"Mówić pięknie po polsku"

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego ustanowiony został przez UNESCO 17 listopada 1999 roku, z datą obchodów 21 lutego (każdego roku). Decyzja UNESCO wynikała z konieczności ochrony różnorodności językowej ludzkości. Języki narodowe - rzecz oczywista - to dla ludzkości wielka wartość, dobro, dziedzictwo kulturowe. Muszą podlegać uwadze, trosce, ochronie, pielęgnacji.

W Polsce Dzień Języka Ojczystego obchodzony jest od 11 lat.  Ma zwracać uwagę Polaków na potrzebę poprawnego używania rodzimego języka oraz powodować dyskusję o kulturze języka naszego społeczeństwa.
W moim przypadku język polski był zawsze obiektem zainteresowania. Zawsze zwracałam uwagę na osoby posiadające umiejętność pięknego mówienia. Stanowiły dla mnie wzór do naśladowania i cel podziwu. Uważałam (i ciągle uważam), że piękne wypowiedzi są jak piękne  kreacje: wyróżniają, zdobią, promują, mówią o intelekcie, wrażliwości, poczuciu estetyki, kulturze osobistej. Język polski, oprócz tego, że kieruje się zasadami i regułami, wymaga uwagi, bogatego słownictwa, wrażliwości i "matematycznej" logiki.
Pracę nad umiejętnościami językowymi prowadzimy przez całe życie. W aktywności językowej cenna jest samoświadomość czyli rozpoznanie własnych trudności, wiedza o tym, jak te trudności niwelować i cierpliwość w prowadzeniu niezbędnych ćwiczeń.

Posiąść kulturę języka ojczystego to:

• znać reguły i zasady rządzące językiem,
• mieć bogate słownictwo,
• wyrażać się jasno i zrozumiale dla innych,
• używać słów adekwatnych do przekazywanych treści,
• dbać o estetykę wypowiedzi,
• kontrolować treść wypowiedzi,
• ponosić odpowiedzialność za słowa,
• kontrolować emocje,
• traktować z szacunkiem odbiorcę,
• nie używać wulgaryzmów.

Odniosę się szczególnie do używania wulgaryzmów w wypowiedziach. Zjawisko to jest nagminne i bulwersujące. Trzeba koniecznie tę "przypadłość" ograniczać i kontrolować. Może zadanie to ułatwi świadomość, że:

• wyrazy i zwroty ordynarne i nieprzyzwoite naruszają granice dobrego smaku,
• służą prymitywnemu wyrażaniu emocji,
• poniżają rozmówcę,
• świadczą o niskim poziomie słownictwa i braku opanowania,
• naruszają przyjęte zasady współżycia społecznego,
• kompromitują osoby uważające się za kulturalne. 

Puentą wypowiedzi skłaniająca do osobistej refleksji niech będą przysłowia i wyznania myślicieli: 
  
"Poznać po słowie, co kto ma w głowie."(przysłowie polskie)

 "Nie ma lustra, które by lepiej odbijało człowieka, niż jego słowa." (Juan Luis Vives)
 "Trzymaj się tematu, słowa podążą za nim." (Katon Starszy)
 "Mów tylko o tym, co rozumiesz. O innym milcz!" (Lew Mikołajewicz Tołstoj)
 "Język prawdy jest zawsze prosty." (przysłowie słowackie)

Pamiętajmy i nośmy w sercu znaczącą wypowiedź polskiego prozaika Mikołaja Reja (1505-1569):
"A niechaj narodowe wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają."