Aleksander Fredro "Paweł i Gaweł"
Paweł i Gaweł w jednym stali domu,
Paweł na górze, a Gaweł na dole;
Paweł spokojny, nie wadzi nikomu,
Gaweł najdziksze wymyślał swawole.
Ciągle polował po swoim pokoju:
To pies, to zając - między stoły, stołki
Gonił, uciekał, wywracał koziołki,
Strzelał i trąbił, i krzyczał do znoju.
Znosił to Paweł, nareszcie nie może;
Schodzi do Gawła i prosi w pokorze:
"Zmiłuj się waćpan, poluj ciszej nieco,
Bo mi na górze szyby z okien lecą".
A na to Gaweł: "Wolnoć, Tomku,
W swoim domku".
Cóż było mówić? Paweł ani pisnął,
Wrócił do siebie i czapkę nacisnął.
Nazajutrz Gaweł jeszcze smacznie chrapie,
A tu z powały coś mu na nos kapie.
Zerwał się z łóżka i pędzi na górę.
Stuk! Puk! - Zamknięto. Spogląda przez dziurę
I widzi...Cóż tam? Cały pokój w wodzie,
A Paweł z wędką siedzi na komodzie.
Co waćpan robisz? "Ryby sobie łowię."
"Ależ, mospanie, mnie kapie po głowie!"
A Paweł na to: "Wolnoć, Tomku
W swoim domku".
Z tej powiastki morał w tym sposobie:
Jak ty komu, tak on tobie.
Popularne powiedzenie: "wolnoć, Tomku w swoim domku" należy rozumieć jako: "wolno ci Tomku (robić, co chcesz) w swoim domku". Czy rzeczywiście można "szaleć"w swoim domu bez ograniczeń i nie liczyć się z nikim i niczym? Może na bezludnej wyspie? W normalnym życiu tak nie jest. Pozostajemy zawsze w jakichś sytuacjach i w stałych relacjach. Wolność sprowadza się więc do odpowiedzialności za własne zachowania i polega na powstrzymywaniu siebie od czynności przeszkadzających innym w życiu i funkcjonowaniu. Człowiek korzystający z wolności nie może nie ważyć zachowań. Zanim wykona jakiś ruch musi dobrze rozpoznać sytuację i wybrać rozwiązania uwzględniające własne cele i potrzeby, ale też cele i potrzeby innych. Decyzje nie są łatwe, ale korzystanie z wolności zobowiązuje do staranności i optymalizacji rozwiązań i zachowań.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz