranimy i krzywdzimy. Sercem kochamy i nienawidzimy, w sercu nosimy tęsknotę lub pragnienie zemsty; serce możemy mieć miękkie lub wielkie, dobre lub zimne, albo możemy być w ogóle "bez serca". (w: E.Woydyłło "Buty szczęścia")

Osobiście lubię i chcę mieć kontakt z osobami  o sercu wrażliwym. Ujmują mnie te osoby wieloma przymiotami:
- umieją wnikliwie obserwować otoczenie i dostrzegać w nim rzeczy, zjawiska i sytuacje dla innych często niezauważalne,
- posiadają duże pokłady empatii, dobroci, współczucia,
- umieją otworzyć swoje serce na siebie i innych ludzi,
- znają siebie i przeżywane przez siebie uczucia (złość, wstyd, rozczarowanie, radość, przyjemność, błogość),
- lubią piękno, przyrodę, ludzi - potrafią szukać piękna we wszystkim i nim się zachwycać,
- posiadają wysoko rozwiniętą inteligencję emocjonalną,
- widzą świat szerzej i przeżywają go bardziej,
- tworzą różne scenariusze zdarzeń, przewidują konsekwencje zdarzeń,
- prowadzą bogate życie wewnętrzne: są kreatywne, twórcze, pomysłowe, otwarte na rzeczy nowe, inne, zaskakujące, zadziwiające,
-  są uważne i sumienne, można na nich polegać,
- są krytyczne wobec siebie i wymagające wobec siebie,
- dążą do perfekcji w każdej dziedzinie życia.

Najważniejszym wyróżnikiem osób wrażliwych jest to, że zauważają one człowieka w potrzebie, chcą mu pomóc w sposób dyskretny, elegancki, z poszanowaniem jego godności osobistej, bez robienia wokół swoich"poczynań"szumu medialnego. Takie zachowania mają nieoceniona wartość i oby ich było jak najwięcej. Wśród nas jest przecież wiele osób, które oczekują zauważenia, dobrego słowa, uśmiechu, pomocy duchowej - i - jakże często - pomocy materialnej.

  Uwaga: Własną wrażliwość należy rozumnie kontrolować, by nie popaść w przesadyzm i nadwrażliwość! Wszystkie zachowania odbiegające od normy są źle przyjmowane przez otoczenie i trudne do zniesienia przez samą osobę przesadnie wrażliwą.

Myśli do przeanalizowania:
"Nigdy nie zestarzeje się serce, które kocha." (Sokrates)
"Lepiej modlić się sercem bez słów, niż słowami bez serca." (John Bunyan)
"Dobrze widzi się tylko sercem, najważniejsze jest niewidoczne dla oczu." (Antoine de Saint-Exupery)
"Nie pozwólcie, żeby hałas cudzych opinii zagłuszał wasz własny wewnętrzny głos. I najważniejsze - miejcie odwagę kierować się sercem i intuicją."(Steve Jobs)

 

"Mieć szacunek dla Ziemi"

Andrzej Knapik "Ziemia"

To nasza ziemia - 
Kula olbrzymia
Mieszkamy na niej
Mocno nas trzyma
I leci z nami w przedziwny sposób
Przez czarną zimną przestrzeń Kosmosu

 Zmiany klimatyczne i ich negatywne skutki skłaniają ludzi do myślenia o Ziemi, wdrażania procedur pozwalających zatrzymać ocieplanie się klimatu i troski o zachowanie Błękitnej Planety w dobrym stanie dla przyszłych pokoleń. 

 Cechy planety Ziemia w Układzie Słonecznym:
- jest jedną z planet krążących wokół gwiazdy zwanej Słońcem,
- jest skalistym ciałem niebieskim zbudowanym głównie z krzemianów i metali,
- jest trzecią planetą od Słońca i jedyną, na której istnieje życie,
- skorupa ziemska, czyli warstwa wierzchnia naszego ciała niebieskiego, jest cieńsza pod oceanami, a grubsza pod kontynentami,
- 71% całkowitej powierzchni naszego globu stanowią morza i oceany, a tylko 29% powierzchnie lądowe,
- atmosfera bogata jest w tlen, co sprzyja życiu na Ziemi.

Czym Ziemia zachwyca zwykłych ludzi?
- bogactwem wszystkiego, co daje życie, wolność, rozwój,
- możliwością obserwowania w pogodny wieczór mrowia mrugających gwiazd,
- różnorodnością klimatyczną i różnorodnością form życia,
- ciekawymi sposobami przystosowania się roślin i zwierząt do panujących warunków atmosferycznych i środowiskowych,
- pięknymi wschodami i zachodami słońca,
- kwiatami na polach, łąkach, i w ogrodach,
- ogromnymi i niezbadanymi przestrzeniami oceanów i mórz,
- wymagającymi i nieprzyjaznymi człowiekowi pustyniami i górami, (...)

Można byłoby długo wyliczać to, co zachwyca, ale nie o to chodzi. Wniosek jest jeden: o bogatą i piękną Ziemię musimy wszyscy dbać - nie zanieczyszczać jej, troszczyć się o świat flory i fauny, nie  degradować środowisk przyrodniczych, nie prowadzić gospodarki rabunkowej... . Ziemia bez nas będzie istnieć, ale my, ludzie, bez niej nie. 

  Myśli do przeanalizowania:
"Piękno Ziemi jest największym pięknem ziemi." (Johann Heinrich Pestalozzi)
"Pokój na Ziemi nie może być osiągnięty bez pokoju z przyrodą." (Anonim)
"Z orbity ziemia jest piękna, błękitna, widać wszystko w cudownych kolorach." (Mirosław Hermaszewski)
"Ziemia nigdy nie oddaje bez procentu tego, co otrzymała." (Cyceron)
"Ziemia jest wielkim uśpionym zwierzęciem. Żyje w czasie, którego nie rozumiemy." (Olga Tokarczuk)
"Mowa ziemi jest podobna do mowy miłości - ziemia także przemawia w ciszy. Skąd bierze się to przymierze między zakochanymi i umierającymi a ziemią? Płynie ono z pokrewieństwa ciszy." (Józef Stanisław Tischner)

"Podróżować do Krainy Dzieciństwa"

Katarzyna Wyglądała "Wspomnienia"

Pluszowy miś
wyliniały
z naderwanym uchem

konik na biegunach
z ogonem obgryzionym
przez mole

lalka szmacianka
o oczach z guzików
i dużą plamą
atramentu

pudełko
ołowianych żołnierzyków
toczących boje z kurzem

drewniany wózek
cierpliwie 
piszczący 
zmurszałymi osiami czasu
...
ukochane paciorki
dzieciństwa

Często wędruję myślami do Krainy Dzieciństwa. Jest ona dla mnie źródłem wiary, siły i mocy.
Dlaczego?
- miałam bezwarunkowo kochających rodziców i dziadków; zawsze byli dla mnie oparciem i wsparciem,
- zawsze czułam się w domu bezpieczna; wszelkie niebezpieczeństwa i zagrożenia były na bieżąco dostrzegane, uświadamiane i monitorowane,
- największe moje potrzeby i pragnienia były w dostatecznym stopniu spełniane,
- rodzice traktowali mnie poważnie - prowadzili ze mną rozmowy na różne tematy, byłam z uwagą wysłuchiwana, mogłam mówić o wszystkim, co mnie w danym momencie zastanawiało, ciekawiło, niepokoiło, nurtowało,  
- w relacjach między domownikami panowała życzliwość, rzetelność, wiarygodność, dotrzymywanie słowa, odpowiedzialność za siebie nawzajem,
- w domu uczono szacunku dla wartości - ważne było należyte zachowanie względem osób starszych, ważnych, zasłużonych, rówieśników oraz zachowanie w czasie obchodów świąt państwowych, religijnych, itp. (przykład zachowania szedł od rodziców),
- mogłam korzystać z wolności w dziecięcym 'zagospodarowywaniu po swojemu' czasu, dnia/dni,
- mogłam do woli przebywać na świeżym powietrzu,
- bajki i opowieści stanowiły okazję do magicznych podróży "po świecie",
- nauczono mnie czerpania radości z drobnych rzeczy, wykorzystywania w zabawie dostępnych przedmiotów (które pełniły funkcje magiczne), organizowania sobie zabaw w oparciu o samodzielnie zdobytą wiedzę i własną wyobraźnię,
- miałam wyznaczone zadania do wykonania w ramach obowiązków domowych,
- nauczono mnie oszczędności (świnka-skarbonka), dbałości o porządek 'w swoim królestwie', dbałości o posiadane zabawki i ubiory, staranności w wykonywaniu codziennych czynności.

Taki obraz dzieciństwa mam w pamięci i on rzutuje (przez cały czas) na moją teraźniejszość. Nie potrzebuję nadzwyczajnych okoliczności, by czuć się zadowoloną i spełnioną. Potrafię uśmiechać się do ludzi i witać każdy nowy dzień o wschodzie słońca. Ciekawość poznawcza ciągle mi towarzyszy, a wewnętrzna radość dodaje sił do pracy i wzbudza ochotę do działania i tworzenia.
Uważam, że odpowiedzialni rodzice i normalny dom, w którym wszyscy wspólnie troszczą się o siebie i sprawy bieżące to najlepsza instytucja wychowująca zwykłych, poprawnych społecznie ludzi. To z normalnego dzieciństwa bierzemy energię do dorosłego życia, a wszelkie myślowe powroty do tej Krainy nadają sens naszemu myśleniu i działaniu.

Do rozważenia:
"Istota wspomnień polega na tym, że nic nie przemija." (Elias Canetti) 
"Kraj lat dziecinnych! On zawsze zostanie święty i czysty jak pierwsze kochanie."  (Adam Mickiewicz)
"Zachody słońca i wspomnienia z dzieciństwa łączy ten sam rodzaj magii. I nie bierze się ona z ich piękna, ale z ulotności." (Richard Paul Evans)
"Szczęśliwe dzieciństwo to najlepsze wiano na dorosłe życie." (Małgorzata Gutowska-Adamczyk)

"Myśleć i działać ekologicznie"

Szkolna rymowanka ekologiczna:

Lasy, drzewa, kwiaty, łąka -
to natury jest skarbonka.
Nie śmieć, nie truj,
nie brudź rzek.
Masz przed sobą cały wiek!!!

Ekologia, to najkrócej mówiąc, codzienne funkcjonowanie człowieka w sposób uwzględniający przyrodę i szanujący jej prawa.

Zasady istnienia człowieka w świecie przyrody ożywionej i nieożywionej są następujące:
1. widzieć świat jako całość - wielką wspólnotę niezliczonych istot, powiązanych ze sobą na wiele sposobów,
2. wiedzieć, że każda forma życia jest wyjątkowa i spełnia ważną rolę w przyrodzie,
3. mieć świadomość, że człowiek jest integralną częścią przyrody,
4. mieć szacunek dla życia we wszelkiej postaci,
5. znać prawa rządzące światem żywym. Według Commonera brzmią one tak:
- Każda rzecz jest powiązana z wszystkimi innymi rzeczami.
- Każda rzecz musi się gdzieś podziać.
- Przyroda wie najlepiej.

 Ekologia jest dziedziną interdyscyplinarną. Obejmuje wszystkich ludzi i każdą dziedzinę życia. Wychodzi z założenia, że każdy człowiek może dla przyrody zrobić tyle dobrych rzeczy, ile wykonuje czynności w życiu.

Żyć w zgodzie z naturą to:
- do sklepu chodzić z płócienną torbą, przyjazną środowisku,
- używać reklamówek biodegradowalnych, rozkładających się pod wpływem światła, bakterii i grzybów (jeżeli takie są dostępne),
- segregować śmieci (podział odpadów na papier, szkło, metal i plastikowe butelki typu PET oraz bioodpady - kolorowe pojemniki/worki ułatwiają segregację, a docelowo usprawniają utylizację i odzysk odpadów),
- oszczędzać wodę na co dzień (używać jej tylko tyle, ile potrzebujemy; zakręcać kurki, wymieniać zużyte uszczelki na nowe, nie zanieczyszczać zbiorników wody; zagospodarowywać deszczówkę),
- oszczędzać energię elektryczną (wprowadzać nowoczesne sprzęty kuchenne, gasić światło, gdy wychodzimy z pomieszczenia, używać żarówek energooszczędnych),
- spożywać ekologiczną żywność tzn. rośliny, chleb, soki, itp. produkowane w sposób naturalny i przechowywane bez udziału utrwalaczy chemicznych.

Ekologiczne myślenie i działanie to jedynie słuszne zachowanie w sytuacji zagrożeń wynikających z zanieczyszczania środowiska, powodujących obserwowaną zmianę klimatu. Świadomość ludzi i ich samodyscyplina może przyczynić się w nieodległym czasie do poprawy istniejącego stanu rzeczy w świecie przyrody, którego jesteśmy znaczącą cząstką.

Hasła ekologiczne warte zapamiętania i upowszechnienia:
"Ekologicznie, znaczy logicznie."
"Myśl globalnie, działaj lokalnie."
"Nie wyrzucaj śmieci jak leci."
"Gdy woda jest czysta, ryby tańczą twista."

"Świętować"

"Wszystko ma swój czas..." (Stary Testament, Księga Eklezjastesa 3, 1-8)

Wszystko ma swój czas...

Jest czas rodzenia i czas umierania,

Czas sadzenia i czas wyrywania tego, co zasadzono,

Czas zabijania i czas leczenia,

Czas burzenia i czas budowania,

Czas płaczu i czas śmiechu,

Czas zawodzenia i czas pląsów,

Czas rzucania kamieni i czas ich zbierania,

Czas pieszczot cielesnych i czas wstrzymywania się od nich,

Czas szukania i czas tracenia,

Czas zachowania i czas wyrzucania,

Czas rozdzierania i czas zszywania,

Czas milczenia i czas mówienia,

Czas miłowania i czas nienawiści,

Czas wojny i czas pokoju."

W życiu jest na wszystko czas: na sen, naukę, pracę, modlitwę, myślenie, taniec, śpiew, podróże, i ... świętowanie.

Świętowanie jest trwałym elementem kultury społeczeństw, przestrzenią wychowawczą i sposobem wyzwalania potencjału twórczego ludzi. Jest potrzebne do zdystansowania się od codzienności, bycia w gronie osób uczestniczących w celebracji, podkreślenia uroku "przedmiotu" świętowania. Służy refleksji i podsumowaniom, sprzyja odpoczynkowi i nabieraniu świeżości, nowemu spojrzeniu na zagadnienie, daje siłę do dalszej pracy, wyzwala pozytywne emocje, służy integracji.
Celebracja może obejmować święta rodzinne, zawodowe, kościelne, narodowe i okoliczności związane z sukcesami w różnych dziedzinach życia i twórczości.

Co nam daje świętowanie?
- poczucie sensu istnienia i działania,
- konieczność przypomnienia wartości i norm etycznych związanych z okolicznością,
- konieczność wypunktowania sytuacji ważnych dla świętowania,
- konieczność znalezienie odpowiedniego miejsca i czasu,
- możliwość logicznego uporządkowania zdarzeń będących przedmiotem świętowania,
- możliwość nadania uroczystości artystycznej oprawy i uroczystego charakteru,
- możliwość przeżycia niecodziennych emocji,
- możliwość uczestniczenia w zachowaniach i rytuałach integrujących ludzi,
- możliwość pielęgnowania i tworzenia kultury lokalnej i całego społeczeństwa,
- możliwość dzielenia się wrażeniami, spostrzeżeniami i obdarowywania się prezentami.

Świętując dostarczamy sobie i środowisku okazji do krytycznego spojrzenia na przeszłość, dokonania wnikliwej oceny teraźniejszości oraz stworzenia pretekstu do wybiegnięcia myślami w przyszłość.
Celebracja jest też okazją do zmobilizowania siebie i otoczenie do uroczystego zamknięcia ważnego dla nas tematu, poszukiwania w przedmiotowym zdarzeniu sensu i piękna, dzielenia się przeżywanym szczęściem i innymi osobami, bycia w kręgu ludzi posiadających określoną tożsamość i wyznających określone wartości.

Myśli do przeanalizowania:
"Nie ma nic złego w świętowaniu sukcesu, ale ważniejsze jest wyciągnięcie nauki z porażki." (Bill Gates)
"W życiu jest dokładnie tyle szczególnych okazji, ile się zdecydujesz świętować." (Robert Brault)
"Świętuj to, co chciałbyś w większym stopniu oglądać." (Tom Peters)
"Im bardziej chwalisz i świętujesz swoje życie, tym więcej w życiu jest do świętowania." (Oprah Winfrey)

"Podejmować kształcenie ustawiczne"

Jan Brzechwa "Nowy rok szkolny" (fragm.)

Być starszym to marzenie dzieci,
A przecież czas tak szybko leci,
Mija godzina za godziną,
Nim się spostrzegłeś rok upłynął!
I nowa bije już godzina,
Nowy rok szkolny się zaczyna,
Już czeka szkoła i koledzy,
I w książkach zasób nowej wiedzy. (...)

Idę przez gwarne korytarze,
Widzę coraz to nowe twarze,
A oto dawny mój kolega,
Już mnie zobaczył, już podbiega.
- Gdzie byłeś w lecie? Zbierasz znaczki?
- Czy masz już swoje miejsce w szatni?
- Patrz, nauczyciel jakiś nowy?
Ach, te okrzyki, te rozmowy...
Ale wybiła już godzina.
Dzwonek! Rok szkolny się zaczyna.
Znów dni popłyną pracowite
Nad książką szkolną, nad zeszytem...
Życzę wam wszystkim na początek
Szkolnego roku samych piątek!

Wspomnienia lat szkolnych są zawsze miłe i emocjonalne. Szkoła uczy pracy nad sobą, współpracy koleżeńskiej i determinacji w poszukiwaniu i przyswajaniu wiedzy. A potem jest już życiowa samodzielność, w której trzeba się odnaleźć i w rozumny sposób prowadzić własne życie każdego dnia.
Na rynku pracy samo zdobycie wykształcenia, nawet na poziomie wyższym, nie jest gwarantem znalezienia pracy. Pracodawcy wciąż wysoko cenią chęć podejmowania przez pracowników wyzwań i wychodzenia poza schematy. Taka postawa jest możliwa wtedy, gdy pracownik posiada  umiejętność analizowania na bieżąco zdarzeń i zajmowania krytycznego stosunku wobec tematów i wątków obserwowanych na co dzień. Uczenie się  "na własną rękę" wynika więc ze świadomości konieczności posiadania konkretnej wiedzy (uczymy się tego, co uważamy za celowe i potrzebne) niezbędnej do rozwiązania bieżących problemów.

Inne powody, dla których kształcimy się ustawicznie to:
- chęć oswajania nowości i postępu we współczesnym świecie,
- potrzeba utrzymywania na zadowalającym poziomie swojej ciekawości poznawczej i zdolności intelektualnych,
- dbałość o dobrą kondycję fizyczną i psychiczną,
- potrzeba podnoszenia własnej kreatywności i innowacyjności,
- posiadanie wiedzy umożliwiającej radzenie sobie w trudnych sytuacjach życiowych,
- zdobywanie wiedzy dla przyjemności posiadania wiedzy,
- ochota na dobre funkcjonowanie w grupie towarzyskiej i w społeczeństwie.

Ustawiczne kształcenie pozwala człowiekowi myśleć i działać samodzielnie, niezależnie od innych i wykazywać się inicjatywą. Warto mieć tego świadomość, zabiegać o wiedzę, ciągle wiedzę odkrywać, rozszerzać i pogłębiać.

Myśli do przeanalizowania:
"Podstawowa siłą pedagogiczną jest dom rodzinny." (Fiodor Dostojewski)
"Uczymy się nie dla szkoły, lecz dla życia." (Seneka Młodszy)
"Szkoła doświadczenia kosztuje, ale żadna inna nie potrafi lepiej wykształcić." (Benjamin Franklin)
"Wykształcenie to nic innego jak podnoszenie estetyki wnętrza." (Ryszard Podlewski)
"Żeby napisać jedno własne zdanie, trzeba przeczytać tysiące cudzych." (Ryszard Kapuściński)

"Oglądać i podziwiać ogrody"

Ireczek "Ogrody, ogrody..."

Ogrody, ogrody, zielone azyle,
tu dzień twój zmęczony przysiądzie na chwilę,

tu w cieniu altany jest pora dla zdrowia,
prostują się sprawy w tym gąszczu listowia.

Kamienna ławeczka ma miejsce dla ciebie,
tu rybka ci złota pomoże w potrzebie,

tu koper, maciejka i krzaczek lawendy
otulą ci zmysły, ukoją ci nerwy.

Tu zapach trawnika ściętego wieczorem
napełni ci piersi zielonym kolorem.

Ogrody, ogrody jak barwne motyle,
świat z bajek dziecięcych wyjęty na chwilę,

gdy raz zauroczy cię swoim oddechem
poczujesz, jak stajesz się innym człowiekiem.

Tu czas się zatrzymał i spokój zamieszkał,
tu szczęście odnajdziesz na grządkach i ścieżkach.

Wędrując po okolicy zwracam uwagę na ogrody przydomowe i przydomowe ogródki kwiatowe. Przyglądam się im, zachwycam się nimi, fotografuję rośliny, które według mnie, są najpiękniejsze. I zadaję sobie pytanie: w czym zawiera się urok i magia tego, oglądanego tu i teraz, ogródka?

Są ogrody różne: nowoczesne, minimalistyczne, rezydencjonalne, swobodne, jednobarwne, kolorowe.... Wszystkie są piękne. Moją uwagę najbardziej przykuwają jednakże ogrody rustykalne, wiejskie, bo zawierają nutę swobody, wolności, tradycji. Bo jest w nich coś (dla mnie) bardzo ważnego: wspomnienie przeszłości, prostota, szacunek dla normalności, miejsce dla każdego, poczucie współistnienia świata przyrody i szacunek dla tegoż świata.

Rośliny kwiatowe, które mnie zachwycają i wzruszają zarazem to rośliny starodawne, od zawsze występujące w ogródkach wiejskich. Należą do nich: malwy, rumianki, łubiny, lwie paszcze, dalie, maki, kosmosy, lawenda, cynie, słoneczniki, floksy, lewkonie, piwonie, nagietek lekarski, aksamitki, marcinki,... .
Co w ogóle może zachwycać człowieka emocjonalnego w ogrodach kwiatowych i nie tylko?
- pomysł na zagospodarowanie posiadanej przestrzeni,
- znajomość roślin i ich wymagań biologicznych,
- zastosowany dobór kolorystyczny roślin,
- umiejętność stworzenia przyjaznej strefy wypoczynkowej,
- upór twórczy autora "dzieła" i sposób poszukiwania piękna w swoim najbliższym otoczeniu,
- umiejętność "malowania żywych obrazów".

"Piękne ogrody kwiatowe są jak obrazy mistrzów, które przez wzrok przemawiają do duszy i są jednocześnie jak muzyka, która mija: symfonia trwająca od wiosny do jesieni.: (Bronisław Gałczyński)

Myśli do przeanalizowania:
"Człowiek potrzebuje do życia ogrodów i bibliotek." (Cyceron)
"Zawsze znajdą się kwiaty dla tych, którzy chcą je obejrzeć." (Henri Matisse)
"Kiedy w ogrodzie zwiędły już wszystkie kwiaty - i chwasty wydaja się być urocze." (Sokrates)
"Nie miej wątpliwości: chwasty wygrają. Ostatni ruch zawsze należy do Natury." (Robert Michael Pyle)

"Prowadzić życie towarzyskie"

Czesław Miłosz "Spotkanie"

Jechaliśmy przed świtem po zamarzłych polach
Czerwone skrzydło wstawało, jeszcze noc.

I zając przebiegł nagle tuż przed nami,
A jeden z nas pokazał go ręką.

To było dawno. Dzisiaj już nie żyją
Ni zając, ani ten, co go wskazywał.

Miłości moja, gdzież są, dokąd idą
Błysk ręki, linia biegu, szelest grud -
Nie z żalu pytam, ale z zamyślenia.

Życie towarzyskie to m.in. bywanie ze znajomymi i przyjaciółmi, spotkania okolicznościowe i tematyczne, wspólne spacery i wycieczki, uprawianie ulubionych sportów, udział w spotkaniach tanecznych, literackich; aktywność w klubach dyskusyjnych, twórczych i innych.

