"Porządkowanie świata - zdrowie"

Jan Kochanowski "Na zdrowie"

Szlachetne zdrowie,
Nikt się nie dowie,
Jako smakujesz,
Aż się zepsujesz.
Tam człowiek prawie
Widzi na jawie
I sam to powie,
Że nic nad zdrowie
Ani lepszego,
Ani droższego;
Bo dobre mienie,
Perły, kamienie,
Także wiek młody
I dar urody,
Miejsca wysokie,
Władze szerokie,
Dobre są ale - 
Gdy zdrowie w cale.
Gdy nie masz siły,
I świat niemiły.
Klejnocie drogi
Mój dom ubogi
Oddany tobie,
Ulubuj sobie!

Przypomnijmy definicję zdrowia, by móc rozumieć zdrowie całościowo i precyzyjnie: (Konstytucja Światowej Organizacji Zdrowia z 1946 r.):

Zdrowie to pełen dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie tylko brak choroby czy niedomagania (niepełnosprawności, ułomności).
Wyróżnia się:
- zdrowie fizyczne - prawidłowe funkcjonowanie organizmu, jego układów i narządów;
- zdrowie psychiczne, a w nim: zdrowie umysłowe (zdolność do jasnego i logicznego myślenia); zdrowie emocjonalne (zdolność do rozpoznawania uczuć i wyrażania ich w odpowiedni sposób; umiejętność radzenia sobie ze stresem, napięciami, depresją, lękiem) i zdrowie społeczne (zdolność utrzymywania prawidłowych relacji międzyludzkich).

To, jak ważne jest zdrowie ludzkie dostrzegamy szczególnie teraz, w czasie trwania pandemii koronawirusa.
Zaraza przenosi się z osoby na osobę i zagraża życiu zarażonych (śmiertelność w przypadku nawet niewielkich zaniedbań w obszarze dyscypliny sanitarnej jest bardzo duża). Chorzy poddawani trudnemu i długotrwałemu leczeniu pragną, możliwie najszybszego i najmniej dotkliwego powrotu do zdrowia.
Choroba COVID -19 dotyka zarówno chorych, jak i zdrowych mieszkańców kraju i świata. Wszyscy cierpimy z powodu jej istnienia i czekamy z niecierpliwością na medyczne środki zaradcze. Skutecznie przeszkadza ona nam w normalnym, kreatywnym, codziennym życiu i wypełnianiu codziennych, zwyczajnych obowiązków domowych i zawodowych. Pokazuje, że zdrowie (w każdym czasie) jest dobrem najwyższym i najcenniejszym, a wszelkie wyłomy w tej kwestii (zawinione czy niezawinione) psują nam nastroje, ochotę na życie pełną piersią, ochotę na prowadzenie życia towarzyskiego i budowanie nowych jakości. W czasie normalności o zdrowiu nie myślimy. Wtedy myśli nasze krążą po obszarach obowiązków, potrzeb, zainteresowań, planów, celów, projektów...

Jak pielęgnować zdrowie, by służyło jak najdłużej?
Stosować najbardziej sprawdzone warunki zdrowia:
- ruch przede wszystkim - wybierać aktywność stosowną do sprawności i możliwości naszego organizmu;
- codzienny pobyt na świeżym powietrzu;
- częste wietrzenie pomieszczeń, w których przebywamy;
- częste mycie rąk;
- zdrowe odżywianie się - według ustalonej diety stosownej do zapotrzebowania naszego organizmu; z wykorzystaniem produktów jak najmniej przetworzonych; bazą powinny być warzywa i owoce; należy również stale kontrolować spożycie węglowodanów, tłuszczów i cukrów i konsumowac 5 posiłków dziennie;
- prowadzenie zdrowego stylu życia - tzn.wybierać spośród alternatywnych możliwości takie zachowania, na które pozwala nam stan zdrowia, przekonania, wiedza, umiejętności, sytuacja społeczno-ekonomiczna;
- dbałość o higienę życia codziennego - unikać stresujących sytuacji, przestrzegać czasu i długości snu; uniezależnić się od wszelkiego rodzaju używek, leków i środków psychotropowych;
- posiadanie, rozwijanie i pielęgnowanie zainteresowań i pasji - pozwalają one nadawać działaniom sens; niosą relaks; uspokajają; przynoszą zadowolenie i radość.

Zdrowie (nasze) osób indywidualnych i zdrowie społeczeństw to trampolina do normalnego funkcjonowania ludzi w codzienności, wykazywania się aktywnością i kreatywnością. Bez zdrowia nie ma normalności. Troskę o zdrowie traktujmy więc zawsze priorytetowo i wspierajmy wszelkie społeczne działania prozdrowotne. 

 Cytaty do przeanalizowania:
"Czas i zdrowie to dwa cenne skarby, których nie rozpoznajemy i nie doceniamy, dopóki się nie wyczerpią." (Denis Waitley)
"Choroba pozwala poznać słodycz zdrowia, zło - dobra, głód - sytości, zmęczenie - wypoczynku." (Heraklit z Efezu)
"Bezruch jest chorobą, ruch powrotem do zdrowia." (Aldoux Huksley)