"Czas psychologiczny"

Zacznę od przytoczenia tekstu biblijnego. W tej najmądrzejszej z Ksiąg napisano:

Wszystko ma swój czas,
i jest wyznaczona godzina
na wszystkie sprawy pod niebem:
Jest czas rodzenia i czas umierania,
czas sadzenia i czas wyrywania tego, co zasadzono,
czas zabijania i czas leczenia,
czas burzenia i czas budowania,
czas płaczu i czas śmiechu,
czas zawodzenia i czas pląsów,
czas rzucania kamieni i czas ich zbierania,
czas pieszczot cielesnych i czas wstrzymywania się od nich,
czas szukania i czas tracenia,
czas zachowania i czas wyrzucania,
czas rozdzierania i czas zszywania,
czas milczenia i czas mówienia,
czas miłowania i czas nienawiści,
czas wojny i czas pokoju.

Układem odniesienia w czasie psychologicznym jest człowiek i postrzeganie przez niego siebie i wszystkiego co dzieje się w otaczającym świecie. W ciągu życia zdobywamy coraz większą wiedzę o sobie i świecie oraz gromadzimy różne doświadczenia. Pod wpływem tej wiedzy, i tych doświadczeń zmienia się nasz stosunek do siebie i do świata zewnętrznego. Odbiór czasu zmienia się więc, bo zmienia się nasza wiedza, i doświadczenia, i oczekiwania, i przeżycia, i emocje, i nastrój. Ale zależy także od naszego temperamentu i czynionych przez nas na bieżąco refleksji. Często mamy poczucie, że czas nam się kurczy lub rozciąga, a niekiedy wręcz zatrzymuje. Wszystko co dobre zwykle trwa krótko, a chwile "złe" na ogół się wloką.
Czasów psychologicznych jest tyle, ilu ludzi na Ziemi. Czas fizyczny sobie biegnie i mierzą go zegary, a czas psychologiczny to "nasz czas", który odmierzają nam kolejne kalendarze. Mówimy o czasie przeszłym, teraźniejszym i przyszłym. Pewne zdarzenia pozostające w naszej świadomości znamy z historii, inne poznaliśmy w drodze życiowych doświadczeń, jeszcze inne przeżywamy tu i teraz, a kolejne powstają dopiero w naszej wyobraźni. Wiemy również doskonale, że inaczej biegnie czas dziecka, a inaczej czas człowieka dorosłego - w różnych okresach jego życia i świadomości.
Wydaje mi się, że receptę na szczęście stanowić może połączenie dwóch znanych sentencji: "Radź się przeszłości, kieruj się teraźniejszością, patrz w przyszłość"( przysłowie łacińskie) oraz "Wiedz, że tylko miłość potrafi zatrzymać czas." (Jean Jacques Rousseau)