Istotne elementy towarzyskiego sposobu życia to:
- chęć angażowania się w czynności o charakterze społeczno-kulturalnym,
- dysponowanie czasem wolnym (spotkania powinny odbywać się w miarę regularnie, a czas spotkań powinien być wykorzystywany optymalnie - z korzyścią dla wszystkich uczestników ),
- posiadanie pewnej ilości gotówki pozwalającej uiszczać należności organizacyjne,
- potrzeba i chęć korzystania z dostępnych dóbr materialnych,
- potrzeba i chęć bycia aktywnym w różnych sferach życia społecznego
- potrzeba dbałości o wygląd oraz własne zdrowie fizyczne i psychiczne,
- określony - pozytywny stosunek do wartości ogólnospołecznych,
- gotowość "chwytania" nadarzających się okazji i okoliczności towarzyskich.

Walory życia towarzyskiego:
- pozostawanie w ciągłych relacjach międzyludzkich chroni nas przed izolacją i samotnością (te stany zdecydowanie nie służą zdrowiu człowieka),
- ludzie zaangażowani społecznie przez cały czas ćwiczą swoje zdolności poznawcze: myślenie, pamięć, mowę. Ćwiczenia te sprzyjają tworzeniu się w mózgu nowych połączeń nerwowych, a tym samym lepszej pracy mózgu. W starszym wieku zapobiegają także demencji starczej.
- potrzeba towarzystwa jest jedną z podstawowych potrzeb biologicznych: człowiek ze swej natury jest istotą społeczną i dobrze funkcjonuje w kontakcie z innymi osobami.
- podczas kontaktów towarzyskich uwalniają się duże ilości hormonów szczęścia - endorfin, a one wyzwalają poczucie sensu życia, zadowolenia, spełnienia, radości,
- prowadząc bogate życie towarzyskie możemy w trudnych sytuacjach życiowych liczyć na wsparcie, pomoc, akceptację ze strony osób zaprzyjaźnionych,
- pozostając w kontaktach z ludźmi chronimy się przed stresem i depresją,
- w grupie jest nam łatwiej realizować własne cele, marzenia i przedsięwzięcia. Człowiek w grupie staje się bardziej prężny, kreatywny i mobilny.
Mając na względzie przytoczoną argumentację - nie strońmy od towarzystwa. Zabiegajmy o ludzi i o  rozwojowe relacje z ludźmi. Poszukujmy kontaktów odpowiadających naszym potrzebom, zainteresowaniom i gustom!

Do przemyślenia:
"Człowiek zawsze może wstąpić na lepszą drogę - póki żyje." (Henryk Sienkiewicz)
"Czymże jest życie, jeśli nie szeregiem natchnionych szaleństw? - Trzeba tylko umieć je popełniać! A pierwszy warunek: nie pomijać żadnej sposobności, bo nie zdarzają się co dzień." (George Bernard Shaw)
"Nie pytaj siebie, co potrzeba światu. Zapytaj się, co ożywia ciebie, i idź, zrób to, ponieważ światu potrzeba ludzi żywych." (Gil Bailie)
"Nasze życie jest takim, jakim uczyniły je nasze myśli." (Marek Aureliusz)

"Iść w stronę słońca"

Zespół Dwa Plus Jeden "Iść w stronę słońca"

Iść, ciągle iść w stronę słońca
W stronę słońca, aż po horyzontu kres
Iść ciągle iść - tak bez końca
Witać jeden przebudzony właśnie dzień
Wciąż witać go, jak nadziei dobry znak
Z ufnością tą, z jaką pierwszą jasność odśpiewuje ptak

Iść , ciągle być w tej podróży
Którą ludzie prozaicznie życiem zwą
Iść, zawsze iść jak najdłużej
Za plecami mieć nadciągającą noc
Z najprostszych słów swój poranny składać wiersz
W kolorach dwóch raz zobaczyć to, co niewidzialne jest

Iść, ciągle iść,...

Podążać w stronę słońca to:
- maszerować w kierunku (życiodajnego) światła,
- zachwycać się słońcem pozostającym w różnych stadiach jego dziennej wędrówki po niebie,
- kontemplować wschody i zachody,
- wypatrywać niepowtarzalne zjawiska, widoczki, scenki,
- szukać kontrastów, załamań światła, odbić promieni, cieni,
- dostrzegać piękno i urok chwili w określonych okolicznościach przyrody,
- przyglądać się słońcu wychylającemu się spoza chmur oraz prześwitującemu przez gałęzie drzew i szczeliny itp.,
- zauważać ład i porządek nadawany dniom przez słońce,
- oglądać wpływ światła na zachowanie roślin, zwierząt, ptaków,
- zachwycać się zmianami pór roku,
- eksperymentować z fotografią,
- eksperymentować z wydolnością organizmu przy różnym nasłonecznieniu,
- opalać się nie narażając organizmu na oparzenia słoneczne,
- podziwiać świat i siebie,
- brać udział w wycieczkach krajoznawczych, przejażdżkach rowerowych, spacerach (każda forma aktywności dostarcza innych doświadczeń i spostrzeżeń),
- oglądać słońce odbite w wodzie i scenki tworzące się w wodzie wskutek oświetlania obiektów.
(...)
W słońcu rodzą się dobre myśli i pozytywne uczucia. Słońce może więc być natchnieniem dla różnorodnej twórczości (malowanie, muzykowanie, pisarstwo, czytelnictwo, kucharstwo, praca w polu i ogrodzie...). Może też nieść emocje romantyczne. Szczególnie klimatyczne są wieczory i poranki.

Cytaty do przemyślenia:
"Trwaj tylko w słońcu, bo nic pięknego nie rośnie w ciemności." (Friedrich Schiller)
"Miłość wśród cnót jest jak słońce wśród gwiazd: udziela im blasku i piękna." (św. Franciszek Salezy)
"Zachody słońca są dowodem na to, że cokolwiek się zdarzy, każdy dzień może zakończyć się pięknie." (Kristen Butler)
"Co jest prawdą w świetle lampy, nie jest prawdą w świetle słońca." (Joseph Joubert)
"Wiedza jest drugim słońcem dla tych, którzy ją posiadają." (Heraklit z Efezu)

"Szukać sensu życia"

Ellan "Sens życia" 

Smutek z radością się przeplata
Tak mijają: dni, miesiące, lata.
Plany, marzenia, wspomnienia
Są istotą naszego istnienia.

Miłość, tęsknota i jej cierpienie
Dla wielu to tylko marzenie.
Choć miłować wolno jest każdemu
To los poskąpił tego daru - niejednemu.

Miłością trzeba dzielić się jak chlebem.
Dla tej miłości trzeba umieć oddać siebie.
W niej nasz początek i nasz kres.
To ona nadaje naszemu życiu sens.

Każdy człowiek zastanawia się nad swoim życiem i zadaje sobie codziennie wiele różnych pytań. Wśród nich są też takie: czym jest sens życia? kiedy życie ma sens? czy moje życie ma sens? w czym upatruję sensu? co mogę zrobić, by nadać mojemu życiu większy sens?
Szukanie sensu życia jest dostrzeganiem znaczenia przeżywanych uczuć i podejmowanych działań. Jest więc odkrywaniem tego, co jest (dla mnie) ważne, co najważniejsze. Jest też układaniem kolejnych dni w taki sposób, by było w nich miejsce i czas na podążanie za wartościami.
Co ludzkiemu życiu może nadawać sens?
- zadowolenie ze zdrowia fizycznego i psychicznego,
- zadowolenie z pozostawania w łączności z otoczeniem (węższym, szerszym),
- świadomość obranych celów,
- posiadanie programu na życie,
- możliwość codziennego zaspokajania potrzeb (pożywienie, praca, przyjemności, miłość, dobro, piękno),
- posiadanie rodziny i dobre relacje rodzinne,
- pomoc innym ludziom (dzielenie się z nimi dobrami i dobrocią),
- duchowość (szukanie swojej życiowej drogi w wierze, powołaniu, przeznaczeniu),
- pomyślność w realizacji zamierzeń i odnoszone na tej niwie sukcesy,
- udział w życiu społecznym (działanie na rzecz większej liczby osób),
- posiadane pasje, hobby... .
Sens jest ukryty głęboko w nas. Może nim być praca, druga osoba, nauka, twórczość, przyjemności wynikające z zainteresowań, pomoc ludziom w potrzebie, działalność na rzecz społeczności lokalnej, itp. To my definiujemy "rzeczy", które mają dla nas wartość i nadają naszemu życiu sens. Wszystko jest w naszej głowie. Szukanie sensu życia to odpowiadanie sobie na pytania i ustalanie priorytetów w hierarchii ważności podejmowanych działań.

Myśli do przeanalizowania:
"Są dwie drogi, aby przeżyć życie. Jedna to żyć tak, jakby nic nie było cudem. Druga to żyć tak, jakby cudem było wszystko." (Albert Einstein)
"Ze świata każdy ma tyle, ile sobie weźmie." (Lew Tołstoj)
"Jesteśmy tym, co w swoim życiu powtarzamy. Doskonałość nie jest jednorazowym aktem, lecz nawykiem. (Arystoteles)
"Nie można pytać życia o sens, można mu tylko samemu sens nadać." (Romain Gary)

"Znać obszary własnych fascynacji"

Thomas Deszcz "Fascynacja"

Podniecają mnie akty w pełnej kulturze
Podniecają mnie słowa nieznane dotychczas
Podnieca mnie głos z zawartością czegoś
Podnieca mnie prostota i niebanalność
Podnieca mnie czerń i biel oplatające smukłość męskiego piękna
Podnieca mnie samotność przeplatana wolnością
Podnieca mnie tchnienie półmartwej godności
Podnieca mnie słów garść o wpół do piątej
w oparach myśli, czasami wiersza

Fascynacja to silne zainteresowanie czymś, kimś, połączone jest z podziwem, zachwytem, uwielbieniem i chęcią dogłębnego poznania obiektu oczarowania.

Do moich głównych fascynacji zaliczam: odkrywanie i poznawanie ludzi z osobowością oraz poznawanie dorobku kultury ludowej jako odzwierciedlenia wrodzonego człowiekowi poczucia rytmu, harmonii, symetrii, estetyki.

Jakich osobowości szukam? jakie osobowości robią na mnie wrażenie?
Są to ludzie obdarzeni cennymi przymiotami:
- samodzielnie, racjonalnie myślący i mający coś do powiedzenia,
- przyjaźnie nastawieni do innych,
- posiadający siłę wewnętrzną i pewność siebie,
- zdolni wziąć na siebie dużą odpowiedzialność bez obawy przed klęską,
- dobrze się czujący w roli przewodzenia innym,
- zdolni poświęcić swój czas dla idei, sprawy i dobra innych ludzi,
- przykuwający uwagę swoim zachowaniem i życiową postawą,
- oryginalni w sposobie bycia i zachowania.

Co mnie urzeka i zachwyca w kulturze ludowej?
- to, że kultura ta zrodziła się z bliskości z przyrodą i bazuje na wartościach, które łączyły i nadal łączą ludzi wspólnie zamieszkujących wioskę,
- język gwarowy,
- ludowy świat wierzeń, prostota i celność skojarzeń,
- twórczy potencjał ludzi zamieszkujących tereny wiejskie,
- tradycja przekazywana z pokolenia na pokolenie,
- naiwni twórcy, naiwna wiara, naiwna twórczość,
- urok malowanych skrzyń, haftów, ceramiki, kilimów, wycinanek; wymowa stosowanych elementów dekoracyjnych,
- przekazywana z pokolenia na pokolenie umiejętność wytwarzania haftów, koronek, wycinanek, rzeźb, ceramiki, wyrobów ze słomy,
- stroje regionalne podkreślające lokalną tożsamość,
- muzyka, przyśpiewki i taniec ludowy,
- jarmarki, odpusty, kicz,
- wiejskie gusta,
- oryginalność,
- opisywanie świata za pomocą znaków symbolicznych wziętych z natury.
Kultura ludowa od wieków miała wpływ na kulturę ogólnopolską. Jej bogactwo, różnorodność i piękno przyciągało artystów, którzy chętnie czerpali inspiracje z jej źródła.

Co dają nam nasze fascynacje?
- pozwalają lepiej rozumieć siebie, otoczenie i kulturę panującą w środowisku zamieszkania i nie tylko,
- ułatwiają rozumienie porządku świata,
- umożliwiają zaglądanie w zakamarki ludzkiej duszy,
- odkrywają bazową rolę tradycji, wiary i wierzeń w tworzeniu "nowego."
Oscar Wilde "Człowiek naprawdę posiada tylko to, co jest w nim..."

