"O sekretnym świecie róż"

Róże wielokwiatowe, róże pnące, róże parkowe, róże pienne, róże okrywowe, dzikie róże, ... . Na półkuli północnej jest około 200 gatunków róż, i wszystkie posiadają niepowtarzalną urodę, kolorystykę i zapach. Są roślinami ozdobnymi, ale też kosmetycznymi (woda różana, olejek różany, perfumy) i jadalnymi (konfitury, przyprawy, dodatek do potraw, syrop różany, źródło witaminy C). Dzikie róże wykorzystuje są do umacniania skarp rzecznych, podłoży piaszczystych (np. nadmorskich wysp). Są także miejscem gniazdowania ptaków. Warto wiedzieć, że jednym z największych stanowisk dzikich róż w Europie (11 gatunków) jest rezerwat "Góry Pieprzowe" koło Sandomierza. Nie zapominajmy jednakże o najważniejszym - o róży jako nośniku cech pobudzających wyobraźnię. Adam Asnyk napisał: (...) Ach ta róża, ach ta róża! co się w twoje okno wdziera, na pokusy mnie wystawia, sen i spokój mi odbiera. (...). Róże od zawsze kojarzą się z perfekcją, wytwornością, romantycznością. Są obecne wszędzie tam, gdzie jest mowa o miłości, jej sygnalizowaniu, wyrażaniu. Czerwona róża odczytywana jest jako symbol piękna natury, pozostającego zawsze w ścisłym związku z prawdą i dobrem. Jest potwierdzeniem istnienia w świecie przyrody proporcji, harmonii, stosowności, umiaru, elegancji, wytworności. Róża oznacza też młodość, seksualność, optymizm.  Antoine Saint Exupery różę uczynił nawet bohaterką swojej książki "Mały Książę".  Stała się ona znakiem kobiety wyjątkowej, centrum naszego świata. Początkowo "postać ta" wprowadza nas w stan konsternacji - bo przecież na świecie jest wiele pięknych róż, ale później dostrzegamy, że tylko ta jedna skupia naszą uwagę, wzbogaca nas swoim pięknem, i jej jesteśmy skłonni poświęcać zawsze nasz czas. W sztuce występuje kierunek zwany symbolizmem, który zakłada, że symbole ułatwiają wyrażanie złożonych uczuć, emocji, ich wieloznaczności. Dziką różę w czasie burzy, w warunkach górskich ukazał Jan Kasprowicz w wierszu "Krzak dzikiej róży w ciemnych smreczynach". Utwór jest arcydziełem poezji młodopolskiej, warto go ponownie przeczytać i zachwycić się kunsztem poetyckim autora oraz odkryć zastosowaną dla dzikiej róży symbolikę.

"Teraz odwiedzamy rozaria"

Wrzesień i początek października to czas kwitnienia róż. Wtedy są one najpiękniejsze. Swoim wyglądem potwierdzają istnienie perfekcji i doskonałości, czyli ideałów, które są naszym marzeniem, i które chcielibyśmy osiągać. Julian Tuwim o róży napisał: "(...) Jakież to bez skazy wszystko! Jakaż to perfekcja sroga! Różo! Różo! Formalistko! (...)", a Wisława Szymborska zauważyła: "Oj tak, piosenko, szydzisz ze mnie, bo choćbym poszła górą, nie zakwitnę różą. Różą zakwita róża i nikt inny. (...). Cóż jeszcze można dodać - róża, nawet dla najprostszego człowieka, jest potwierdzeniem  istnienia na świecie doskonałości: harmonii, elegancji, umiaru, niezwykłości zapachu, uroku, ... . Wczoraj odwiedziłam ogród różany i jestem pod jego ogromnym wrażeniem. Piękna kolekcja róż różnej wysokości i różnego koloru, eksponowana w sposób ukazujący harmonię kolorystyczną, z zastosowaniem geometrii w miejscu ekspozycji (geometryczne rabaty, regularność i porządek przestrzenny, w tle architektura - też doskonała). Warto właśnie teraz poświęcić trochę czasu (zachęcam) na odwiedzenie miejsc hodowli róż i, gdy w pobliżu są - rozariów (ogrodów przemyślanych artystycznie, podkreślających piękno, doskonałość, perfekcję tych doskonałych kwiatów). Przy okazji możemy sobie ze znajomymi zorganizować biesiadę i zespołowo zaśpiewać  "Róży kwiat".