"Cenić posiadane rzeczy, dobra"

Konstanty Ildefons Gałczyński "Przez świat idące wołanie"

Małe rzeczy foremne!
Zegar w rogu na ścianie -
małe muzykowanie;
flaszki z atramentami, sęk w desce, złoty pył nad podwórzem,
wszystkie rzeczy nieduże:
gwiazdka śniegu, listeczek,
wstążki, płomyki świeczek,
wieża w szachach, lis w bajce, wiatr, co w drutach brzęczy -
małe, wesołe rzeczy!

Dokonując samooceny stosujemy wiele kryteriów: wygląd, zdrowie, zdolności twórcze, czyny, wydarzenia z życia, zachowania wobec innych, itp.. Jako kryterium możemy też  przyjąć osobisty stan posiadania. Ma on bowiem znaczenie w budowaniu własnego poczucia wartości w codziennym funkcjonowaniu i w projektowaniu przyszłości. Przyjrzyjmy się więc uważniej posiadanemu dobrostanowi i cieszmy się z tego, co mamy.
Czym są rzeczy?
Według "Słownika języka polskiego" PWN to:
- materialne elementy otaczającego świata, przedmioty stanowiące czyjąś własność,
- jakiekolwiek zjawisko, zagadnienie, sprawa, problem, dokładniej nieokreślony,
- treść myśli, wypowiedzi,
- czynność, czyn, postępek, fakt, który się zdarzył,
- utwór literacki, naukowy, muzyczny, ... .
Można więc mówić o rzeczach materialnych (dom, samochód, stół, chleb) i niematerialnych (życie, zdrowie, rodzina, historia, tradycja). Materialne mogą być: małe, kosztowne, bezcenne, codziennego użytku, osobiste, o wartości sentymentalnej, służące różnym celom, ale także: otrzymane od przodków, pozyskane samodzielnie, potrzebne, niepotrzebne, ... .
Dobrami niematerialnymi są dobra osobiste: zdrowie, wolność, swoboda sumienia, nazwisko, pseudonim, wizerunek, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza, racjonalizatorska.
Pytamy więc siebie: jaki jest mój stan posiadania w zakresie dóbr materialnych, a jaki w zakresie dóbr niematerialnych?
Warto dokonać takiego zestawienia, by mieć świadomość swojej wartości ("ile jestem wart/a" w kategoriach materialnych, a ile w kategoriach niematerialnych) i tożsamości (jak widzę siebie wśród innych ludzi, biorąc pod uwagę wygląd, psychikę, zachowanie odrębności i niepowtarzalności, stan posiadania rzeczy materialnych i niematerialnych).
Czy cenić posiadane dobra?
Tak. Być w tej ocenie realistą i nie popadać ani w stan euforii, ani w stan depresji. Starać się żyć i funkcjonować na poziomie własnych możliwości: dbać o rozwój osobisty i gromadzić rzeczy wspomagające ten rozwój - unikać wszelkiej przesady; nie wynosić się ponad innych.
I jeszcze jedno, ciągle aktualne pytanie: mieć czy być?
Ważne są obydwie części pytania. Mieć to radzić sobie w świecie, odnosić sukcesy, posiadać określoną pozycję w hierarchii społecznej (rzeczy mówią o tym, kim jesteśmy), a być to dbać o rozwój osobisty (posiadać kwalifikacje i ciągle je podnosić, mieć pasje, kształtować przestrzeń wokół siebie, tworzyć). Dobra niematerialne otwierają nas na dobra materialne, a te ułatwiają rozwój osobisty, dają wolność i niezależność.

Myślenie w kwestii posiadania rzeczy i nadawania im znaczenia niech ukierunkują poniższe cytaty:
"Bogactwa mądremu służą, nad głupim panują." (Seneka)
"By być szczęśliwym - brakuje nam tylko, abyśmy zdali sobie z tego sprawę." (P. Valery)
"Człowiek nie doświadcza szczęścia, bo koncentruje się nad tym, czego nie ma." (A. deMello)