Cytaty do przeanalizowania:
"Moja fascynacja jego mózgiem jeszcze trwa. I dobrze. Niech tak zostanie. Przecież to nic złego zachwycić się mężczyzną." (Janusz Leon Wiśniewski)
"Miłość jest pewną formą dzieciństwa, bo od nowa czyni nas zdolnymi do absolutnej fascynacji i prostej, głębokiej, niezachwianej wiary." (Yann Martel)
"Nieznane jest o wiele bardziej fascynujące, kiedy ograniczysz się do wyobrażania go sobie." (Licia Troisi)

"Szukać dla siebie przestrzeni życiowej"

A.R. Ammons "Rozmowa z górą" (tłum. z j.ang. Stanisław Barańczak)

Szedłem droga w kurzu,
kiedy góra
po przeciwległej stronie
wdała się ze mną w milczenie:
jak to jest, zapytałem,
że nie znane mi jest coś takiego
jak twoja masywna symetria i spoczynek:
a jeśli nawet, odparła góra,
to co, chciałbyś
tak tkwić
osadzony tu
bez perspektywy żadnej zmiany, podniesiony
na poziom wiecznie tego samego widoku:
więc poszedłem dalej
licząc swoje niezliczone palce

Co nazywamy przestrzenią? (za SJP)
- nieograniczony obszar trójwymiarowy, w którym zachodzą wszystkie zjawiska fizyczne,
- część takiego obszaru objęta jakimiś ograniczeniami, też: miejsce zajmowane przez jakiś przedmiot,
- rozległa, pusta powierzchnia bez wyraźnie oznaczonych widocznych granic,
- odległość między czymś a czymś,
- ogół zjawisk społecznych, politycznych, itp.

Każdy człowiek ma jakiś pomysł na siebie i swoje osobiste cele do realizacji. Do czerpania zadowolenia i posiadania poczucia spełnienia potrzebne są:  przestrzeń (miejsce) i czas. Wiemy, że nie możemy niczego "zdziałać", gdy nie mamy warunków do działania. Warto mieć tego świadomość i dokładać starań, by warunki normalnej ludzkiej aktywności były zawsze spełnione, dotrzymywane.

Zbieranie myśli i informacji, analizowanie dostępnej wiedzy, poszukiwanie rozwiązań, słuchanie siebie, uwaga i uważność - to czynności psychiczne towarzyszące każdej aktywności. Myśl, że "w swojej przestrzeni pozostajemy sami" stanowi główną wytyczną do szukania i tworzenia przestrzeni dla siebie, dla własnej aktywności, na czas aktywności własnej dedykowany.

Przedmiotowy czas i przestrzeń potrzebne nam są m.in.na:
- pobyt w ciszy i samotności,
- odpoczynek i rozmyślania,
- lekturę,
- rozwijanie zainteresowań,
- pasje,
- uprawianie sportu i dbałość o kondycję fizyczną,
- życie towarzyskie,
- życie rodzinne,
- naukę,
- inne przyjemności według indywidualnego uznania.

W sytuacji pozostawania w układzie partnerskim, czy rodzinnym, powinniśmy także mieć czas i przestrzeń na indywidualne sprawy. Dawanie sobie i partnerowi czasu i przestrzeni jest wymogiem zgodnego współistnienia w związku. To wyraz uznania potrzeby samorealizacji i samostanowienia każdej ze stron. Jest to kwestia niezwykle ważna dla zachowania normalności, odrębności osób, ich indywidualności i ich rozwoju.

Myśli do przeanalizowania:
"Można być zamkniętym w łupinie orzecha i czuć się panem nieskończonych przestrzeni." (Michał Głowiński)
"Młodym potrzebna jest przestrzeń, starym czas." (Paul Morand)
"Świat marzeń wymaga przestrzeni." (Lidia Jasińska)
"Wycofuję się z miejsc i od ludzi co pewien czas. Potrzebuję przestrzeni od świata, który jest wypełniony milionami ust, które mówią zbyt wiele, ale nigdy nie mają nic do powiedzenia." (Kaitlin Foster)
"Dla wszystkich starczy miejsca pod wielkim dachem nieba." (Edward Stachura)

"Szanować nauczycieli!"

Jerzy Ficowski  "Wielka podróż"

Ta nasza Pani,
tak nam o świecie mówić potrafi,
że aż na mapie niebieskie plamy
szumią jak morza i oceany.

A co jest plamką żółto-czerwoną,
wyrasta górą wielką i stromą... .
Przed nami mapy arkusz nieduży,
a my jesteśmy w wielkiej podróży!

Co było obce, będzie nam znane.
Bo nasza Pani jest kapitanem,
co na okręcie dokoła świata,
płynie wraz z nami przez szkolne lata.

Koniec roku szkolnego to powód do zastanowienia się nad rolą nauczycieli w moim/naszym życiu, w życiu człowieka w ogóle - niezależnie od lat życia. Szkołę uosabiamy i wspominamy głównie poprzez nauczycieli, którzy nas uczą/uczyli. Moje szkolne wspomnienia zawsze były i są piękne. Wyniosłam z rodzinnego domu dwie ważne lekcje, które ustawiły moje myślenie względem tej, jakże ważnej Instytucji.
Lekcja pierwsza: do szkoły chodzi się po wiedzę; z nauczycielami należy współpracować w jej pozyskiwaniu; należy być ciekawym wiedzy; jeżeli coś bardzo interesuje, należy szukać odpowiedzi w kontakcie z nauczycielem przedmiotu lub we własnym zakresie, w dostępnej literaturze i w innych dostępnych źródłach.
Lekcja druga dotyczy kwestii koleżeńskich: nie należy wchodzić w konflikty z rówieśnikami; za darmo nikt nikogo nie bije i mu nie dokucza; z osobami, z którymi nam nie po drodze nie należy wchodzić w bliższe "układy"; nie wolno pozostawać w toksycznych kontaktach rówieśniczych; sprawy denerwujące skutecznie wyjaśniać.
Tych nauk trzymam się do dziś, i uważam, że są mądre, rozsądne i w moim życiu się ciągle sprawdzają.

Za co cenię i szanuję swoich nauczycieli?
- za naturalność i normalność,
- za wiedzę, doświadczenie i otwartość,
- za prawdomówność, odpowiedzialność za przekazywaną wiedzę i szacunek dla każdego człowieka,
- za poczucie własnej wartości i szacunek dla siebie samych,
- za znajomość własnych kompetencji, potrzeb, granic poprawności i przyzwoitości,
- za gwarancję poczucia bezpieczeństwa przy nich i z nimi,
- za umiejętność utrzymania dyscypliny w zespole i respektowanie wymagań przedmiotowych,
- za wiarygodność i sprawiedliwość w ocenianiu wyników w nauce i zachowaniu uczniów,
- za troskę o każdego ucznia,
- za poczucie humoru, uśmiech i życzliwość,
- za stosowanie słów: proszę, dziękuję, przepraszam.

Nauczyciel, w moim przekonaniu, to ktoś bardzo ważny w życiu każdego człowieka; ktoś, kto uczy człowieczeństwa poprzez swoje zachowanie i swoją postawę; ktoś, kto ma osobowość i określone poglądy; ktoś, kto jest kulturalny, liczy się z drugim człowiekiem i nigdy nikomu nie szkodzi w imię jakichś własnych, małych czy większych interesów.
Rodzice zobowiązani są budować ufność względem nauczycieli i wspierać własne dzieci w obszarach, które dzieciom sprawiają trudności. Bez pozytywnego nastawienia rodziców do nauczycieli i środowiska do nauczycieli, nie będzie dobrej szkoły i pożądanych rezultatów nauczania oraz wychowania.

Myśli do przeanalizowania:
"Życie jest cudem, a nauczyciel powinien być przygotowany do bycia medium dla tego cudu." (Edward Blishen)
"Często osobowość nauczyciela jest ważniejsza od posiadanej przez niego wiedzy." (Soren Kierkegaard)
""Najwyższym poziomem umiejętności edukacyjnych jest sztuka obudzenia w dorosłym uczniu kreatywności, przy wykorzystaniu prostych pomocy dydaktycznych." (Albert Einstein)
"Kluczem do edukacji jest przeżycie piękna." (Friedrich von Schiller)
"Wychowanie, jeśli nie jest wzorem i miłością, nie jest wychowaniem." (Johann Heinrich Pestalozzi)

"Szukać źródeł radości"

Joanna Kulmowa "Co to jest radość?"

Co to jest radość?
Niebo, kiedy nagle w kałuży zaświeci.
Ciepły wiatr
niespodziany,
co nam wybiega naprzeciw.
I jeszcze:
wcześnie rano chleb,
kiedy słońce w ostrzu noża tuż obok.
I ni stąd, ni zowąd,
twój uśmiech,
mój uśmiech.
I tam w górze, dziko rozpędzony
obłok.
Radość mała
i radość wielka:
wielka jak sztandarów mokrych
furkotanie,
mała
jak czerwona kropelka
biedronki
na białym tulipanie. 

Radość to ze wszech miar pożądana, budująca emocja. Wyraża się w świadomości całkowitego spełnienia, zadowoleniu, satysfakcji, poczuciu szczęścia. Towarzyszy jej śmiech/uśmiech, zabawa, przyjemność, chęć dzielenia się przeżyciami z innymi ludźmi. Przeżywane przez ludzi radości udzielają się innym (zarażają) i niosą się po okolicy powodując ogólną chęć do życia i aktywności.

Gdzie szukać źródeł radości?
- w akceptacji siebie takim, jakim się jest,
- w docenianiu tego, co już posiadamy,
- w codzienności - przez zachwyt dla drobnych osiągnięć, sukcesów, doświadczeń,
- w możliwościach darmowego korzystania z rzeczy podstawowych (zdrowie, słońce, miłość, natura),
- w posiadaniu pracy i możliwości zarobkowania,
- w posiadaniu pasji i sukcesach na tym polu,
- w nadawaniu rzeczom znaczenia i wartości,
- w uważnym obserwowaniu otoczenia - i dostrzeganiu różnych jego "barw" i uroków,
- we wdzięczności wobec ludzi, przyjaciół, znajomych, rodziny,
- w szukaniu spokoju i harmonii w sobie,
- w spotkaniach z ciekawymi ludźmi,
- w realizacji własnych marzeń,
- w pozytywnej ocenie rzeczywistości (zaprzestanie narzekań na wszystko i wszystkich),
- w próbowaniu nowych, dotychczas nieznanych rzeczy; w ich poznawaniu oraz odkrywaniu nieznanych ich walorów,
- w samodzielnym podejmowaniu i kreowaniu różnych przedsięwzięć,
- w kontrolowaniu własnego życia,
- w dążeniu do wysokiej samooceny,
- w dostrzeganiu dobra w sobie i eliminowaniu swoich ograniczników: poczucia winy i poczucia wstydu,
- w prowadzeniu aktywnego, pod każdym względem, trybu życia,
- w świętowaniu ważnych życiowo chwil,
- w dbaniu o siebie i swój dobrostan,
- w poznawaniu i odkrywaniu sensu życia,
- w nauce i uczeniu się,
- w szeroko pojętej pracy twórczej,
- w poznawaniu kultury i historii własnego kraju, i nie tylko.

Powodów i możliwości przeżywania radości jest nieskończenie wiele. Cały problem tkwi w tym, by chcieć je (te powody) dostrzegać i - odkrywać: wszystko, co szczególne; wszystko, co wyjątkowe; wszystko, co jest sukcesem chwili, dnia, życia; wszystko, co nas zaskakuje, zadziwia, przychodzi nieoczekiwanie, robi wrażenie, ubogaca, jest odkryciem, jest efektem ciężkiej pracy... . Nasza świadomość, uważność i przyzwolenie na radość na pewno przełożą się na częste, zasłużone, piękne przeżywanie takich życiowych chwil. Hipokrates zauważył: "Trzeba wiedzieć, że z mózgu samego płyną nasze przyjemności, radości, śmiech, wesołość, a także smutki, ból, żałość i łzy..."   

Do przemyślenia:
"Radość i miłość są skrzydłami wielkich przedsięwzięć." (Johann Wolfgang Goethe)
"Spośród rzeczy przyjemnych, te radują najbardziej, które się zdarzają najrzadziej." (Demokryt)
"Naprawdę istnieje tylko jedna radość: obcowanie z ludźmi." (Antoine de Saint-Exupery)
"Radość przeżywa się tylko wtedy, gdy sprawia się ją innym." (Karl Barth)

"Milczeć???"

Marcin Urban "Zanim"

Zanim powiesz słowo,
które bardzo boli
uwzględnij, że czas leczy
nadzwyczaj powoli

więc, żeby nie żałować
słów swych długo potem
pamiętaj, że milczenie
jest? naprawdę złotem!

Milczenie to nic nie mówienie, nie rozmawianie, nie kontaktowanie się z nikim, nie poruszanie niewygodnych/żadnych tematów, nie protestowanie przeciwko komuś/czemuś, nie wyrażanie opinii w sprawach codziennych, znaczących itp. (SJP). To zachowanie ciszy przez osobę mówiącą (bo tylko taka może milczeć).

Kiedy milczymy?
- gdy chcemy się odizolować od świata i żyć własnym życiem,
- gdy nie wiemy co mądrego powiedzieć, a nie chcemy wygłaszać zdań niestosownych do problemu czy sytuacji,
- gdy nie chcemy wypowiadać się na tematy objęte formułą tabu, 
- gdy nie chcemy swoją wypowiedzią kogoś skrzywdzić lub kogoś wyręczać,
- gdy boimy się odrzucenia lub niezrozumienia z powodu naszych poglądów,
- gdy chcemy wyznaczyć i zachować swoją prywatność i osobność,
- gdy mamy świadomość znaczenia słów i wiemy, że czegoś raz powiedzianego nie da się wycofać,
- gdy mamy świadomość, że nie wszystko w swojej sprawie jest "na sprzedaż".

Milczenie może być również rodzajem karania rozmówcy (kogoś bliskiego, kogoś pozostającego w jakiejś relacji z milczącym). Milczący może przejawiać/pokazywać chęć ignorowania rozmówcy ( nie szanuję cię i w związku z tym nie podejmę z tobą rozmowy, lub - mam o sobie wysokie mniemanie i patrzę na wszystkich i wszystko z góry). Milczenie bywa więc pokazem dominacji, ale też - to przypadek głęboko patologiczny -  przejawem narcyzmu ( człowiek rządny władzy dla własnej satysfakcji - chory na władzę - milcząc pokazuje, kto tu rządzi i wymusza bezwzględne podporządkowywanie się swoim postanowieniom i fanaberiom - szczególnie wtedy - gdy ma do czynienia z osobą słabszą od siebie psychicznie lub pozostającą w układzie wzajemnych zależności). Takie patologiczne zachowania muszą być społecznie piętnowane i pozostawać pod społeczną kontrolą, bo są niszczące, niszczycielskie i niebezpieczne.

Kiedy nie powinniśmy milczeć?
- gdy obserwujemy czyjąś zaborczość, napastliwość, zachowania narcystyczne ( wyznaczamy granice samowoli, swawoli, zaborczości),
- gdy dzieje się komuś krzywda,
- gdy dostrzegamy problemy chorobowe, psychiatryczne, przestępcze,
- gdy dostrzegamy przemoc w rodzinie, na ulicy, w środowisku,
- gdy dostrzegamy poważne przekręty i niedopatrzenia w sprawach natury społecznej, politycznej, gospodarczej, uniemożliwiające prawidłowe funkcjonowanie środowiska lokalnego czy państwa,
- gdy dostrzegamy potrzebę zmian (np. w infrastrukturze) w celu poprawy życia mieszkańców.

W normalnym, codziennym życiu normalnych ludzi, chodzi o milczenie będące bezsłownym sposobem dobrej komunikacji międzyludzkiej. Dzięki takiemu milczeniu chcemy się lepiej słyszeć i lepiej rozumieć - oraz - chcemy mieć okazję wszechstronniej spojrzeć na samych siebie. Milczenie powinno mieć w normalnej komunikacji pozytywny wydźwięk, tzn. bardziej zbliżać ludzi do siebie niż słowa często przez nich wypowiadane.

Myśli do przeanalizowania:
"Milcz, albo powiedz coś takiego, co jest lepszym od milczenia." (Pitagoras)
"Reszta jest milczeniem." (William Szekspir)
"Milczenie to przyjaciel, który nigdy nie zdradza." (Konfucjusz)
"Są chwile w ludzkim życiu, podczas których milczenie zastępuje najwznioślejsza mowę." (Bolesław Prus)

"Dobrze wybierać"

Edward Stachura "Smutek jest jak pochód - przemija"

Dwóch ich w szrankach, każdy poetą.
Jak mam wybrać?Zawieszam myśl w próżni.
Który większą nakarmi podnietą,
kiedy nie są sobie nic dłużni.

Jeden rzewnym słowem mnie pieści,
drugi napiął Apollina kuszę...
Czy też moje serce pomieści
tyle wahań i lirycznych wzruszeń?

Miotam się! Już za oknem ciemności.
- by to szlag, by to jasna cholera!
Trudny wybór i strasznie mnie złości,
że mam wybrać, gdy nie chcę wybierać.

Do każdego mnie ciągnie! Z ochotą
wezmę obu... (kochana - nic z tego!)
Nagle światło w tunelu - myśl złota - 
wiem, co zrobię, wybiorę trzeciego!

Wybory europarlamentarzystów przywołały myśl o wyborach w ogóle. Każdego dnia przecież dokonujemy różnych życiowych wyborów. Wybieramy między rodziną a karierą, wybieramy partnera, słowa do słownika domowego, szkołę, studia, drogę życiową, ubrania na różne okoliczności itp.
 Czasownik "wybierać" jest efektem naszych preferencji. Trzeba najpierw woleć/preferować to coś nad coś innego, aby na tej podstawie wybrać coś spośród wielu możliwości. (SJP)

Sztuki dokonywania wyborów uczymy się od najmłodszych lat życia. Odzwierciedla ona nasze poczucie tożsamości, wizję siebie w świecie, nasze potrzeby, wartości, cele. Świadczy o naszej samoświadomości i rozpoznaniu dokąd chcemy zmierzać.
Interesują nas zwykle wybory doskonałe, najlepsze, ale te nie zawsze są fizycznie możliwe wykonawczo (bo uwarunkowania przekraczają nasze możliwości z różnych obszarów naszego życia i funkcjonowania). Przejawiamy w takich sytuacjach otwartość na kompromis/kompromisy ( ustalamy preferencje, z czegoś rezygnujemy na rzecz czegoś, zadowalamy się rozwiązaniami połowicznymi).

Najtrudniejsze są zawsze takie wybory, które niosą konsekwencje na całe życie (wybór życiowego partnera, wybór własnej ścieżki rozwoju, zakup mieszkania, itp.). Takich wyborów nie wolno dokonywać spontanicznie. Trzeba traktować je poważnie i rozważnie:
- zestawić argumenty "za" i "przeciw",
- przeprowadzić matematyczną kalkulację,
- posłuchać "głosu"własnej intuicji i własnych emocji,
- zebrać informacje od innych ludzi, w tym osób zaufanych,
- wybrać mniejsze zło,
- czasem odroczyć decyzję.

Zwykle boimy się konsekwencji własnych wyborów, ale chcąc być osobami normalnymi, odpowiedzialnymi i szczęśliwymi, musimy codziennie decydować o różnych sprawach - i - (w związku z tym) wybierać rozwiązania spośród wielu możliwych opcji. 

Kiedy oceniamy wybory jako dobre? Otóż wtedy, gdy nie pociągają za sobą niepożądanych konsekwencji - w kolejności: dla nas, naszej rodziny, znajomych i reszty świata. Podejmowania dobrych decyzji można się nauczyć. Jeżeli robimy to systematycznie, to schemat rozważnego podejścia do każdego wyboru mamy w głowie, a przestrzegając procedur, na ogół się nam udaje. Wszelkie potknięcia są tylko potwierdzeniem zasady ogólnej.

Myśli do przeanalizowania:
"Wybór zawsze wiąże się z utratą rzeczy, której nie wybraliśmy. Ale jeśli zaczynamy po niej rozpaczać, to nie mamy czasu dobrze zająć się tym, co wybraliśmy." (Irena Kwiatkowska)
"Człowiek ma skłonność do wybierania na co dzień nie tego, co jest dla niego rzeczywiście najlepsze, lecz tego, co wydaje się dobre w chwili wyboru. (Herbert Simon)
"...mężczyzna ma przywilej dokonywania wyboru, kobieta tylko możliwość odmowy (...) (Jane Austen)
"Złe wybory wydają się błędne tylko, gdy człowiek ogląda się za siebie." (Jill Barnett)

"Szanować Matkę"

Czesław Janczarski "Piękny dzień"

Marysia mówi: piękny dzień mamy.
- A jaki piękny?
- Jak uśmiech mamy!
Taki pogodny, jasny od rana,
Jak oczy matki, gdy patrzą na nas.

Żeby w tych oczach była pogoda
Czysta jak błękit, jak modra woda,
By był w nich uśmiech jasny i świeży
To przecież od nas trochę zależy.

Dzień Matki - święto przypadające w/g kalendarza 26 maja. Jego treść, sens i znaczenie powinniśmy nosić w sercu przez cały rok - i przez całe życie. Dlaczego?
- bo matka jest osobą, która dała nam życie,
- bo zapewnia nam bezpieczeństwo każdego dnia,
- bo każdego dnia patrzy na nas z troską, zrozumieniem,
- bo każdej matce zależy na zdrowiu, rozwoju i dobrostanie własnych dzieci,
- bo uczy dzieci pokonywania trudności i realizowania postawionych sobie zadań,
- bo motywuje do codziennej aktywności, odpowiedzialności za swoje czyny i pracy nad sobą,
- bo jest cierpliwa, dyskretna, uważnie słuchająca,
- bo jest wrażliwa i zaraża wrażliwością na wszystko, co w życiu ważne, piękne, niepowtarzalne, wyjątkowe,
- bo uczy krytycznego patrzenia na świat i przestrzega przed różnymi życiowymi pułapkami,
- bo daje przykład własnym zachowaniem,
- bo zawsze poszukuje najlepszych rozwiązań,
- bo dba o dom i rodzinę,
- bo jest obowiązkowa, rzetelna, prawdomówna,
- bo nikogo nie dyskryminuje i nie dyskwalifikuje,
- bo lubi siebie, swoją rodzinę, swoją pracę,
- bo dostrzega innych ludzi i ich potrzeby,
- bo nigdy nie wynosi się ponad innych,
- bo wyznacza granice normalności i poprawności,
- bo lubi się uśmiechać do ludzi i jest ciekawa świata,
- bo ma swoje zainteresowania i pasje, które pomagają jej czuć się osobą spełnioną.

Być matką to wielka sprawa. Na co dzień tego sobie nie uświadamiamy, ale przy okazji Święta Matki jest okazja, by przyjrzeć się roli dokładniej. Wniosek nasuwa się jeden: każdej matce należą się ukłony i szacunek przez całe jej życie, bo rola jest wymagająca, odpowiedzialna, kształtująca, formująca, dająca możliwość dzieciom odczuwania szczęścia w życiu. Każde spojrzenie Matki uspokaja, daje radość, nadaje sens istnieniu. Życzę każdej Mamie stu lat życia w zdrowiu oraz rodzinnym i społecznym szacunku!!!

Myśli do przeanalizowania:
"Matka nie musi wszystkiego rozumieć - wystarczy, żeby kochała i ochraniała. No i była dumna. (Paulo Coelho)
"Bo choćby nawet cały świat rzucał w ciebie kamieniami, to jeżeli mama stoi po twojej stronie, nic ci się nie stanie." (Jojo Moyes)
"Żadna mądrość, której możemy nauczyć się na ziemi, nie da nam tego, co słowo i spojrzenie matki." (Wilhelm Raabe)
"Ludzie to zawsze dzieci swoich matek. Bez matki nie ma poety, nie ma bohatera." (Maksym Gorki)

"Żyć w przyjaźni z naturą"

Julian Tuwim "Rzeczka"

Płynie, wije się rzeczka
Jak błękitna wstążeczka,
Tu się srebrzy, tam ginie,
A tam znowu wypłynie.

Woda w rzeczce przejrzysta,
Zimna, bystra i czysta,
Biegnąc mruczy i szumi,
Ale kto ją zrozumie?

Tylko kamień i ryba
Znają mowę tę chyba,
Ale one, jak wiecie,
Znane milczki na świecie.

Natura leczy, uspokaja i uszczęśliwia. Wszyscy to instynktownie czujemy i wiemy, chociaż  nie zawsze zabiegamy o codzienny kontakt z naturą. Przypomnienie skutków izolacji od przyrody na pewno zwiększy naszą częstotliwość pobytów na powietrzu i pobudzi nas do większej aktywności ruchowej i wysiłkowej.
A trzeba pamiętać i wiedzieć przynajmniej to, co poniżej:
- w oderwaniu od przyrody psychiatrzy upatrują plagi zaburzeń psychicznych,
- ekspozycja na roślinność ma wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego,
- drzewa i krzewy wokół domu obniżają poziom adrenaliny we krwi i w moczu,
- obserwacja ptaków wspiera leczenie depresji, cukrzycy, chorób serca i innych chorób przewlekłych,
- oglądanie ptaków przypomina medytację, a ta spowalnia degradację istoty szarej mózgu,
- ruch na świeżym powietrzu jest doskonałą okazją do dotlenienia organizmu  i przećwiczenia oddechów z przepony,
- przyroda, przestrzeń i powietrze angażują wszystkie zmysły i mają moc wyciszania głowy oraz ciała,
- przyroda, przestrzeń i powietrze kolosalnie zwiększają nasze dobre samopoczucie i zdrowie,
- przyroda, przestrzeń i powietrze łagodzą objawy ADHD u dzieci,
- słońce uruchamia w skórze produkcję cennej, przeciwkrzywiczej witaminy D,
- słońce oraz ciepłe powietrze regulują zegar biologiczny człowieka, a on wpływa na subtelną grę hormonów, kortyzolu i melatoniny, a te z kolei sterują procesem budzenia się i zasypiania,
- oprócz zegara dobowego, w mózgu działa także zegar roczny, który odnotowuje zmiany pór roku i "ogłasza" potrzebę wykonywania prac rolniczych stosownych do aktualnej z nich,
- słońce we właściwej dawce i - szczególnie rano - poprawia odporność, uwalnia endorfiny i hamuje rozwój chorób autoimmunologicznych, czego nie uzyskamy za sprawą oświetlenia sztucznego.

Trwa najpiękniejsza pora roku - WIOSNA - przebywajmy jak najdłużej na powietrzu i bądźmy aktywni na miarę swoich możliwości i okoliczności występujących w miejscu pobytu. Nasze zdrowie jest w naszych rękach, a znane powiedzenie mówi: "lepiej zapobiegać, niż leczyć".I tak naprawdę jest!

Do przemyślenia:
"Jeżeli jestem sam w lesie, nie może mnie spotkać żadna podłość, nie mogę usłyszeć kłamstwa ani świstu bata." (Ryszard Kapuściński)
"Jakże nudne i monotonne byłyby odgłosy lasu, gdyby prawo do śpiewania miało tylko dziesięć najzdolniejszych ptaków?" (Arnold Bennett)
"Deszcz - najstarsza kołysanka świata." (Erich Maria Remarque)
"Natura jest zawsze mądrzejsza od ludzkich pomysłów." (Antoni Kępiński)

"Strzec się cynizmu"

Kazimierz Przerwa-Tetmajer "Nie wierzę w nic"

Nie wierzę w nic, nie pragnę niczego na świecie.
Wstręt mam do wszystkich czynów, drwię z wszelkich zapałów.
Posągi moich marzeń strącam z piedestałów
I zdruzgotane rzucam w niepamięci śmiecie...

Cynizm jest rodzajem postawy obronnej przyjmowanej w sytuacji dotykających nas porażek, zaskoczeń, bulwersujących działań podejmowanych przez ludzi dotychczas przez nas docenianych, uważanych za mądrych, rozsądnych, rozumnych, roztropnych, poprawnych, przyjacielskich. Zawód i szok, jakiego doznaliśmy i doznajemy z powodu zachowań tych ludzi, wywołuje w nas skrajnie negatywne uczucia, z którymi nie umiemy sobie poradzić inaczej, jak tylko przez odrzucenie i zlekceważenie wszystkiego, i wszystkich dotychczas uznawanych wartości i zasad,  i zaistnienie we "własnym, niezależnym, po swojemu uporządkowanym świecie". Groźne jest to, że jeden zawód (rozczarowanie) i związane z nim odrzucenie wartości i zasad (coraz to) rozszerza się na wszystkie inne zdarzenia i sytuacje, których jesteśmy świadkami i uczestnikami, i staje się sposobem reagowania na całą rzeczywistość, która wokół nas jest, i która wokół nas się dzieje, a także na ludzi, z którymi się kontaktujemy, i którzy tę rzeczywistość budują i kreują. Cynizm staje się z często postawą życiową - i oznacza życie po swojemu, na własny rachunek, na własny sposób, w izolacji od otoczenia i bieżących spraw. Najgorsze w nim jest to, że obdziera nas -ludzi z wrażliwości na potrzeby i problemy innych osób i całej populacji. Zachowania ludzi cynicznych nie zawierają takich ludzkich emocji, jak współczucie, pomoc drugiemu w potrzebie, troska o dalsze losy poszkodowanego, wsparcie słabszego, kibicowanie czyjemuś sukcesowi, mobilizacja w kierunku osiągnięcia jakiegoś ważnego celu, itp.

O postawę cyniczną nietrudno w obecnej sytuacji społeczno-politycznej naszego kraju, gdzie na naszych oczach odbywa się kupowanie głosów poparcia, masowa indoktrynacja, zastępowanie oczekiwanej normalności koniunkturalnymi rozgrywkami międzypartyjnymi, gdzie odbywa się lekceważenie ludzi inaczej myślących, będących w mniejszości, słabszych; gdzie rządzący prezentują bagatelizujący stosunek wobec nauczycieli i ogrywają ich na oczach całego społeczeństwa, a w Radiu Maryja słyszy się opinie, że nauczyciele mają niechętny stosunek do wychowanków, bo biorą ich za zakładników swoich finansowych żądań, itp. Źle i niekomfortowo żyje się w kraju, w którym ludzie nie mówią tego, co naprawdę myślą, ale w bieżących rozmowach dopasowują się do poglądów rozmówcy, by nie zablokować sobie wejścia na salony tych, którzy aktualnie mają władzę (gdyby możliwość sięgnięcia po władzę się pojawiła).

Na zakończenie dopowiem:
- nie możemy bezwolnie przyjmować jakichkolwiek narzucanych poglądów zanim ich wcześniej nie przeanalizujemy i nie zrozumiemy,
- nie możemy obrażać się na przytyki i zachowania osób przez nas wysoko cenionych, a teraz prezentujących myślenie, sposób bycia i zachowania, który nas zaskakują, porażają, bulwersują,
- musimy czym prędzej nauczyć się panowania nad własnymi emocjami i zamiast izolować się i być obojętnymi, postarajmy się przyjmować postawę podejmowania dialogu z tymi ludźmi (w naszej ocenie) kontrowersyjnymi. Każde wycofywanie się, wewnętrzna izolacja i prezentacja zachowań pozbawionych wrażliwości na drugiego człowieka jest groźne dla nas i dla naszego otoczenia,
- pamiętajmy: cynizm to zło, którego należy się strzec i nie wypada o tym nie wiedzieć!

Do przemyślenia:
"Cynizm to produkt wygodnictwa i bezczynności." (Bertrand Russel)
"Cynizm każe kwestionować każdą dobrą intencję, rodzi brak społecznego zaufania." (Philip Zimbardo)
"Cuda się zdarzają, przyjacielu. Ale cynizm nie pozwala ich dostrzegać." (M. J. Rose)
"Nic nie wywołuje tyle cynizmu, co wielka miłość bez wzajemności, ale też nic nie wywołuje tyle skromności." (Andre Maurois)

"Świętować Wielkanoc"

Jadwiga Zgliszewska "Zmartwychwstanie"


...rozkołysało oziminę
i triumfalne sztandary

rozzłociło kaczeńce
jak koronę zwycięstwa

rozdzwoniło skowronki
i serca na rezurekcję

rozbłękitniło niebo
nad głowami niedowiarków

otwierając szeroko Bramę Zbawienia
przez cud Wielkiej Nocy

Świętować Święta Wielkanocne to:
- znać treść i sens Zmartwychwstania,
- przeprowadzić refleksję nad swoim zachowaniem i postępowaniem,
- przypomnieć domową tradycję wielkanocną,
- zaplanować czas świąteczny kładąc akcenty na rzeczy najważniejsze (w subiektywnej ocenie),
- wykonać wiosenne porządki,
- przygotować dekorację świąteczną uwzględniając wiosenną kolorystykę i naturalne akcenty,
- przygotować świąteczne menu mając na uwadze tradycję i gusty uczestników uroczystego spotkania przy wspólnym stole,
- dostrzegać i podziwiać piękno odradzającej się przyrody,
- być człowiekiem pomocnym dla domowników, sąsiadów, otoczenia.

Do przemyślenia:
"W swojej męce, śmierci i zmartwychwstaniu Chrystus streścił historię każdego pojedynczego człowieka i wszystkich ludzi razem, przyjmując na siebie ciężar ich nędzy i grzechów oraz pomnażając u nich możność doskonalenia się i uświęcenia." (Paweł VI)
"Miłość na wiek się nie ogląda." (Puszkin)
"Aby dojść do nieba, trzeba oderwać się od ziemi." (św. Teresa)

"Tworzyć projekty własnej aktywności"

Stowarzyszenie Domu Opieki "Złota Jesień" w Gdańsku "Jak wspaniały jest człowiek"

Jak wspaniały jest człowiek,
Myślą może przemieszczać się w czasie,
Wędrować po znanych dróżkach przeszłości,
Spotykać tych, którzy odeszli,
Przywoływać ich słowa, sytuacje, zdarzenia, 
Cieszyć się przebywaniem z nimi,
Tak, jakby nic się nie zmieniło.

Może wybiegać myślą w przyszłość.
Układać scenariusze wydarzeń,
Które mogą wystąpić, ale przecież nie muszą.
Zmieniać sny w jawę,
Osadzać marzenia w rzeczywistości,
Przesuwać zdarzenia w czasie,
Jak na taśmie filmowej.

Cudownie stworzony człowiek
Jest wyróżniony spośród wszelkiego stworzenia.

Warto mieć poczucie wielkości człowieka wśród stworzeń świata i traktować to wyróżnienie jako zobowiązanie do bycia "mądrze" aktywnym.

Czym jest aktywność?
Aktywność to istota życia. To swoista energia związana z czynem. Obejmuje zarówno działanie jak i myślenie. Jej cechą jest zmienianie rzeczywistości, a więc nieustanne regulowanie stosunku ze światem zewnętrznym. Każda aktywność to zespół ruchów i czynności w różnym stopniu i w różny sposób zorganizowanych. Bodźcami popychającymi do działania są okoliczności zewnętrzne, cechy indywidualne, braki i niedostatki, potrzeba zmiany rzeczywistości, wartości osobiste i kwestie kulturowe. Nasze zachowania uzależnione są od stanu otaczającego świata, od sytuacji życiowej każdego z nas, od naszej kondycji psychofizycznej i od naszych życiowych doświadczeń.

Czym jest "mądra aktywność"?
"Mądra aktywność" to aktywność przez nas kontrolowana. Każdy wie, że centrum wszelkiej aktywności mieści się w rozumie. Uważamy, że jesteśmy mądrzy, analizujemy, rozważamy wszystkie "za i przeciw", podejmujemy (wydaje nam się) mądre decyzje. Dostrzegamy jednakże, że często nieprzemyślane wcześniej lub nieprzemyślane do końca kwestie powodują stres, zawód i zdenerwowanie. Można tych rozterek uniknąć za sprawą wcześniejszego poszukiwania optymalnych rozwiązań. Oczywiście rzeczy nieprzewidziane zawsze zdarzać się będą, ale nie będą nas aż tak bardzo stresować i "dołować", bo towarzyszyć nam będzie świadomość i przekonanie, że zrobiliśmy wszystko, co możliwe, by sprawy szły w pożądanym kierunku i przyniosły pożądane przez nas efekty.

Po co tworzyć projekty aktywności własnej?
Tworzenie projektów to całościowe spojrzenie na temat, problem, zadanie. Aby stworzyć wizję zagadnienia potrzebne są (oprócz tematu opracowania): przedmiotowa wiedza, a więc samodzielne wykonanie pewnej (dużej i najważniejszej) pracy umysłowej, ustalenie stanu posiadania potrzebnych materiałów i wyliczenie własnych możliwości finansowych, wyznaczenie drogi dojścia do efektów końcowych, opracowanie organizacji działań i ustalenie kosztów pracy, zgromadzenie niezbędnych materiałów, określenie, kto i w jakim terminie zrealizuje zadanie, dopuszczenie możliwości wprowadzania korekt realizacyjnych w trakcie prac wykonawczych.
Przygotowywanie projektów własnej aktywności jest sposobem motywowania siebie samego do skutecznego działania, dopuszczaniem różnych punktów widzenia oraz dyskusji i poszukiwania najbardziej optymalnych możliwości rozwiązania problemów, dawaniem sobie szansy stawiania pytań i poszukiwania odpowiedzi, gromadzeniem przedmiotowej wiedzy z różnych dyscyplin naukowych, korzystaniem z dostępnej wiedzy praktycznej.
Wnioski: Jeżeli chcemy świadomie i skutecznie działać, musimy chcieć mądrze i odpowiedzialnie organizować własną aktywność. I drugi: Wszelka aktywność własna to zdolność do podejmowania wysiłku umysłowego i precyzyjnego opisywania podejmowanych tematów/zagadnień oraz gotowość ponoszenia trudów wykonawczych.

Do przemyślenia:
"Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy, ponieważ wiedza jest ograniczona." (Albert Einstein)
"Działanie pociąga za sobą koszty i ryzyko, ale o wiele mniejsze niż te, które wiążą się z wygodną biernością." (John F. Kennedy)
"Rób, co możesz w miejscu, w jakim jesteś i z tym, co masz." (Theodore Roosevelt)

"Dążyć do osiągnięcia szczytu własnych możliwości"

Ralph Waldo Emerson "Co to jest sukces?"

To śmiać się często i dużo,
zdobywać szacunek mądrych ludzi
i uczucia dzieci.
To zasługiwać na szczere uznanie
i znosić cierpliwie zdrady fałszywych przyjaciół.
To doceniać piękno
i odnajdywać w innych to, co najlepsze.
To pozostawić świat odrobinę lepszym,
czy to za sprawą zdrowego dziecka,
ogrodowej grządki
czy lepszych warunków społecznych.
To wiedzieć, że dzięki twemu istnieniu
choć jeden człowiek
będzie miał łatwiejsze życie.
Właśnie to oznacza odnieść sukces.

Jest wśród nas wiele osób, które chciałyby pracować na najwyższym poziomie swoich możliwości i osiągać sukcesy. Jak do tego punktu dojść?

Po pierwsze - przyjrzeć się sobie krytycznie sobie i ocenić, czy posiadamy cechy charakteru właściwe ludziom sukcesu, tzn.:
- pewność siebie, która sprawia, że stajemy się bardziej wiarygodni dla innych,
- znajomość celów i wytrwałe, niezmienne dążenie do ich realizacji,
- wizję efektu końcowego,
- bogatą wyobraźnię napędzającą kreatywność w obrębie założonych celów,
- zdyscyplinowanie - umiejętność gospodarowania własnym czasem,
- asertywność - wiedzę ile czasu trzeba poświęcić na pracę, a ile na rozrywkę i odpoczynek oraz świadomość kontrolowania wszelkich czynników rozpraszających,
- umiejętność nie zrażania się przeciwnościami i niepowodzeniami,
- umiejętność wyprowadzania na bieżąco wniosków i korygowania przyjętej linii postępowania,
- umiejętność poszukiwania wiedzy i potrzeba dociekliwości w rozpracowywaniu szczegółów przedmiotowych zagadnień,
- umiejętność budowania dobrych kontaktów z ludźmi i zjednywania sobie sprzymierzeńców do pracy nad podejmowanymi tematami.

Po drugie - zastanowić się, czy potrafimy racjonalnie zarządzać swoim czasem, a więc:
- umiemy pracować systematycznie i w swoim tempie,
- potrafimy delegować zagadnienia do specjalistów z określonych dziedzin,
- umiemy walczyć z nieładem wokół siebie i w pracy z komputerem,
- umiemy unikać prowadzenia wielu zadań równocześnie (wtedy żadnego nie wykonujemy w pełni i zadowalająco),
- umiemy ustalać priorytety dla zadań i czynności,
- znamy czas swojej największej produktywności w ciągu doby i wykorzystujemy go na rozwiązywanie najtrudniejszych zadań,
- umiemy dbać o swoją kondycję fizyczną i psychiczną - zapewniamy sobie ruch, sen i odpoczynek w niezbędnych dla organizmu ilościach.

Dążenie do osiągnięcia szczytu własnych możliwości to praca nad własnym charakterem i umiejętnością racjonalnego gospodarowania czasem.W powyższych kwestiach wiele możemy zmienić i nadrobić, gdy tylko będziemy mieć świadomość, co w naszym przypadku szwankuje i postaramy się z pełną determinacją zwalczać zauważone niedoskonałości w obu tych sferach.

Do przemyślenia:
"Najważniejsza rzeczą w porozumiewaniu się jest słyszeć to, czego nie powiedziano. (Anonim)
"Jeśli chcesz być tam, gdzie nigdy nie byłeś, musisz iść drogą, którą nigdy nie szedłeś. Jeśli chcesz osiągnąć to, czego nigdy nie miałeś, musisz robić to, czego nigdy nie robiłeś. (George B. Shaw)
"Doskonałość pojawia się wówczas, gdy spotykają się wielkie cele z daleko posuniętym pragmatyzmem." (Tom Peters)
"Sukces wydaje się w dużej mierze kwestią wytrwania, gdy inni rezygnują." (Wiliam Feather)

"Być tolerancyjnym na inność"

Małgorzata Wiśniewska-Koszela "Tolerancja"

Nie wiem, co to tolerancja,
zawsze tylko moja racja,
a ten, kto ma inne zdanie,
zaraz za swoje dostanie.
Trzeba wyśmiać go, ukarać,
niech się zmieni szybko, zaraz!
Niech będzie taki jak ja,
i poglądy moje ma,
i ubiera się podobnie,
głową potakuje zgodnie.
Oj, nie jesteś zbyt marudny?

Świat się stanie...szary, nudny.
Niechże każdy sobie myśli,
mówi, żyje po swojemu,
pod warunkiem, że nie robi
tym krzywdy drugiemu.

Słowo "tolerancja" pochodzi od łacińskiego "tolerare"i oznacza: cierpieć, znosić. Terminem tym opisuje się pożądany kształt zachowań wobec ludzi o innym wyglądzie, sposobie bycia, kulturze, itp. Jest to pojęcie z dziedziny moralności. Być tolerancyjnym to dać, różniącym się od nas ludziom, prawo do życia w wolności przy całej ich inności.

Postawa tolerancji wynika ze świadomości i przekonania, że świat zamieszkują ludzie różniący się między sobą - i wyglądem, i kulturą, i sposobem bycia, i wyznawaną religią - i że z tej różnorodności wynika piękno, różnobarwność i rozwój cywilizacji.
Ważnym spostrzeżeniem regulującym relacje międzyludzkie jest myśl:  "mieszkańcy Ziemi muszą nawzajem sobie pomagać, siebie szanować i siebie wspierać, bo tylko taka formuła gwarantuje spokój społeczny i zgodne współistnienie kultur". Tak rozumieją ową zgodę tylko osoby, które szanują, poważają i akceptują siebie i swoich bliskich, i które - rozumiejąc siebie i bliskich - umieją szybko i bez zakłamania, zrozumieć drugiego człowieka - inaczej wyglądającego, inaczej wierzącego, inaczej myślącego, inaczej zachowującego się i reprezentującego inną kulturę.

Wspomnieć należy jeszcze ważną rzecz: ludzkie naturalne zachowania są dyktowane dwoma współwystępującymi dążeniami. Z jednej strony dążeniem do równości między ludźmi, z drugiej - rywalizacją o palmę pierwszeństwa. Te dążenia towarzyszą każdemu człowiekowi przez całe życie - głosimy równość i - równocześnie - szukamy okazji i możliwości pokonania rywala. W tej sytuacji należy się ciągle uczyć przyzwoitych zachowań w okolicznościach wszechobecnej naturalnej kontry.

Ogólnie rzecz biorąc, zobowiązani jesteśmy tolerować: inne wyznania, wiarę, ubiór, zainteresowania, styl bycia, orientację seksualną oraz być świadomymi tego i szanować fakt, że każdy człowiek ma prawo do własnych poglądów i prawo do przekonywania innych do tego, że to on ma rację.

Czy są granice tolerancji? Oczywiście tak! Tolerancja kończy się tam, gdzie dzieje się komuś krzywda. Nie ma - i nie będzie nigdy - przyzwolenia społecznego na zachowania niosące strach, niepokój, zagrożenie, niebezpieczeństwa związane z życiem i zdrowiem ludzi. Nie ma tolerancji wobec zła, przemocy, prześladowań, wykorzystywania, gwałtów, podżegania, wojen, terroryzmu.




Do przemyślenia:
"Tolerancja staje się kryminalnym przestępstwem, gdy jest używana w stosunku do zła." (Tomasz Mann)
"Obojętność jest najłagodniejsza formą nietolerancji." (Karl Jaspers)
"Wszyscy ludzie śmieją się w tym samym języku." (przysłowie afrykańskie)

"Pamiętać o istnieniu magii słów i potęgi słów"

S. Karaszewski "Magiczne słowa trzy"

Na podwórku siedzi szpak
i do chłopca mówi tak:
"Są magiczne słowa trzy,
słowa te wnet poznasz ty.
Każde ma niezwykły dar,
każde kryje w sobie czar.

Ten kto ma oliwę w głowie,
niechaj słowa te wypowie,
a kto wodę ma w rozumie,
słów tych nigdy nie zrozumie!

Oto słowo pierwsze: "proszę",
sprzedam ci je za dwa grosze.
Drugie słowo to "przepraszam",
żal i skruchę nim ogłaszasz.

Trzecie słowo to "dziękuję",
którym wdzięczność okazujesz.
Gdy wypowiesz słowa trzy,
każde się otworzą drzwi
i na twarzach wszystkich ludzi
życzliwości uśmiech wzbudzisz.

Każdego dnia wypowiadamy wiele słów. Opisujemy nimi rzeczywistość, opowiadamy zdarzenia, wydajemy polecenia, prowadzimy konwersację. Marzeniem jest, by posiąść umiejętność wyrażania myśli w sposób precyzyjny, barwny, logiczny i z zastosowaniem bogatego słownictwa. Mile widziane jest wypowiadanie się w sposób lekki, interesujący, przyjemny dla ucha słuchacza, z akcentami żartu i humoru. Mowa i wymowa jest jednakże swego rodzaju darem niebios i nie każdy ten dar niebios otrzymał w stopniu zadowalającym. Dlatego, tak, jak w każdym innym przypadku potrzebnych umiejętności życiowych, należy kierować się mądrością zawartą w stwierdzeniu: "praca nad sobą czyni cuda".
Słowa tworzą naszą rzeczywistość. Opisują nasze myśli. Są naszym ubiorem. Są szatą, w którą każdego dnia ubieramy siebie i swoje myśli, są najprawdziwszą prawdą o nas. Powinniśmy je więc wypowiadać w sposób rozważny i kontrolowany, mając zawsze na względzie szacunek dla siebie i naszych rozmówców. Głośno wypowiadamy bowiem tylko te słowa, które wynikają z prowadzonej w myślach rozmowy z sobą.

Słowa mogą podgrzewać lub obniżać napięcie emocjonalne. Kierujmy się w rozmowach pozytywnym nastawieniem do ludzi i używajmy takich słów, które są przez każdego z nas, i w każdym miejscu, pożądane i oczekiwane: np. masz talent, jesteś piękna/y, lubię, gdy się śmiejesz, czekam na ciebie, witam cię z radością... .

Są też takie słowa, które ranią bardziej niż ostrze noża, zabijają uczucia, wyrywają bijące serce i gdy ucichną - zostawiają pustkę, niesmak, gorycz, ból, żal. Ważmy więc każde wypowiadane słowo i unikajmy tych ciężkich, trudnych, które ranią, zabijają, odzierają z godności, poniżają, lekceważą. Wypowiadanie ciężkich słów to przejaw sadyzmu, bezduszności, złośliwości, zła wypełniającego wnętrze wypowiadającego te słowa człowieka.

Słowa mają wielką moc i raz wypowiedziane zataczają coraz większe kręgi. Działają podobnie do kręgów powstających na wodzie po wrzuceniu tam kamienia. Kiedy więc mówimy coś negatywnego, wypuszczamy krąg złej energii. Jeżeli mówimy dobre słowa - wysyłamy dobrą energię i nakreślamy kręgi dobra. W życiu jednostki i społeczeństwa istnieje stałe zapotrzebowanie na dobrą energię i kręgi dobra, bo tylko one mają moc rozwojową i budującą. Starajmy się więc taką dobrą, słowną energię wysyłać i rozsyłać.

Nasz umysł staje się tym, o czym myślimy i co mówimy każdego dnia. Na bieżąco przecież układamy własne myśli we własnej głowie, według własnej logiki i własnych kryteriów. Jeżeli dialog wewnętrzny jest w większości negatywny to i wypowiedzi na zewnątrz będą najczęściej negatywne. Warto to spostrzeżenie odnieść do siebie i wyprowadzić wnioski do pracy nad sobą. Pracę tę trzeba rozpocząć jak najprędzej, bo proces jest żmudny, długotrwały i długofalowy.

Myśli do przeanalizowania i przerobienia:
"Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo. Ono było na początku u Boga. Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało. W Nim było życie. A życie było światłością ludzi." (Biblia)
"Nagość zaczyna się od twarzy, a bezwstyd od słów." (Simone de Beauvoir)
"Nie ma lustra, które by lepiej odbijało człowieka niż jego słowa." ( Juan Luis Vives)
"Mądrej głowie dość dwie słowie." (przysłowie polskie)

"Uczyć się i cenić naukę"

Czesław Miłosz "Nauka"

Wierzyć, że się jest wspaniałym
i stopniowo przekonywać się,
że się nie jest wspaniałym.
Starczy roboty na jedno ludzkie życie.

Po co się uczymy?
- by poczuć się bezpiecznie (dzięki nauce i wiedzy rodzi się poczucie, że w otaczającej rzeczywistości damy sobie radę),
- dla łatwiejszego życia ( wyższe kwalifikacje - lepsza, lżejsza praca),
- dla przyjemności (cieszymy się ze zdobytej wiedzy i lepszego rozumienia świata),
- z powodu ciekawości (chcemy wiedzieć wiele rzeczy, które nas w danym momencie interesują),
- dla poszerzania kontaktów towarzyskich (nauka jest okazją do spotykania się ludzi o podobnych zainteresowaniach i umiejętnościach),
- w celu odkrywania swoich talentów (w wielu wypadkach nie wiemy, że je posiadamy i jakich dziedzin życia dotyczą),
- w celu nabycia odporności na stres (stres towarzyszy nauce - uczymy się go w trakcie nauki oswajać oraz szukać sposobów panowania nad sobą w chwilach trudnych),
- dla podnoszenia sprawności swojego umysłu (umysł nie ćwiczony traci z czasem swoje możliwości i elastyczność),
- w celu podnoszenie pewności siebie (zasada psychologiczna: większej wiedzy i umiejętnościom towarzyszy zawsze większa pewność siebie),
- w celu kształtowania swojej osobowości (wiedza, doświadczenie i kontakty międzyludzkie modelują człowieka i budują jego tożsamość),
- w celu wdrażania się do samodzielności, obowiązkowości i punktualności ( zdobywaniu wiedzy towarzyszy planowanie czasu i jego dobre wykorzystanie).

Dlaczego należy naukę realizować przez całe życie (kształcenie ustawiczne)?
- bo świat się zmienia,
- bo zachodzą zmiany cywilizacyjne i cały czas wchodzi postęp naukowo-techniczny,
- bo świat się globalizuje,
- bo wzrastają wymagania w zakresie elastyczności i szybkiego dostosowywania się do potrzeb rynku pracy,
- bo powstają nowe zawody i wchodzą nowoczesne technologie,
- bo chcemy zaspokajać własne aspiracje,
- bo chcemy mieć możliwość realizacji własnych zainteresowań i pasji,
- bo chcemy być kompatybilni z otaczającą rzeczywistością: chcemy ją rozumieć i mieć w niej swoje miejsce i szanse.
Uczymy się indywidualnie, na kursach,w szkołach, na uczelniach, w domu, w pracy, w strukturach środowiskowych,...).
Inwestowanie w siebie poprzez podnoszenie umiejętności przekłada się na ciągłe zwiększanie kompetencji osobistych i zawodowych, na pewność siebie, na elastyczność, na kompatybilność z wymogami czasów, w których żyjemy, na spełnianie aktualnych wymogów rynkowych.
Kto wdrożył się do nauki wie, że nauka to przyjemność, a jej efekty to możliwość pełnego korzystania z dorobku cywilizacji i czerpania z tego powodu wszelakich korzyści.

Myśli do przeanalizowania:
"Wiedza jest drugim słońcem dla ludzi." (Platon)
"Nauka to pokarm dla rozumu." (Lew Tołstoj)
"Przedmiotem wiedzy nie jest to, co jest indywidualne, lecz to, co jest ogólne." (Arystoteles)
"Nauka jest jak niezmierne morze. Im więcej jej wypijesz, tym bardziej jesteś spragniony." (Stefan Żeromski)

"Rozumieć rolę pracy w życiu człowieka"

Julian Tuwim "Wszyscy dla wszystkich"

Murarz domy buduje,
Krawiec szyje ubrania,
Ale gdzieżby co uszył,
Gdyby nie miał mieszkania?

A i murarz by przecie
Na robotę nie ruszył,
Gdyby krawiec mu spodni
I fartucha nie uszył.

Piekarz musi mieć buty
Więc do szewca iść trzeba,
No, a gdyby nie piekarz,
Toby szewc nie miał chleba.

Tak dla wspólnej korzyści
I dla dobra wspólnego
Wszyscy muszą pracować,
Mój maleńki kolego.                                                                                                                                  

Praca jest ważna zarówno ze względów osobistych, jak i społecznych. Można ją rozważać na wiele sposobów, m.in.:
- jako konieczność życiową, bo potrzebne są środki finansowe na utrzymanie siebie i rodziny,
- jako obowiązek względem społeczeństwa,
- jako drogę spełniania swoich potrzeb osobowych,
- jako drogę samorealizacji i rozwoju zawodowego,
- jako oznakę prestiżu społecznego,
- jako szansę budowania kontaktów z innymi ludźmi i tworzenia więzi społecznych.

Kiedy praca daje satysfakcję, zadowolenie, przyjemność???
- gdy jest ciekawa, interesująca, rozwojowa,
- gdy daje poczucie celowości i sensu wykonywanych czynności,
- gdy odczuwamy przekonanie o sprawiedliwym traktowaniu pracowników pod względem finansowym, z uwzględnieniem pełnionych funkcji, kwalifikacji zawodowych i efektów pracy,
- gdy towarzyszy nam świadomość zawodowych osiągnięć,
- gdy pracownicy otrzymują informację zwrotną w kwestii zaangażowania w pracę,
- gdy firma wspiera pracowników w trudnych sytuacjach domowych, życiowych,
- gdy firma dostrzega jednostkowe predyspozycje i reaguje na oczekiwania ludzi.

Praca jest jednym z istotnych składników życia człowieka. Może być dobrodziejstwem i przekleństwem, miłym obowiązkiem i nieznośnym przymusem.
Dobrodziejstwem jest, gdy:
- nadaje sens życiu człowieka,
- jest zgodna z możliwościami i aspiracjami,
- daje satysfakcję finansową i osobistą,
- daje możliwość rozwoju,
- wspiera w sytuacjach kryzysowych rodzinnych i osobistych,
- panują dobre relacje międzyludzkie.
Przekleństwem jest, gdy:
- utrudnia życie domowe, rodzinne, osobiste,
- jest ponad siły i możliwości,
- jest stresująca,niepewna, zagraża życiu i zdrowiu,
- panuje zła atmosfera międzyludzka,
- pochłania człowieka bez reszty,
- nie daje satysfakcji finansowej.

Jeżeli chodzi o stosunek do pracy to nie należy popadać w skrajności (niszcząca jest zarówno nadgorliwość, jak i lenistwo). Pasjonatami pracy zaś mogą być wszyscy ci, którzy wykonują pracę bez jakiegokolwiek przymusu. Praca stanowi ich osobisty wybór spośród wielu opcji życiowego funkcjonowania i mogą się pracy poświęcać bez reszty .

Myśli do przeanalizowania:
"Aby być szczęśliwym trzeba pragnąć, działać i pracować - taki jest porządek przyrody, której życie polega na działaniu." (Paul Holbach)
"Praca daje okazję odnalezienia samego siebie, własnej rzeczywistości dla siebie i nikogo innego. (Bolesław Prus)
"Praca oddala od nas trzy wielkie niedole: nudę, występek i ubóstwo. (Voltaire)
"Droga do bogactwa prowadzi przez pracę i oszczędność." (Benjamin Franklin)

"Odkrywać tajemnice przyrody"

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska "Barwy"

Oto jest fiolet - drzewa cień idący żwirem,
fiolet łączący miłości czerwień z szafirem.
Tam brzóz różowa kora i zieleń wesoła,
a w jej ruchliwej sukni nieb błękitne koła.
A we mnie biało, biało, cicho, jednostajnie -
bo noszę w sobie wszystkich barw skupiona tajnię.
O, jakże się w białości mojej męczę -
chcę barwą być - a któż mnie rozbije na tęczę?

Dłuższy dzień i słoneczko zachęcają nas do wychodzenia z domu i obserwowania przyrody. Każde wyjście na łono natury to najlepsza lekcja normalności. Dobry kontakt z przyrodą gwarantują takie cechy, jak: ciekawość, cierpliwość, uważność, opanowanie i wytrwałość.
Źródłem wiedzy są samodzielnie prowadzone obserwacje na bieżąco zestawiane z odpowiedziami samodzielnie odnajdywanymi w podręcznikach, encyklopediach, książkach, albumach, opracowaniach naukowych itp. Oczywiście, każdy z nas ma takie obszary świata przyrody, które go bardziej interesują, i takie, które go interesują mniej. Ważne, by obserwując ten jakże ważny świat patrzeć na niego mądrze, według zasad którymi on się rządzi, a zasady te brzmią:
- świat jest całością, wielką wspólnotą niezliczonych istot, powiązanych ze sobą na wiele sposobów;
- każda forma życia jest wyjątkowa i spełnia ważną rolę w przyrodzie;
- człowiek jest integralną częścią przyrody;
- obowiązuje nas poszanowanie dla życia w każdej postaci;
- prawa rządzące światem żywym według Barry Commonera sprowadzają się do 4 punktów: 1. każda rzecz jest powiązana z wszystkimi innymi rzeczami 2. każda rzecz musi się gdzieś podziać 3. przyroda wie najlepiej 4. nie istnieje coś takiego, jak obiad za darmo;
- zachowania ekologiczne powinny być efektem rozumienia praw przyrody, a nie efektem strachu przed konsekwencjami;
- powinniśmy personifikować przyrodę w znaczeniu, co myślałbym ja, jako góra? lub ja, jako drzewo lub ja, jako zboże? - i odkrywać w ten sposób potrzeby i oczekiwania świata przyrody;
- powinniśmy rozumieć przyrodę jako dziedzinę interdyscyplinarną, a więc tę, która uczy szacunku do życia, odpowiedzialności za otaczający świat żywy, wyczucia i przestrzegania równowagi wokół nas;
- każde działanie należy poddawać ocenie moralnej, a więc odpowiadać sobie na pytanie, czy nie naruszyliśmy obowiązującego porządku w naturze;
- każde działanie ma sens tylko wtedy, gdy służy dobru Ziemi.

Przy takim podejściu do świata przyrody na pewno uda nam się zgromadzić wiele spostrzeżeń i doświadczeń, które pozwolą nam o sobie myśleć, jako o ludziach mądrych, rozsądnych, odpowiedzialnych, będących integralną cząstką układanki pod tytułem "świat przyrody."Ubogaceni spostrzeżeniami i pozytywnymi emocjami będziemy stawać się osobami sympatycznymi dla innych ludzi i rozdającymi szczęśliwość wszystkim wokół, co jest wysoce pożądane i ze wszech miar oczekiwane.


Cytaty do przeanalizowania:
"Człowiek, który potrafi rozmawiać z drzewem, nie potrzebuje psychiatry. Niestety, sporo ludzi uważa inaczej." (Phil Bosmans)
"Wszelka sztuka jest naśladowaniem natury." (Seneka Młodszy)
"Natura dała nam dwoje oczu, dwoje uszu, ale tylko jeden język po to, abyśmy więcej patrzyli i słuchali, niż mówili." (Sokratates)
"Im bliżej natury jesteśmy, tym więcej czujemy w sobie Boga." (Johann Wolfgang Goethe)